blijadur verr-ze ne dalvezo ket d’in nemeur ! emezan. » Hag hen ha rei e bez en gwerz-oferen evit e dad, d’ar c’hentan beleg a zigouezas gantan.
Doue ne zaleas ket da zellet a drue ouz ar paour kez emzivad. Bezan an evoa eur breur beleg, e hano Damian, a gare kalz, evel ma oa karet kalz gantan. Pa anavezas Damian pegen reuzeudik oa stad e vreur bihan, e kasas anezan gantan da zevel. Ar c’hrouadur, dre anaoudegez vat, a fellas d’ezan e vije hanvet Per Damian hiviziken, elec’h Per hepken. Damian, o welet an evoa spered, a reas d’ezan ober e studi en Faenza hag en Parm, ha dont a reas da vezan, en berr-amzer, enor skoliou-meur ar c’hêriou-ze, ha karget e-unan d’ober skol enne.
Daoust pegen helavar, pegen pinvidik, ha pegen brudet oa deut da vezan, an den yaouank n’en em gollas ket gant e lorc’h. Lavaret a rê alïes : « Perak en em stagan ouz treo a deûz hag a dremen ? »
Evit lakat e gorf da blegan d’e spered, e oa aketus da bedi ha da zougen eur gouriz reun dindan e zilhad war lein, ha pa wele, daoust da ze, tân an techou fall o vont da gregi ennan, en em strinke en kreiz an noz, en dour yen ar stêr, da vougan anezan.
Mat oa d’ar beorien, hag e-unan e kare o gwelet o tibri ouz e dôl. Karet a re mont da bardonan d’al lec’hiou santel.
A greiz ma oa en e vleun o vevan er bed, a vouzc’hoarze outan, e falvezas gantan kimiadi dioutan, evit gallout diazezan da vat ha kreski muioc’h-mui ar zantelez en e ene.
Gwiskan a reas sae ar venec’h, en Fontavellan. Dont a reas da vezan skouer an holl, ha da varo an abad, e oe laket en e blas.
Ac’hane, e roë an dorn da eskibien Rom da sturian bagig sant Per war eur mor a oa houlennus meurbed en amzer-ze. Ar pab Stephan IX a hanvas anezan da gardinal ha da eskob en Osti (1057).
Hep damant ebet d’e yec’hed na d’e vadou, e kemeras eleiz a breder gant e eskopti. Bezan oe ar pastor mat, ne dec’h ket, pa wel ar blei o sailhat war an denved. Skei a reas, didrue, kement hini a glaske hadan ar gaou en sperejou e vugale.
Ar pab Nikolas II hen c’hasas, evel e gannad, da Vilan. Eno, eleiz a oa en em c’hrêt beleien, dre laer, hag a rê droug bras d’ar relijion. Per a deuas, dre gaer, a benn da c’honid Milaniz, ha terri a reas eus o c’harg an dud a Iliz ne gave na gouiziek na santel awalc’h.
