Ag er péhedeu a Valice

◄  Ag er péhedeu a Fragilité Ag er péhedeu a Valice Ag er seih-péhet Capital   ►


Articl VI.
Ag er Péhedeu a Valice.


NE gonzan quet amen ag er malice e oarn er fal Grechénion doh ou enemisèt. Ne gonzan meid ag er péhedeu e rér ésprès, dichonge caër, dré fal volanté, èl ma ra certæn tud, péré e hum rejouiss a p'ou dès fal-hroeit, hac e hum vantt ag ou brassan fallanté : pé er-ré e hanàu assès volanté Doué, hac er pèh e ordrén dehai ; mæs ne vènnant quet er gobér, na ne hum sourciant quet a bligein dehou.

» Péhein guet ur malice certæn, é-mé en Doctor S. Thomas, e zo choæge en droug, pé distroein ol er péh e eèllehai tènnein er péhour ag er péhet : de larèt-è, volanté desordr er péhour e gar mui en treu tamporel, èl mei en danné, er faus plijadurieu, &c. eit ne gar pé er sclerdér ag er ræzon, pé Lezèn Doué, pé Caranté Doué, &c. Rac-ce é vehai gùel guet-t’ou gobér gueu doh é inean, eit souffrein ur holl-benac én é vadeu tamporel, pé én é fal plijadurieu : pé ean e choæge andur ur holl spirituel, eit en dout pé ur profit pé ur blijadur tamporel. »

Er péhedeu-ze-zou brassoh, peb-unan d’é sort, eid er-ré a béré en e mès conzét ihuelloh, dré m’ou groér ésprès guet hanàuedigueah splann ; ha S. Thomas ou galhue péhedeu groeit guet ur malice certæn. Er sort-ze-zou inemp d’er Speret-Santel, ha ne veint quet pardonnét, é-mé Jesus-Chrouist, ér bed-men, nac ér béd aral ; de larèt-è, diæz bras int devout pardonnét, rac m’en dint un disprisance ag er græceu ha secourieu e ra demb er Speret-Santel, pé eit peèllad ha dihoal doh er péhet, pé eit hum dènn a nehou a pe vai commettét.

Bout-ç’ou, revè S. Thomas, huéh péhet inemp d’er Speret-Santel. 1.° En désespoër : 2.° Er bresomption : 3.° En ahurtemand é goal stad : 4.° En obstination : 5.° Hum sehuel inemp d’er urionné hanàuèt : 6.° En ivi doh mat spirituel hun Nessan. » Ou difforh e rér en eil-doh-éguilé revè ma rant d’er péhour pé distroein pé disprisein er péh e vehai capabl d’en tènnein ag er péhet, pé de virèt doh-t’ou a er hommettein. »

» 1.° Dré en Espérance en hum dènn er péhour ag er péhet, a pe za dehou hum chongeal ha considérein misericord en Eutru-Doué, péhani e bardon er péhedeu, hac e recompance er mad e rér. En Espérance-ze e gollér dré en désespoër, péhani e ra d’er péhour malheurus larèt avèl Caïn : Rai vras è me féhet eit ma vehèn pardonnét a nehou guet Doué. » Mæs ean e zeliehai considérein é ma hoah brassoh misericord hun Tad péhani-zou én Nean, hac é ma perpet prest de bardonnein.

» 2.° Er péhour-zou distroeit ag er péhet dré en dougeance, a pe za dehou considérein justice en Eutru-Doué, péhani e buniss er péhet : hac en dougeance-ze e gollér dré er bresomption, péhani e arrihue a pe chonge unan benac é heèll gounid en Nean hemb laquad poén d’obér ævreu mat ; pé é vou pardonnét ag é béhedeu hemb pénigèn. » Dré er bresomption-ze é ta er beherion d’obér outrage d’er Speret-Santel, a pe laquant termén eit hum gonvertissein ; èl pe vehai en amzér ha græce Doué é dalh guet-t’ai. D’er-ré-ze-è é lar Jesus-Chrouist : Hui em hlasquou, ha hui e varhuou én hou péhet

» 3.° Ag en donæzoneu e ra Doué d’er péhour eit hum dènnein ag er péhet, bout-ç’ou deu sort : er hettan-zou en hanàuedigueah ag er urionné, inemp de béhani en hum sàu er péhour a pe gombat, pé ma hassai nahein ur urionné hanàuét èl Articl a Fé, eit bout liproh de béhein.» Èl-ce é ta er fal Grechénion d’obér goab a Aviél Jesus-Chrouist, a pe zecriant guet malice er péh zou santellan ér Religion, a pe daulant ou velim ar en dud a Ilis, a gaus d’en ansaignemanteu e rant tehai, a pe zisprisant er bénigèn, ha ma larant : N’en dès quet a ihuern... Ou lorhein e glasquér... Réd-è de beb-unan vantein é varhadoureah... Perac ne nahant-ind ehue en heurustæd ag er Baraouis ? Er memb Doué en dès revelét unan, en dès ehue revelét en aral ; ha mar méritt bout credét a pe lar é hès ur vuhé heurus de virhuiquin én Nean, ean e véritt ehue bout credét a pe lar é hès én ihuern un éternité a boénieu. Chetu petra-zou caus de gondannation er sort-tud-ze, é-mé S. Yehàn, er sclerder-zou deit tehai assès eit gobér mat p’ou devai carét ; mæs ind ou dès carét gùel en tihoèldæd ag ou dalledigueah, eid er sclerdér : rac ou obereu e oai fal.

» 4.° En eil donæzon-zou er secour ag er græce interior, inemp de béhani é ma en ivi doh santeleah en Nessan : de larèt-è, er péhour n’en dès quet hemb quin ivi doh é Nessan ; mæs caz-è hoah guet-t’ou gùélèt græce Doué é crésquein ér béd. » Èl-c eé ta er fal Grechénion d’attahignal er-ré santel, d’ou disprisein ha d’obér goab a nehai. Un taul caër é cavant mar eèllant laquad un dén santel-benac d’offancein Doué : goab-è guet-t’ai cleuèt conz ag er Missioneu, ag ér Retrædeu, ag en Devotion... En diaul ne ra quet goah. Dré ivi en diaul é ma dèit er marhue ér béd-men, é-mé er Speret-Santel... Hac en hani e hum blige é huélèt revin ha coll un-aral, ne chomou quet hemb bout punissét... Ur gùir garanté n’en dai jamæs ivius. Ne faut quet enta gobér èl Caïn, péhani e oai croaidur d’er goal-speret, hac e lahas é vrær. Perac en el lahas ean ? Rac é obereu ean e oai fal, ha ré é vrær e oai just, mat hac agréét guet Doué.

» 5.° Deu-dra e eèll hoah secour er péhour de hum dènn ag er péhet : 1.° En desordr ag é fal action, 2.° Hac er méh ag er péhet. Rac quemènt-ce e ra d’er péhour distroein doh-t’ou é hunan, mar hum laq erhad de hum chongeal ha de hum gonsidérein. Inemp de guemènt-ce é ta en ahurtemand é goal stad, hemb prezein gobér pénigèn. » Ur uéh ma vai couéhét ur péhour ér stad miserabl-ze, ne brez quet mui cheleuèt er Speret-Santel é crial ar-nehou : Ne dardet quet a hum gonvertissein ; ne laquet quet termén a zé de zé, rac colèr en Eutru-Doué e gouéhou ar-n’ah én un taul, hac én dé ag é vangeance ean hou collou.

» 6.° En eil tra e eèll secour er pèhour de hum dènn ag er péhet, e zou en distér ha bèrr avantage e eèll cavouét én-ou... Inemp de guemènt-ce é ma en obstination, dré béhani é ta er péhour de zerhel doh er péhet. » Èl-ce é ta er péhour de vout enemis dehou é hunan, hac en hum obstin de vout malheurus ér béd-men hac ér béd-aral. Rac ur uéh ma couéh ér stad-ce, caër-zou en avertissein, ne sèntt meit doh é fantazi. Ean e resist doh er rebræcheu ag é gouciance : ean e seèll ur Hovezour charitabl, èl un dén néhançus, hac e ra goab a nehou. Ah miserabl ! did-è é lar er Roué Profæt : Mar cleuet hoah boéh en Eutru-Doué, ne galettet quet hou calon.

Éxaminet bermen a-be-ban é ta deoh couéh lièssan ér péhet ; rac ol er péhedeu e zou pé péhedeu a ignorance, pé péhedeu a fragilité, pé péhedeu a valice. Er péhedeu-ze-zou pé inemp de Zoué, pé inemp d’en Nessan, pé inémp demb-ni hun hunan. Ou hommettein e rér pé dré chonge, pé dré gonz, pé dré zezir, pé dré action, pé dré omission.