Ar c’henta Miz Mari/Buez ar Verc’hez en Ejip
F. Hallégouët, 1868 (p. 99-108)
Ar Verc’hez, evit mont di, a rancas
ober ur guall bennad ent ; rac
eus a Vetleem d’an Ejip, e counter
daouzec dervez bale. Lacaat a reer
e tispignas en ent ar pez e d-oa
esperned eus ar presanchou bet digant
an tri Roue eus ar Zao-Eol,
goude beza bet sclerijenned var
gement-se a berz Doue. En Ejip
e kemeras un tiic e-harz ar gear a
anver brema Kêr, ac e choumas var
dro pemp bloaz en ul leac’h a reer
aneza Matarieh. Setu ama petra
lavar ar bellerinet bet eno. En ti ma
oe Jesus, Mari ha Joseph o choum
enna, ez euz atao un eienenn-zour, ur feunten viraculuz, ac en e c’hichen
ur jardinic. Er jardinic-se,
amzer zo bet, oa ur vezennic bennac
a zirede diouto dour c’hoes-vad en
d-oa calz a briz. En tiic-se, evit
caout sonj eur ar re a zo bet enna
o choum, meuled ra vezint, ar vroïs
a zalc’he ur c’hleuzer (ul lamp) var-elum,
betec ar bloaz 1560. Eleiz a
bellerinet a iâ di da bardona, ac
e leveront ez euz bet c’hoarvezed
calz a viraclou dre vertuz an dour
a deu ac’hano. Ker mad eo da eva
ha ker iac’huz ma ranc ar re vraz
ha pinvidic eus ar vro caout dour eus
ar feunten-se da eva ouz o zec’hed.
Var a leverer ive, el leac’h ma edo
an ti, daoust n’euz mui eno nemet
ar vein, e santer ur c’hoes vad, un
dudi, evel e creiz ul liorzad bokedou.
Pa erruas en Ejip, Mari ne gavas eno na peadra d’en em vaga, na peadra d’en em visca, na ti ebed da ziscuiza diouz-tu enna, goude ar seurt beach.
Sonjit pegen paour en em gavas,
pegement e rancas espern evit beva
ar Mabic Jesus, gant pebez carantez
e tiouere e-unan peb tra evita. Mar
oc’h euz c’hoant e ve oc’h alvocadez
en Ee, grit eveldi, bevit countant
evel m’emaôc’h. Mar d-ôc’h paour,
diouallit n’ho pe re a avi ouz ar
madou braz ac ouz ar vuez eaz. Doue en d-euz kement a joa ouz ar baourentez,
ma eo deuet eus an Ee,
eleac’h ne gave paourentez ebed,
var an douar, e-leac’h ma en d-euz
e c’haved. Pa ho pezo berrentez ac
izom, en em glemmit ouz Mari, ac
i, evel ur vam dener, a entento
ouzoc’h (a gavo deoc’h ar Baradoz).
Mard-ôc’h pinvidic, dalc’hit ho calon
distag diouz an danvez. Diouallit
d’en em glasc re, en dibri, en eva, er
guisca ; rac re a zigorou ac a stad
eus ar c’horf a zispliz d’ar Verc’hez,
bet paour e-unan. Arabat ive ober
fae var ar paour, na beza criz outa.
Grit vad deza, ac ar Verc’hez e devezo
mui-ouz-vui a joa ouzoc’h, evel
pa ve dezi e-unan ha da Jesus, ho
pe great aluzenn.
Ar Verc’hez, paour evel ma oa
eno, er vro bell-se, a ranke sousia
eus e zi, ac evelato ne leze ket a-gostez
e fedennou custum. Diouallit
na deufe deoc’h lezel ho teveriou
e kever Doue, var zigarez oc’h aferou
all. Peur eo, ez euz muia izom da
bedi ? Pa vezer trist, eme an Abostol,
pa vez poaniou spered ha poaniou
corf. Mari, en ur vro bell,etouez
peb seurt guall-dud, a vevas eaz ha
countant avoalc’h. Perac ? Pedi Doue
a ree, ac o veza ma edo Jesus ganti,
e d-oa joa ouz e foan. Beza gant
Jesus, setu eno ar guir joauzdet, ha
n’euz ini all ebed.
Ar vrassa poan e d-oa ar Verc’hez e bro an Ejip, oa gvelet ar pec’hejou a ree ar vroïs paian-se : kement e care an Aotrou Doue, ac kement a druez e d-oa ouz an dud keiz, a vele o vont a-err varzu an Ifern. Ha me, perac e raan ken nebeud a van eus ar pec’hejou, perac e reont ken nebeud a boan d’in ? Siouaz ! nebeud e caran va Doue ; re nebeud a joa am euz ouz an eneou prened ganta o vervel evito.
Evit plizout da Vari, lacaït ho poan
da zistruja ar pec’hed ennoc’h ac er
re all. Ar Verc’hez a c’hounezas eleiz
a eneou da Zoue e bro an Ejip, o
pedi evito. O ! grit eveldi.
Ac ez eo caër gvelet ar re a ranc divroa, mont pell pell diouz o zud, ac ez eo caer gvelet anezo o telc’her mad d’al lezenn gristen ! Pebez vad a reont, dezo o-unan ha d’ar re all. Etre kear Alre ac Anna Venet, oa un den torred gat al labour, ac a veze clanv aliez, eb den ebed da zelc’her bara deza, nemet ur mab. Petra deui-me da veza, eme Marc Thomas, petra deui-me da veza, ma ranc Vicent mont da zoudard. Mont a rancas, ac e dad, ur christen diouz ar penn, a zoublas da volontez Doue. Pa guitaas an den iaouanc, e lavaras e dad deza caout sonj e oa bet voested ha consacred d’ar Verc’hez, ac en devise digemer diganti en Ee, mar digouesse ganta mervel en arme. Vicent a guitaas, a rancas mont d’ar C’hrimee. Ac a bet gueich e rancas eno stourm, evit choum christen. E meur a c’hiz e oe clasked e lacaat da veza fall. Pa vise danjer da goueza er pec’hed, e lavare : Un den consacred d’ar Verc’hez, mont da ober kement all ! Goap a reet aneza, mes e a leze ar goaperez-ze da vont gat an avel. Unan, o veza clasked, endra c’helle, e denna d’an dizurz, eb galloud dont da benn aneza, a glascas e lacaat d’en em ganna outa. — Ne d-aan ket, eme ar zoudard fur, n’on d-euz ket a urz, na te na me, d’en em ganna ; mar bez greet un taol-essa evit kemeret dre nerz Sebastopol, e vezo gueled ac aoun on deuz-ni rag tan ar brezel. E lavar a deuas da vir. An tronoz e oe ar mad, evit kemeret Sebastopol. An ini a oa, an deiz a-raog, o clasc en em ganna, a oe tized gant un tenn, a gouezas d’an douar, ac a oa o vont da veza flastred dindan treid ar c’hezeg. An ini en doa revuzed en em ganna outa, a zammas aneza var e scoaz, ac cass aneza en ul leac’h sur. Pa velas, goude-ze, piou en doa e saveteed, e oe souezed maro. Penaoz, emeza, et euz galled ker buan-se en em denna, me var da scoaz, eus etre daouarn ar Russianet ? — Pedi em euz greet an Itron Varia, eme ar soudard mad ha caloneg, ac e deuz digassed e elez d’am zicour. Red-mad oa d’in savetei da vuez d’it, rac deac’h es boa c’hoant d’am laza. — Guir eo, eme egile, gvelet ac’hanot un den mad a ree poan d’in, ac anez da vadelez, oan maro brema. Mes, iviziken, me vezo un den all, ac a fell d’in, eveldot, en em gonsacri d’ar Verc’hez. — Bezomp mad gat ar re n’int ket ; discuezomp ez euz madelez o heul ar zantelez, rac Mari eo ar Vam a vadelez, Mater amabilis.