Buhez ar Sent/1894/Eucher

◄   Sant Konrad Sant Eucher Gregor II   ►



ar ugentved devez a viz c’houevrer


SANT EUCHER, ESKOP
————


Ar zant-ma a ioa ginidik a Orlean. He vamm her c’hinnige bemdez da Zoue epad m’edo oc’h he zougen, ha goude ma oue ganet, he fried hag hi a boaniaz ho daou da ober anezhan eur c’hristen mad hag eur paotrik fur ha devot. D’ann oad a zeiz vloaz e oue lakeat var ar siudi, hag abarz nemeur e lezaz pell var he lerc’h ar re a ioa ann hanter kosoc’h evithan. Dont a reaz evelse da veza habil-braz var ar Skritur Sakr, var ann theoloji ha lezennou ann Iliz, ha var skridou ann tadou santel.

Ar pez a garie dreist peb tra oa medita var ar Skritur Sakr, hag etouez levriou ar Skritur Sakr ann hini a blije muia d’ezhan oa liziri ann abostol sant Paol. He spered a veze dalc’h-mad o sonjal er c’homzou-ma euz ann Abostol : « Ar bed a zo henvel ouz eur spes hag a dremen evel eur skeud. » Ar c’homzou-ze a roaz c’hoant d’ezhan da vont da vanac’h ha d’ann oad a bevar bloaz var’nn ugent var a lavar lod, pe a zeiz vloaz var’nn ugent var a lavar lod all, ec’h en em dennaz enn abati Jumiej enn Normandi. Eno e renaz eur vuez ker pinijennuz, hag e oa ken aketuz d’ar bedenn ha d’he holl zeveriou all, ma servichaz da skouer d’ar re zoken a ioa tomma ho c’haloun e kenver Doue.

Etre daou, e varvaz eskop Orlean, ha raktal ann dud a iliz hag ar bobl a c’houlennaz ma vije lakeat Eucher enn he blas. Great e oue hervez ho goulenn. D’ar mare-ze, Charles Martel a ioa e penn ar c’houarnamant e Frans. Hogen, ar prins-ma he-unan a falvezaz d’ezhan kas da Orlean eunn offiser a renk huela evit mont gant kannaded ann dud a iliz hag ar bobl da gerc’hat ar Zant da abati Jumiej.

Pa glevaz oa choazet da eskop, Eucher a zirollaz da vouela evel eur c’hrouadur. « — Enn han’Doue, emezhan d’ar venac’h all, dalc’hit ac’hanon enn ho touez ha n’am lezit ket da zistrei er bed el leac’h ma vinn marteze e riskl d’en em goll. » Mes ar venac’h all, er chountrol, hen aliaz da gemeret ar garg a ioa c’hoant da lakaat var he ziouskoaz ; rak guelet a reant oa bolpntez Doue e kemerje anezhi.

Ar Zant a heuliaz erfin ho ali hag o veza bet sakret eskop, ec’h implijaz he holl amzer evit silvidigez ann eneou a ioa fiziet ennhan. Labourat a eure da lakaat urs e peb tra ha da lamet ar giziou fall euz a douez ar bobl. Ne ehane da veilla var ar veleien hada gelenn he-unan ann dud fidel var guirioneziou ar relijion. Mont a rea ive aliez da vizita kouenchou he eskopti, ha ker mad oa e kenver ann holl ma’z oa karet gant peb hini evel eunn tad.

C’houezek vloaz a ioa ma veve Eucher e peoc’h enn he eskopti pa oue kountet traou divar he benn da Jarles Martel. « Eskop Orlean, eme ann teodou fall, ne fell ket d’ezhan suja d’ho lezennou, hag a zo a du gant hoc’h enebourien. » Eur gaou braz a lavarent. Goulskoude ar prins ho c’hredaz, ha raktal, droug ennhan, e koundaonaz ar Zant d’ann harlu.

Kaset e oue da genta da Gologn. Mes kement a henor a oue great d’ezhan er gear-ze ma lavaraz Charles Martel he gas da eur plas all e kostez Liej, Meuze Eucher a c’houlennaz en em denna enn abati Sant-Tron, hag eno e vevaz evel eunn eal epad chouec’h vloaz. Erfin e kouezaz klanv hag e varvaz leun a veritou d’ann ugent a viz c’houevrer euz ar bloaz 743. Goude he varo Doue a ziskleriaz he zantelez dre eur maread miraklou.

SONJIT ERVAD

Sant Eucher, diskuillet gant teodou fall, a oue ret d’ezhan dilezel he gark. Hen ober a reaz heb en em glemm.

Ma vec’h tamallet e gaou, guelit ha n’o pe ket great eunn droug all bennag ker braz pe vrasoc’h c’hoaz. Kemerit ho kroaz a galoun vad, ha kinnigit ho poan da Zoue evit paea dle ho pec’hejou. Mar d-eo talvouduz d’he c’hloar ha d’ho silvidigez, Doue a roi da anaout ar virionez pa vezo deuet ar mare.

Ar bed a zo henvel ouz eur spes hag a dremen evel eur skeud. Eur spes ne d-eo netra ; hogen, daoust hag ar pez ne d-eo netra a zo din euz hor c’harantez ? Daoust hag ar pez a dremen evel eur skeud a virit ma stagfemp outhan hor c’haloun ? Setu aze petra zonje Eucher enn he iaouankiz, ha petra reaz d’ezhan mont d’ar gouent evit en em rei holl da zervich Doue. Ma n’oc’h ket galvet da guitaat ar bed eveldhan, diouallit da vihana da glask hoc’h euruzded e traou ar bed ; rak e guirionez ann traou-ze ne d-int holl nemed avel ha moged, ha kaer o pezo, n’e ket gant avel ha moged e c’hellot biken karga no kaloun.