Chansons et danses des Bretons/a-bezh

J. Maisonneuve ha Ch. Leclerc, 1889
Skrid a-bezh




N. QUELLIEN
————


CHANSONS ET DANSES
DES BRETONS





PARIS
j. maisonneuve et ch. leclerc, éditeurs
25, quai voltaire, 25
1889


A M. MAURICE BOUCHOR
————
Mon cher Ami,

Peut-être la reconnaissance m'imposerait-elle d’inscrire en tête de ce livre un autre nom ; mes meilleurs et déjà anciens souvenirs m’ont dicté le vôtre. Je dois à M. Gaston Paris, le maître à tous dans le folk-lore, à M. Xavier Charmes, aux membres de la Commission des Missions, d’avoir poursuivi certaines éludes sur la Bretagne; sans parler de M. Renan, MM. Alexandre Bertrand, Girard de Rialle, le docteur Hamy, d’Arbois de JubainvîHe, Gaidoz, m'ont longuement soutenu de leurs conseils et de leurs encouragements. Et leur nom eût donné sans doute à ce volume une étiquette plus savante. Mais n'aurais-je pas eu l'air aussi de flatter les puissances ? Vous savez comme nous autres Bretons nous sommes encore rebelles à ce penchant des races très civilisées. Il est possible que je manque un peu de gratitude, sans le savoir : alors, qu’on me pardonne, deux fois, si c’est une faute également d'avoir fait ce sacrifice à l'amitié.

Un soir de cet hiver, après une représentation de la Tempête, nous nous sommes raconté nos premières auditions intimes de mélodies populaires. Paul Bourget nous présenta l’un à l’autre, vers la fin de 1876, dans un café du boulevard. J’étais à considérer un moulin fictif qui tourne entre des rochers et dont les fariniers passent sans cesse sur un pont suspendu au-dessus d’un abîme ; vous écoutiez une berceuse bretonne que chantait une voix de femme, dans l'arrière-fond ; de Brayer voulut la noter, et je lui dictai le charmant sonn trécorrois.
Que de fois, depuis ce soir-là, avons-nous entendu ou entonné des chansons provinciales ! Et chacun était tenu de dire la sienne à nos réunions ou dans nos rencontres, comme aux veillées de Basse-Bretagne. Vous rappelez-vous celle de Bourget ? — « Tiens, voila ma pipe, avec mon briquet,.. » — Le doux Amédée Pigeon avait la malice de l'attribuer à Voltaire. A part Elémir Bourges ou Signoret, qui gardaient le silence du cygne, quiconque ne savait pas, improvisait, tout comme un barde. Ponchon excellait à déclamer, sur une mélopée à lui, des poésies de Villon, ou de Ronsard. Les noëls de Rîchepin avaient le plus franc succès : quelques-uns me semblent, du reste, des chefs-d'œuvre, et ils rivalisent certainement avec les traductions de chansons bretonnes de François Coppée. Et pour clore chacune de nos petites auditions, à vous, « le Scalde », toujours une ronde, dont chaque couplet était repris à l'unisson ; car la moindre harmonisation était interdite ; Ernest Chausson ni Vidal n'eussent pas même permis qu'on ouvrît le piano.

Vous vous souvenez encore de la Marseillaise que nous a rapportée le docteur Paulin de son pays d’Auvergne? L’hymne patriotique avait subi plus d’une transformation ; ces modifications ont toujours trait à des expressions et à des mots dont les gens du peuple ne se rendent pas un compte exact : il est curieux précisément que les nouveaux vocables introduits attestent des habitudes ou des passions locales. Dans la suite, nous avons entendu d’autres versions, recueillies en des provinces diverses : nous avons constaté que les transformations s'accomplissaient, chaque fois, dans un sens analogue. Quelle autre Marseillaise on tirerait de là ! Elle serait d’autant plus méconnaissable, que l'air a subi des détériorations à l'avenant. Et ce ne serait plus du tout le chant national, puisque celui-là ne serait plus commun à toutes les provinces. Mais chacune de ces variantes constituerait-elle une chanson populaire ? La question a été 1‘objet de quelques controverses. Au résumé, nous nous sommes contentés de pratiquer une expérience, laissanl à d'autres le soin de conclure : notre folk-lore d’intimité n’était pas si doctrinaire.

Nous n’avons été intraitables que sur un seul point : nous n’avons plus reconnu comme populaire une mélodie qu’on aurait soutenue d’un accompagnement. Les chansons du peuple étant un bien commun, c’est le droit d'un musicien d’en prendre sa part. Il en va de même en poésie. M. Leconte de Lisie a rencontré dans les origines bretonnes le sujet de son « Jugement de Komor » ; ce Jugement, d’une si tragique beauté, est devenu autre chose que la légende : mais nous nous félicitons que le grand poète ait tiré de l’antique récit cette œuvre littéraire. Notre ami Gabriel Vicaire vient de donner un exemple non moins éclatant dans « le Miracle de saint Nicolas ». Il est permis au musicien de traiter de la sorte les mélodies primitives ; mais celles-ci renonceront, du même coup, à toutes leurs revendications particulières : une fois touchées par une harmonisation et partant remaniées, elles sont atteintes dans leur essence, elles cessent d’être impersonnelles et elles perdent leur caractère populaire.

J'ose donc livrer au public ces chansons de Bretagne et ces airs de danse, tels que je les tiens des bardes et des sonneurs. De peur que je n’aie pas l’art de les présenter, je laisserai ces naïves mélodies dans leur pureté d’hermine, sous leur exotisme, et je les garderai de toute parure d’emprunt. Quelques-unes joyeuses comme les cloches de l'angélus, presque toutes mélancoliques comme les fées nocturnes de nos plages, tremblanles et fugitives comme les mouëttes qui battent des deux ailes en prenant leur vol vers le large, telles vous les avez le premier accueillies et aimées ; j’ai voulu encore une fois vous redire, mon cher Bouchor, combien vous en est reconnaissant

Votre
N. Quellien.
Paris, janvier 1889.


II


GWERZ ET SONN

GWERZ ET SONN
————


AR VINOREZ [1]



Me oa eur bugel iaouank flam
Pa varwaz ma zad ha ma mamm ;

Pa varwaz ma mammig ha ma zad.
Me oa losket da glask ma mad

Me oa losket da glask ma boed ;
Kap d’hen c’honit me na oann ket

Ha me ’vonet ’barz ann hent don,
O rankontr daou den a feson

O rankontr daou den a feson,
’Rankontr eunn otro hag eunn itron ;


’Vond ann otro ’laret d’ann itron :
— Cheteu aze eur plac’h a feson,

Cheteu aze eur plac’hik koant
Ma dije bet akourtamant ;

Diasomp ’n-ehi gan-imp d’hon zi
Eunn de bannak d’hon jervijin. —

Seiz la war’n-ugent oan d’ari
Pa deuaz c’hoant d’in da dimin ;

’Vont ma mestr braz ’laret d’am mestrez :
— Poent e dimin ar vinorez.

— Na vo ket dimet ar vinorez
Ken vo bet pardon ar Garnez[2] ;

Rei d’ehi oblans ar Fantanio
Kaeran oblans a zo er vro. —


Ho-man c’hez gant-hi d’ar pardon
Dre ma oa eur plac’h a feson ;

Pe oa Vonet ’barz ar c’hoat braz
O tond c’hoant kousket d’he mestrez vraz ;

Hag int oc’h azein war eur c’hlazen,
’Tapout he fenn war he barlenn :

— Ha ’tond eunn dra da laret d’in :
Lac’h da vestrez ha send ou-in...

Demeuz ann dra-ze ’m euz sentet.
Ma dorn em godell ’m euz laket ;

Na pa ’m euz ma c’hontell tennet
Seiz tol kontell d’ehi ’m euz roet.

P’em a lazet ma mestrez vraz,
Na ouienn pelec’h hen (hi) lakat ;

Ha me Vont gant-hi d’ar Poullo,
O koach an-ehi mesk ann delio,


O koach an-ehi ’vesk ann delio,
Mes he boto hag he loero

Mes he boto hag he loero,
Ar ’zeo ’m a lest na dizoulou. —

Ho-man c’hez are d’ar pardon ;
Doue ouie hec’h entansion.

P’e oa ’vonet ’barz ann hent braz
Hag hi oc’h ankontr he mestr braz ;

— Palec’h c’hez-te ’ta minorez ?
Palec’h e manet da vestrez ?

— Ma mestrez vraz a zo lazet
’Barz ar c’hoat braz gand ar forbaned

’Barz ar c’hoat braz gand ar forbaned ;
Me vije ie, mes ’m euz redet.

— Ma vijec’h bet fidel d’ez-hi,
C’houi vije lazet kenkouls ha c’hi.


— Tewed, ma mestr, na oeled ket :
Me a vo d’ac’h evel bepred,

Me a vo d’ac’h evel bepred ;
Kousket gan-ac’h, ho ! na rin ket. —

Na’barz ann eiz de a goude
’Sevel propojo etre-he

’Sevel propojo etre-he
Da dimin ho daou asamblez.

Pa oaint dimet hag enreujet
Ha prest da vonet da gousket

’C’h antren eur c’horf maro en ti
Ha seiz tol kontell en en-hi

Ha seiz tol kontell en en-hi,
Eur pilad koar [3] deuz peb gouli :


— Pelec’h c’hez-te’ ta, minorez ?
Te at euz lazet da vestrez ;

Te at euz lazet da vestrez vraz,
Evel eur forban deuz ar c’hoat.

— Na ma ouifenn a kement-ze,
Me rae d’id evel ive.

— Tewed, ma fried, na red ket ze :
Doue he feo goude.


Chanté par Le Guluche, couvreur, de la Roche-Derrien.

AR ROUE GRALON


Petra zo neve e ker Is,
M’ar d’e ken drant ar iaouankiz,
Ha m’ar klevan ar biniou,
Ar vombard hag ann telennou ?

AR C’HONT A WETO



Pa oa ar C’hont iaouang o vond deuz ann arme,
Klevaz eur verjeren o kana er mene (bis) :
— Lared d’in, berjeren, da biou ec’h eo ar son
A ganec’h brema-zonn ?

— Tewed, em-ehi [4], otro, na n’en em jened ket,
Na n’e ket d’ac’h ar sonn a ganenn brema-zonn ;
Na [5] n’e d’ann dimezel deuz ar ger a Weto
Lerer zo dispaket eunn daou pe dri de zo,


Lerer zo dispaket eunn daou de zo pe dri :
Ari ar c’hont en ker evid he c’heureuji. —

’Nn hini goz a lere en kampr he merc’h henan :
— Otro Doue ! ma merc’h, para vo groet breman ?
Otro Doue ! ma merc’h, para a vezo groet ?
Ari ar c’hont en ker ma veed eureujet.

— Daled eta, ma mamm, daled ma alc’houeio
Hag ed-tu d’am c’hampr wenn da wit braoario ;
Ha diesed gan-ac’h eunn abid inkarnal
Hag eunn abid satinn da lakat war he var ;

Ha diesed gan-ac’h ma dantelez arc’hant
Evit lakât d’am c’hoar a zo eur plac’hik koant :
Prezanted hi d’ar c’hont, pa antreo er gampr
Pa antreo er gampr.

— Salud d’ac’h, dimezel, dimezel a liou goant,
Gand hoc’h abid inkarnal, ho tanletez arc’hant.
Mes ann-obsant miz oc’h n’a ken koantik stipet,
N’e ket c’houi ann hini a oa d’in-me dimezet ;


N’e ket c’houi ann hini a oa d’in-me dimezet,
N’en e ho c’hoar henan : pelec’h ec’h eo hi et ?
En beo pe en maro me renko hen c’havet
Me renko hen c’havet. —

’Nn hini goz a lere en kampr he merc’h henan :
— Otro Doue ! ma merc’h, para vo groet breman ?

Otro Doue ! ma merc’h, penoz a vezo groet ?
Ari ho c’hoar e ger gand ar c’hont refuzet
Ari ho c’hoar e ger gand ar c’hont refuzet
Gand ar c’hont refuzet.

— Daled eta ; ma maman, daled ma alc’houeio,
Hag ed-tu d’am c’hampr wenn da wit braoario
Hag ed-tu d’am c’hampr wenn da wit braoario
Da wit braoario ;


Ha diesed gan-ac’h eunn abid inkarnal
Hag eunn abid satinn da lakât war he var ;
Ha diesed gan-ac’h ma senturen geran,
’Wit ma vin mistr ha moan da vonet dira-z-han ;

Ha diesed gan-ac’h na ma c’hoef-noz ive :
Rak me a oar ervad a gollin ma bue,

— Salud d’ac’h, dimezel, dimezel a liou bal,
Gand ho tantelez arc’hant, hoc’h abid inkarnal :
Dindan ann treo ker-ze c’houi a doug ar glac’har
C’houi a doug ar glac’har ;

Ma spered a lar d’in, p’ho kwelan o kerzet,
Ac’h euz ganet eur mab pe eur verc’h bannaket.
— Ha pa venn dispennet evel amann rouzet,
Biskoaz na merc’h na mab, otro, n’am euz ganet.


— Alo ! ma sonerien, soned d’imp eur son c’he.
Ma welin ann demarch deuz ar feumeulen-ze. —
Hag hen laket he dorn neuze war hi feutrin,
Ken a deuaz al lez deuz he robenn satinn

— Alo ! ma sonerien, soned breman kanvo ;
Cheleu intanv dija ar c’hont euz a Weto ;
D’ann oad a driouac’h vla ma mestrez a varvo
Ma mestrez a varvo.

Gall e rez bea laret oa me a oa he dad :
Na n’on ket eur friponn n’hag eur c’hokinn bennak.
Ha levered d’he mamm c’hastan donet aman :
War-benn ma vo ari vo he goad o ienan. —


Chanté par Louis Kérambrun, tisserand, de Pleudaniel (Côles-du-Nord).
LISKILDRI



Et eo Liskildri da Bariz,
Emberr e vo pevarzek miz (bis).

Ha benn ma distroio d’ar ger,
Hen a vo zur a c’heritier ;

Hen a vo zur a c’heritier :
Trugarekat ar miliner ;

Trugarekat Fransez Simon,
En euz debochet he itron.

Pa distro Liskildri er vro,
Hen a sko rust war he borjo ;

Hen a sko rust war he borjo.
Ha den na deu d’ho digorro.


Eur vatez vihan oa en ti,
E bell e oa o cherviji,

E bell e oa o cherviji,
Hag a deuaz d’ho digerri ;

Hag a deuaz d’ho digerri
Ha lavaraz da Liskildri :

— Ma kered n’em diskuilfed ket,
Me konto d’ac’h eur sekret.

Eman ’nn itron etal ann tan,
O tomman ’nn eritiour bihan ;

Ha m’ar geo glaz he zaoulagad,
Fransez Simon zo de-han tad ;

Ha m’ai geo melen bleo he benn,
Hen vo c’hanvet ar Simonen. —

— O ma itron, d’in-me lered,
Da biou eo ar bugel-ze domed ?


Hennez a ’zo d’am mererez,
Ha me zo d’ez-han meronez.

— O ma itron, gaou a lered :
Rak d’ac’h eo ’r bugel-ze, domed ;

Rak d’ac’h eo ’r bugel-ze, domed :
Fransez Simon zo d’ac’h kiriek. —

— Me ho tisko, Simonik fin
Da tronsan ar zeiou satin ;

Ar ze satin bordet gand aour
Na zireou ket euz ann dud paour.

— Pa c’harue ’barz ar vilin
Oc’h azee war benn ma glin ;

Ac’hane lampe ar gwele,
Ma gelve poultren a-neuze ;


Ma galve poultren ac’hane :
Otrou, ha c’houi a andurfe ?

’Nn otronez ’ro peb a ziner
Da lakat krouga ’r miliner.

’Nn otronezed ’ro peb a skoed
Da c’hars na n’ije droug ebed.

Fransez Simon a lavare
’R bazenn huellan pa bigne ;

— Me ’wel ac’han tri-c’houec’h tourel,
’Zo en-he tri-c’houec’h dimezel ;

A zo en-he tri-c’houec’h itron :
Oll int groage da Fanch Simon. —


Chanté par M. Grégoire Delafargue, de Plougonver.
KLOAREK KOATREVEN [6]



Kloaregik Koatreven an euz groet
Ar pez na rafe mab ebed (bis).

’N euz groet eut pak douz he levrio
’Toull porz he dad ouz ar baro,

Evit mond d’ober al lez
Da Goatgoure d’ar bennherez.

— Pa n’an da studian d’ar skol,
Saludan ma dous war doull he dor,

Saludan ma dous a diabell :
Salud d’ac’h, ma dousig Izabel.


— Ha d’ac’h, em’ehi, ma dousik kloarek ;
Nemet ma goadisan n’a red.

— Me, ’m’ehan, n’ho koadisan ket
Nag en zell da ober na n’on ket ;

N’am e biken ann ardianz
D’ho koulenn douz hoc’h oblans.

— Mar deud d’am goulenn, deud fete,
Diesed gan-ac’h markiz Koadane :

Hennez zo eunn den a galite,
C’houfeo parland ouz ma ligne. —

Kloaregik Koatreven a lere
En Koadane pa ’n arie :

— Salud, ’m’ehan, markiz Koadane.
C’houi ’deufe gan-in da Koatgoure
Da c’houl eur bennherez ac’hane[7] ?


— Biken jamez na gredfenn me
Az pe te pennherez Koatgoure,

Perc’hen pemzek mil skoed leuve,
Ha te n’at euz gwennek deuz ann-he ;

O nan, biken n’gredfenn me
Mond da c’houl d’id pennherez Koatgoure,

— Goud-ouz-oc’h e-vad, otro Koadane,
Me ’zo ’n ho servich noz ha de.

Ha bean ac’h on ho sekreter,
Ha bean on ouspen ho preur-mager.

Me oa kontand da vean belek,
Med ar plac’h n’a bermet ket ;

Hag an euz laret mond d’he goul fete
Ha kas gan-in ann otro Koadane :

Hennez zo eunn den a galite
Goufeo parland douz ma ligne.


— Ho ! mar d’e ar plac’h a lavar ze,
Me am o d’id penneherez Koatgoure ;

Gant bek ma lans pe ma c’hleve
Me am o ’n-ehi ’n nespet d’he ligne,

Gant bek ma c’heleve pe ma lans
Me am o ’n-hei ’n nespet d’hec’h oblans. —

’Nn otro Koadane a lavare
’Barz en Koatgoure pa ’n arie :

— Bonjour d’ac’h, otro Koatgoure.
— Ha d’ac’h ie, markiz Koadane.

Diskenned ha deud en ti
Ha leked ho kezeg e marchosi ;

Leked ho kezeg e marchosi
Ha deud d’ar sal da dijunin.

— Na diskennin na n’in en ti
Na lakin ma marc’h er marchosi,


Ken am o klevet ma c’henvidi :
Aoun ’m euz a savfe fachiri

— Na savo ket a fachiri,
’Wit ma’man ho koulenn ’barz ma zi.

— Ho pennherezig a c’houlennan
D’ann otro Koatreven ’zo aman.

— Otro Koadane, goud-ouz-oc’h a-vad,
’Wid ann dra-zo na ve ket siab,

’N eve perc’hen pemzek mil skoed leuve,
Hag hen n’euz gwennek deuz an-he.

Ma vije wid-oc’h poa he goulet,
Otro Koadane, na vijec’h refuzet.

— Otro Koatgoure, goud-ouz-oc’h ’vad
On-me eunn den veritab :

Na draïsin ket me sekreter ;
Hag ouspen e d’in c’hoaz breur-mager. —


’Nn otro Koadane pa ’n euz klevet,
Diwar geign he varc’h e diskennet,

Hag antreet ’barz ar gigin
Hag hen ken glaz hag eur glizinn.

— Matezik vihan, d’in lered,
Ho pennherezîk pelec’h eo et ?

— Eman du-ze ’barz ’n he c’hampr
O kozeal gant seiz baron iaouank,

O kozeal gant seiz baron iaouank,
Hag ar choaz an-he ’n evo, pa ’n o c’hoant,

— Pachik, pachik, ma fach bihan,
Kes d’he saludin d’he c’hampr
Ha tach d’c’houd ober komplimant, —

Ar pach bihan a lavare
Ebarz ar gampr, pa ’n arie :

— Bonjour d’ac’h, ’m’ehan, pennherez,
Ha d’ac’h ha d’ho kompagnonez.


Laret a zo d’ac’h dond en traou
Da laret ouz ma mestr eur gir pe daou.

Kar eman du-hont ’barz ar gigin
Hag hen ken glaz hag eur glizinn ;

’Man en eur goleur ar vrasan :
Lac’han ho tad a fell d’ehan. —

Ar bennherez pa ’n euz klevet,
’Traou gand ar vins e diskennet.

— Salud d’ac’h, otro Koadane :
Pelec’h e manet ma c’harante ?

— Et e, ’me-han, da Sant-Briek
Da gerc’het eur gazill silaouret ;
Disul laro he ofern-bred,

Disul laro he ofern gentan :
On deut d’ho pedin d’he achistan. —

Ar bennherez a lavare
D’he fotr-marchosi hag a-neuze :


— Prepared d’in eiz a gezek
Da lakad ouz ma c’hareoz chilaouret ;

Ha c’hast buhon ober-ze,
Me’renk mond da Sant-Briek fete

Na d’hen distrei gant gras Doue :
Rak biken jamez belek na ve. —

Koatgoure goz pa ’n euz klewet,
D’he bennherezik ’n euz laret :

— Me am euz aman chadenno,
Ma fennherezig, hag ho talc’ho.

Mired ho chadenno ’n ho kampr,
Ha deud da rei d’in treo ma mamm :

Mil boellad gwiniz ha seiz
’M euz deuz beurz ma mamm ’goste Breiz,

Ha pempmil skoed leuve ’barz en Bro-Gall :
Ho ! me na n’on ket eur fortun fall ;


Kement all en bro Leon :
Me zo dimezel hag itron.

Me oar a-vad n’euz ket hen a danve :
Met mado awalc’h’zo deuz ma re. —


Chanté par Françoise Feutel, marchande foraine, de Saint-Clet (Côtes-du-Nord).
AR C’HLOAREG IAOUANK



Me a zo eur c’hloaregig iaouank,
Hag [8] eman ma zi war vord ar stank

Ha biskoaz n’em euz laket ma foan
Da garet plac’h iaouank ’med unan ;

Ha biskoaz hini nemed hi n’em e,
Ha nemet ma zud e me c’harsfe :
Ha ma ouifenn ze, me ho c’huitafe.

Pa oann eru en noad da zimei,
Oann kaset da Bariz da studi
Evit ma c’hars da zimezi.

Ha pa oann en Pariz o studi
Ma mestrezig o skrivan d’in,


Da lavaret d’in donet d’hi beteg
Mar ma c’hoant d’hi gwelet en buez.

Ha me ’c’h ober eur pak d’am levriou
Hag o tond gand ar vins d’ann traou.

Pa c’haruiz ebarz ann ti,
E oa ar beleg ouz hi noui,

’Rei d’ehi hi sakramant divezan
Ken ’vit m’eje diwar ar bed-man.

Hag hi o distrei e laret d’in :
— Kloarek, ne oeled ket ’balamour d’in ;

Goeled abalamour da Zoue
’N euz roet evid-omp he vuez ;

Goeled abalamour d’ar Messiaz
A zo marvet evid-omp war ar groaz ;

Goeled abalamour d’he c’houliou
Em eump-ni graet gand hon fec’hejou. —


Ha me o distrei war ma c’hiz
Da gerc’het ma levriou da Bariz.

Pa oann o tond gand ann hent glaz,
Me ’gleve ar c’hleier o son ar c’hlaz,

Me ’gleve ar c’hleier o son kanvo
D’am mestrez koant e oa maro.

Pa oann o tond gand ann hent braz,
Me ’kavet eunn den gand ar groaz ;

Hag ar veleien gwisket en gwenn
’Kas d’ann douar ann hini garenn.

Ha pa oa achu ann interamant.
Me ’oa galvet kloreg iaouank ;

Me ’oa galvet kloreg iaouank
Hag evid ober eur peamant.


Ha pa c’haruiz ’barz ann iliz,
Ouz ar pazennou stouiz ;

Ouz ar pazennou stouiz,
E-greiz ma c’halon e oeliz.

Ha pa oa et ann dud ac’hane,
Ha me ’retorn neuze war hi bez

Da c’houlenn ar c’hras digand Doue
Ma welfenn ma mestrez en buez.

Ha pa oann o vond gand ann hent glaz.
Me ’kavet eur feumeulen kaer braz ;

Hag hi o distrei hag o laret d’in
Kloaregig iaouank da zimezi :

— Me ’zo dimet hag eureujet [9],
Ec’h on o retorn deuz ar banket


— Kloareg iaouank, gaou a lared,
Rag em intaramant c’houi ’zo bet ;

Hag ec’h on deut aman e-beurz Doue
Evit laret d’ac’h chanch a vuez,

Dilezel ar gwin hag ar merc’hed,
Delc’hen o studi [10] ha bean belek ;

Hag ar gentan ofern a larfed,
Me ’vo gand Doue delivret.

Me ’ia brema d’ar bod spern-gwenn
Hag evid ober ma finijen. —

MARIVONIK



Ann de kentan deuz a viz Du [11]
Diskennaz ar Saozon e Dour-Du. [12] (bis)

E Dour-Du pe int diskennet,
Eur plac’hig iaouank e deuz leret ;

E deuz leret eur plac’h iaouank
Ewit kas gant-he d’ho batimant.

Ar Varivonig e oele
Toul porz he zad p’e dremene ;

— Adieu ! ma mamm ; adieu ! ma zad !
Birviken n’ho kwelan war ar bed. —

Ar Varivonig a oele,
War bord al lestr pa bourmene ;


Ar c’habitenn p’an euz gwelet,
D’ar Varivonig an euz laret

— Marivonik, na oeled ket ;
Ewid ho pue na gollfed ket,

Ewid ho pue na gollfed ket,
Hoc’h enor, d’ac’h na laran ket. —

Ar Varivonig a c’houlenne
Deuz ar c’habitenn hag a neuze :

— Otro ar c’habitenn d’in ha lared,
Da bed ac’hanoc’h a vin barnet ?

— D’in-me unan, d’am fotr-a-gampr,
D’am martoloded pa defont c’hoant,

D’am martoloded pa defont c’hoant ;
Bea zo ann-he eur seiz ha kant. —

Ar Varivonig a levere
War bord al lestr ha neuze :


— Otro Doue ! Gwerc’hez Vari !
Pe me n’em veuin, pe me na rin ?

Me zo gwell d’in mervel mil gwech
Wit ma ve ofansin Doue eur wech, —

Oa ket he gir peurachuet,
War he fenn er mor e ’n em dolet ;

War he fenn er mor e ’n em dolet ;
Eur peskig gwenn hi deuz lonket,

Eur peskig gwenn hi deuz lonket,
Er bord ar mor e deuz hi kaset...

Ar Varivonig a oele,
War dor he zad pa ne skoe :

— Ma zadik paour, digored d’in he tor.
Ho merc’h Marivonik zo o c’houl digor.

Ho merc’h Marivonik zo o c’houl digor,
Digor, ha miret gant-hi hec’h enor. —



Chanté par Jeanne Le Bourdon, de Minic’hi (Côtes-du-Nord), et par Marie Quellien, de Tréguier.
AR ROUZIK KEMENER



Ar Rouzik kemener a Langoat
Braoan mab iaouank a wisk dillad ; (bis)

C’hoaz a vije braoc’h eunn anter
Ma nije eunn dimezel a ger :

Bet an euz merc’h mamzel Ru-Newe,
Perc’hen e da bemp mil skoed leuve ;

Na perc’hene da bemp mil skoed,
Hag ar Rouzik’n euz ket pemp gwennek.

Ar Rouzik kemener a lere
Barz ar C’hoelik pa’n antree ;

— Na bonjour ha joa en ti-man,
Ann otro C’hoelik pelec’h eman ?

— Eman’barz ar sal o leina ;
Rouzik, ed ha komzet out-han.


— Me, zo deut da glask eunn abid,
Eunn abid hag eunn ankane
Wit mond d’ober eur bale,

Ewit ma c’hin d’ober al lez ;
Ha na n’onn ket piou vo ma lakez,

Med ho pach bihan deufe gan-in :
Hennez zo den brao kenkoulz ha me. —

Ar Rouzik kemener a lare
War bave Montroulez pa gerze :

— Na bonjour ha joa er german.
Ann otro Ru-Newe pelec’h eman ? —

Ann otro Ru Newe ’vel ma klewaz,
He tenn ’barz ar prenest voutaz :

— Diskenned, Monsieur, antreed en ti,
Laked ho c’hoursin er marchosi
Wit ma ai ma mewel d’hen aveurin...


— Na lered-hu d’in-me, kamarad,
Hag en e ho mestr a ligne vad ?

— Ho ! ia ; ma mestr zo a ligne vad :
Bean ’n euz terc’hadeur’n iliz Langoat
Ha ru int evel ar goad ;

Ha kement all en Iliz Trougeri,
’Barz iliz Peurit meur a hini ;

Ha peder lestr perlez war ar mor,
’Barz e ker ar Roc’h peder stal dior ;

Ha da c’hortoz he dad da verwel
Hen zo rosignol Kerdaniel ;

Ha goude ar marw demeuz he dad
Hen a vo otro en Penn-ar-C’hoat.

— Ma ouifenn ve gwir ’pez a lerez d’in,
Me a rofe d’ehan eunn dimin. —


Na seiz miz anter ec’h eo padet
Ar chotamite deuz ann eured,

Sonerien ar bal hag ann dans.
Ha vizit bemde gand ann oblans.

Nag ar Rouzik koz a lavare
D’he bried Janed eunn de a oe :

— C’hastomp dresa hon c’hoz balino ;
Me a glew ari ann drompillo
Wit dies ar verc’h-her d’ar vro, —

Ha groeg ar Rouzig a lavare
En iliz Langoat pa antree :

— Na lered-hu d’in-me, Monsieur,
Pehini ac’han e ho kadeur.

— Antreed ; ann hini a gerfed,
Itron, na vefed ket diblased —

Oc’h arrout ’n itron ’r C’hoelik,
O krigi ’n he dorn doustadik :


— Na sonjan ket ve groeg eur c’hemener
A varchfe ’rok d’in ’barz ma c’hadeur.

— Ho ! ha pa ven groeg d’eur c’hemener.
Me a zo merc’h d’eur senesal er ger,
A varcho gan-ac’h hag ’n ho kever.

Otro Doue, ’me-hi, n’ouienn ket
Oa eur c’hemener em oa bet,

Ken a oa d’in d’ober he wele,
Keviz he vesken hag he nadwe. —

Na kerse oa gand ann itron gez
Diweet d’ar ger a Vontroulez :

— Na pa oann er ger e ti ma zad
Me a oa bewet dilikat,

Mea oa bewet dilikat
Gant kig glujar ha kig gad ;


’Boe on ari’ti ar Rouzik
’M euz ket bet souben ar c’hig,
Nemert soubenn ar c’hernio brinik. —

Ha groeg ar Rouzig a lavare
’Barz en ker ar Roc’h pa arie ;

— Itron Vari ar Folgoat !
Me na gavfenn ket eur vag bennak
Em c’hasfe er ger da di ma zad ? —



Chanté par Jeanne Le Bornic, de la Roche-Derrien.
KANOEN[13] AR VARTOLOTED



O Gwerc’hez gloriuz Vari, roed d’in-me ajistans
Da ganan eur werz newe, — c’hon ’vonet d’hi c’homans —

Zo groet da bewar martolod a Gemper-Gwezenek
Zo et gand eur vag newe ewid ar c’hentan gwech,

Zo et gand eur vag newe ewid ar c’hentan gwech :
N’ an euz hini an-he a gemend a ve rez.

Ewit honzoli ho mammo ho deuz laret d’ez-hi :
— Pa c’homp laket war ann dour retornfomp adare. —

Pa defaint groet ho bagad ha prest da dond d’ar ger,
A savaz glao hag awel, siouaz ! eur goall amzer ;


Ma savaz glao hag awel, siouaz ! eur goall dourmant,
Ma deuz renket perisan efin ho batimant.

Pipi ar Bouder a lere, eunn den a gourach vad
Pini savaz benn ter gwech ter gwech war bord he vag,

Pini save ben ter gwech ter gwech war bord ann dour
O c’houlen ar Werc’hez Vari mamm Jezuz d’hen sikour.

Ha kriz vije ar galon ha kriz neb na oelje
En bord ann enezen Goad, ann hini a vije

O welet pewar gorf maro manet en est-al-lin [14]
O c’hortoz koat pe lien ewid ho lienin.

Eur c’hanod deuz a Vriet o tistrei da Bontre
’N euz anonset ar c’helo an de deuz ar beure,

An euz laret d’ar Bouc’her a oa beuet he vag
Ha fraillet dre ann anter e bord ann enez Koat :


— Ha posub ve diand Done me laket ma oll vad
’Wid ober eur vag newe ha beuin ma zri mab !

Ha c’hoaz ’wit koll ma mado me na ran ket a gaz,
Mes beuin ma zri bugel ze ra d’in glac’har vraz.

Me wel ari ma zri bugel — mes na antreont ket —
O vonet da interin da Gemper-Gwezenek.

AR VAZ



Ar sul kenta a viz gwengolo,
A oe embannet al lezenno ;

Gourc’hemen da denna billet
E kanton Prat a eo asinet.

Bep ma tostae d’ann deiz-ze,
Ann dud iaouang a ’n em jene ;

Ma larent oll dre ho mouezio :
— Kenta ’denno vo ar maerio ;

Neuze a tenno ann notabled
Hag ar veleien sitoianed.

Ni ’rai sin ar groaz en hon c’herc’hen
Evit ma tennfomp ann hini wenn. —



Ann deiz da denna p’eo ariet,
E kanton Prat a oent asinet.

Hi d’ann iliz da ober ho foden
Da drei diwar-n’ho ar blaneden,

Er c’hanton pa ’z int ariet,
Oll en eur bagad dastumet.

Ar c’homisaer en deuz goulennet :
— Hag ari a zo parez ebed ?

— Ia, evad, eme Tonkediz ;
Ni ’zo aman, ha Kavaniz.

— C’hoant braz em euz ha bolonte
M’en em renkfac’h aze a goste,

Evit ma lenni d’eoc’h ann dekred
Penn-da-benn, evel em euz han bet.


Laret re ann eil parez d’eben :
— ’N em glevomp oll, ha na denno den. —

Ma larjont oll ’n eur memeuz mouez :
— Kenta ’denno a gollo he vuez. —

M’az eaz unan war ar vur,
Hag a seblante eunn den fur ;

Hag a lavaraz d’ar bobl neuze :
— Chomit oll en ho trankilite.

Deit oun a-berz ar c’homisaer
Da laret d’eoc’h taol ho pijer. —

Mond a rent war zu ann aoditer,
O c’huchal derc’hel mad d’ho bijer :

— Rak ma dirolfe Pipi Gouer,
Ezom hon devo deuz hon bijer. —


Ar c’homisaer en deuz poan-benn ;
Hag hen vond trezek Kervalouen,

’Kemer he varc’h hag o vond d’ar ger,
Na ouie den petra oa he baper.

Darn a zeu d’ar ger d’ho meren,
Darn all da bardon Lann-Ervoan.



War-benn at lun deuz ar heure
A oe taolet ar jord a war ’n he-ze.

Neuze a ejont ’barz ann hent,
Ha gant-he binwio a fent :

Filjer-tol ha fosillono,
Ferier houarn ha fuzuillo,

Taladur sten ha pik houarn
Paliked ha kontel vouden ;


Rask ha kontel vraz ar c’higer,
Skeltrenno Fagod ha bijer ;

Peulio kiri ha koat treusto [15],
Trancho, orjo, pilad-avalo ;

Nadoue, besken ar c’hemener,
Furm ha mineoued kereer.

Bep ma kerzent ebarz ann hent,
Ann tier oll a dismantrent ;

Mond re gant-he krampoez, bara,
Ha zoken al lajo-dorna :

Ha n’e oa den d’ho reuzi,
Pe oant prest raktal d’ho [16] zibri.



E Lanhuon p’az int ariet
Ar c’hanolio a oa braket ;

Taol a rent diwar ’n hez ho tan,
D’ar gwez a rent ar brasa poan.

Darn neuze pa weljont ann tan,
A lere d’ar re-all : — C’hast buhan. —

Mez o vont kuit a oa ar re-ze
Gant aouen a goll ho buez.

Neuze vad a redjont d’ar ger
Hag a rejont ha bemde cher :

Kig ha souben pa oa ann deiz,
P’ho defoa miret ho buez.

GWERZ ANN OTRO AR C’HAER.



Tostaed oll hag e klewfed
Eur werz a newe zo savet (bis) ;

D’ann otro maer Peurit a eo gret
Pehini a zo merzeriet.

He-unan a zo bet kiriek,
Rak gwall gojo en euz laret ;

Rak eunn de war bave Landreger
A savaz etre-z-he eunn ereur.



Ann otro Rumin a lavare
D’ann otro Maer, p’hen rankontre :


— Otro ar Maer, ma em c’hered,
Ar papero d’in a diskwelfed ;

Diskweled d’in ar papero
A zo o redek dre ar vro. —

Ann otro Maer a respontaz
D’ann otro Rumin, pa hen klewaz :

— Ar papero na weli ket,
Rak velli war-n-he n’at euz ket ;

Me rei gwerzan da oll zanve,
Ha goude e koll da vue,

Ma na gerez kouitât ar vro ;
Operatour te a vezo,
Meudeuzin ar bevien dre ar vro. —

Ann otro Rumin a respontaz
Da vaer Peuret, ’vel m’hen klewaz :

— Otro ar Maer, serr da c’heno ;
Me rai d’id pean da gomjo,


War-benn anter-noz dirio
Me rai d’id pean da gomjo. —

Ann otro Rumin arok zo et ;
Da glask kompagnonez eo et
Evit mond d’hedi d’hen gwelet.



En traou ar porz pa int ariet [17],
Da ’n em gonkluin int chomet.

Unan en ti zo antreet,
En giz d’eur martolod oa gwiaket.

Ar martolod a c’houlenne,
Ebarz ann ti p’en antree :

— De mad ha joa oll en ti-man.
Ann otro Maer pelec’h eman ? —

Ar wreg e oa etal ann tan,
En deuz respontet ken buan :


— ’Barz en bourk Peurit eo eman,
En ti Jozon ar C’hoz oc’h evan. —

Ar martolod p’en euz klewet,
Emez ann ti buan zo et.

Mes ar c’hi a c’halve bepred,
Ma ge et ar mewel da welet ;

Ma ge et ar mewel ’mez ann ti
’Vit goul petra oa gand ar c’hi
Ma talc’he kement da randoni.

En traou ar porz p’eo ariet,
’Nn otro Rumin ’n euz kozeet :

— Mewel ann ti, lar d’in breman,
Da vestr ar maer pelec’h eman ? —

Ar mewel paour a respontaz
D’ann otro Rumin, ’vel hen klewaz

— ’Barz e bourk Peurit eo eman
’N ti Jozon ar C’hoz oc’h evan. —


N’oa kel he c’hir peurachuet,
Daou en he golier zo kroget,
Hag en deuz d’ez-han Lavaret :

— Mewel ann ti, deud gan-imp-ni [18]
Evit rentan d’imp ann den-ze,
Pe c’houi a gollo ho pue, —

Ar mewel p’en euz klewet,
Da vourk Peurit hen a zo et.



Ar mewel paour a c’houlenne
En bourk Peurit, pa antree :

— De mad ha joa oll en ti-man.
Ma mestr ar maer pelec’h eman ?


Ann otro maer p’hen euz klewet,
Prim en he zao zo savet.

Ar mewel paour a lavare
D’he vestr ar maer ’vel en gwele :

— Ma mestr paour, di-ou-in [19] ma sented
Da gomz out-hena n’efed ket ;
Rak gourdrouz fall zo ’n hoc’h eneb. —

Ann otro maer a respontaz
D’he vewel, evel m’hen klewaz :

— Me na ran forz piou zo aze,
Ec’h an raktal da gomz out-he. —

En toull ann nor p’eo ariet,
Daou ’n he goller zo kroget,
Emez ann ti en deuz kaset :

— Otro ar Maer, deud gan-imp-ni,
’Vit lenn eul lizer zo gan-imp ;


Da lenn eul lizer zo hirie
Digaset d’imp gant maer Pontre. —

Ann otro maer a respontaz
D’ann daou den-man, ’vel m’ho c’hlewaz ;

— Na ma zo gan-ac’h lizerio,
Antreed aman ’n ti Lanno,
Ha m’hen lenno deuz ar golo. —

Ann daou den-man a respontaz
Da vaer Peurit, pa hen klewaz [20] :

— E ti Lanno n’antrefomp ket,
Rak n’eo ket mad e vemp gwelet ;
Demp d’ober ann dro d’ar vered,

Ha ni c’hai gan-ac’h d’ar Waz-Vian,
Hag he [21] lennfed e-tal ann tan. —


Pa deuz unn dro d’ar vered groet,
’Tal ti-forn ann traou int ariet.

Kichen ar forn p’int ariet,
Kompagnonez en deuz kavet,
’Nn otro Rumin hag he botred ;

Goude bezan ’n em saludet,
He-man d’ar maer en euz laret :

— Ari eo ann amzer endro
Ma renki pean da gomjo. —



Pa eo gant-he eur pennad et,
Rebelion eo en deuz groet,
He votez ler en euz kollet ;

’Nn otro Rumin p’an euz klewet
He vaionetez an euz tennet,
’N he goste klein en euz hi skoet.


Ac’hane neuze int bet et,
Bete Stang-ar-C’hont ’n deuz he kaset
Hag eno oe ’dare pognardet.

Ann otro Rumin p’an euz klewet,
He vaionetez en euz tennet,
’N he geste deo ’n euz hi blantet.

Ac’hane neuze int bet
Bete Keraudren e digaset
Hag eno oe ’dare pognardet.

Kri vije ar galon na oelje [22]
En Keraudren neb a vije,

O klewet ar maer o c’houl pardon
Digant Rumin’ greiz he galon ;


— Otro, lezd [23] gan-in ma bue,
Hag e po ma reng ha ma leuve
Hag ho c’heritourien ’n o goude. —

’Nn otro Rumin a respontaz
Da vaer Peurit, ’vel m’hen klewaz ;

— Well eo gan-in kât da vue
Evid da reng ha da leuve. —

Kri vije ar galon na oelje
En Keraudren neb a vije,

O klewet ar maer o c’houl pardon
Digand Doue ’greiz he galon :

— Me garje, ma Doue, c’halljenn
Kemer deuz ar ger c’hoaz ann hent,

Evit ma mije kimiadet
Deuz ma bugale, ma fried [24]. —


Ann otro Rumin a respontaz
Da vaer Peurit, ’vel m’ hen klewaz :

— Evid d’ar ger na n’efed ket,
Kimiaded aze, ma kered.

Lavar ar manus, pa giri :
Rag ec’h oud en heur ma varwi. —

Ann otro maer p’hen euz klewet
Da gimiadi zo ’n em laket ;

— Adieu ’ta, ma merc’h Jozefin,
Adieu ’ta, ma mab Jean-Mari [25],

Adieu ! eme-han, ma fried :
N’momp ken ar gras d’en em welet... —


’Nn otro Rumin p’hen euz klewet,
He vaionetez en euz tennet,
En he galon ’n euz hi blantet

Ac’hane neuze int bet et ;
Beteg ar pasaj e oe traignet,
Hag eno a oe peurlac’het.



Ann otro Rumin a lavare,
Etal ar pasaj p’en arie :

— C’hasted prepari hoc’h hacho.
Vit ma vo hachet ann otro. —

He vap henan a respontaz
D’ann otro Rumin, ’vel m’hen klewaz :

— ’Vit ze, ma zad, na vo ket groet ;
Mizer awalc’h en euz soufret ;


Deuz ar bourk beteg ar pasaj
Ar vizer ’n euz soufret zo braz. —

Ann otro Rumin p’hen euz klewet,
He vaionetez en euz tennet ;

’N he skouarn glein en euz hi flantet
Ha dre he skouarn deo en euz hi zennet,

Ann otro Rumin p’en euz gwelet,
’N eur min pounner eo bet kroget,
En he gerc’hen en euz han laket.

Ha pa defoa ho zorfed groet,
Ar vag war flod e deuz laket,
Ebarz ar vag e oe tollet,

Ha kaset gant-he d’ar sabren
D’am dostik da Doull-ar-Serpant.



Chanté par Jean Le Rolland, de Louannec.
AR FILOUTER FIN



Didostaed, tudo iaouank, ha klevfed kanan
Eur chanson divertisant zo gret ’vid ar-blaman,

A zo gret d’eunn den iaouank, eur filoufer fin ;
Ma intented eur farserez, ze rai d’ec’h c’hoarsin.

Arabad vo’ta, tud iaouank, sellet diout-han :
Kalz ha re a filouterien ve dre ar vro-man ;

Hag evit rai zur da intend d’ann oll hostijen,
Na daiont ket da rai reput d’ar filouterien.

Ann den-man oa den pinvidik, eunn den a feson,
A gredan a oa ginidik demeuz a Leon.

O vean e ger re vaget, (meur a hini zo),
’Neva laket’n he fantazi mond da vale bro ;


Laket ’n euz ’n he fantazi mond da boursu he chans ;
Kas ra gant-han aour hag arc’hant ’barz ann abondans.

En Montroulez hag en Gwengamp, en Treger e bet,
’Barz en Dinam, en Sant-Malo hag en Sant-Briek ;

Ac’hane e deu da Bariz ar filouter fin,
Hag ar ialc’h a deu da blada souden alafin.

Ac’hane e deuaz neuze d’ar ger a Raon,
Hag eno e manket d’ehan he brovizion.

C’hoaz en eva efronteri da c’houlenn lojan
Ebarz en eunn hosteleri, n’oa diner gant han.

En em antren ebarz ann ti, en den brao gwisket :
C’hoant em euz, ’me-han, ma hostiz, da vean lojet ;

C’hoant em euz da vean lojet en ti-man fenoz,
Hag eur banac’h gwin da eva ebarz em repoz. —

Ann hostiz prest d’hen dizervijin d’ehan ’n euz laret ;
— Antreed eta, den iaouank, lojet a veed.


Komered kador hag azeed kichen ann tan,
Ma po ’r banac’h gwin da eva da c’hortoz ho koan, —

Pa’n eva debet hag evet hag hen gret he rol,
Hag hen ’laret d’eur plac’h neuze dizervijin ann dol.

— Tenned gan-ac’h ho poulaillo, plajo ha gweren ;
Ma c’hesed d’eur gampr da gousket ’n eur gwele kempen. —

Eno komansaz ar filout kaout nec’hamant,
O chonjal en he beamant, pa na ’n oa arc’hant :

— Ha debet am euz hag evet ha groet am euz cher ; —
Penoz a pein ma skoden, pa n’am euz diner ? —

Ha comprened ar finese demeuz ar potr fin ;
Eunn diou pe der heur ’rog ann de hen ia d’ar jardin ;

Hag hen o komans neuze toullan ann douur,
Hag oc’h interin he vrago en toull-ze raktal.

Pa ’n oa interet he vrago ebarz ann toull-ze,
Deuaz adarre ’n he wele da c’hortoz ann de.


Pa oa ari ann de-mintin hag hen evit sortial ;
Pa na gave ket he vrago, gomansaz da grial :

— Forz, eme-han, ma mignoned, sikour, me ho ped :
Ma oll arc’hant ha ma brago, toud ec’h int laeret. —

Ann hostiz hag ann hostizez e kroec’h ec’h int et :
— Chomed ’n ho repoz, den iaouank : para zo ariet ?

Ha pa pe kollet ho prago, ze na ra netra ;
Arabad e hon dekrian : ni a dai d’ho pea. —

— Nan, n’e ket zur ma brago a ma gra jenet ;
Ma oll arc’hant e oa en-han : toud ec’h int laeret.

Tri-ugent pistol en aour melen hag en arc’hant melen,
Oa en total deuz ma arc’hant, pevar real uspen. —

Ha furchet a oa neuze kement oa en ti,
Bugale, mewel ha matez ha potr marchosi.


Ar filout-man oa ’n he wele, a grie bopred :
— Penoz ec’h in-me d’am c’hartier ? Me zo rouinet.

Ha chilaoued eta, hostiz, ’barz en berr langach :
Ma na rentez d’in ma brago, me rai d’id domach.

Rag ’wit me a gavo testo, pa vankfe kant d’in,
Da laret oann ket divrago oann deut d’ho ti :

Rak me a zo eunn den onest, mar zo em c’hontre.
C’houlennan ket ober d’ac’h koll, pell deuz ac’hane.

Rented d’in eur brago mezer ha tregont pistol :
Pa mo pardonet eunn hanter, na golin ket oll. —

Ann hostiz hag ann hostizez deuz a galon vad
A ro d’ehan tregont pistol ebarz ’n eur ialc’had ;

A ro d’ehan tregont pistol, brago mezer zaoz ;
Neuze oa kontant ar filout, pa oa mad he goz.


C’hoaz en evaz da dijunin, kent ’wit partian,
Pa ’n eva pardonet ann hanter, e oa joa out-han.

En eur sellet endro d’ehan hen zo partiet :
— Kenevo, ’me-han, ma hostiz, ar c’hentan gweled : —

Eunn daou pe dri devez goude ann hostiz o palad he jardin ;
Hag hen hag o haet neuze brago ar potr fin ;

Hag o komans da grial diwar bouez be benn :
— Homan zo d’in tro eur filout ! Me zo eunn azen.

Kement hostiz ’zo er vro-man ’c’hallo zur donet
Na da ober goab ac’hanon : me ’zo rouinet.

Am euz kollet tregont pisrol hag eur brago mezer,
Roet he goan, he dijuni da eur fripon ter.



Chanté par Perrine Hernot, femme Héligoin, de Rospez.

SONN
————


CHANSON DE KLOAREK



1 — Kalz a amzer am euz kollet
Tra la la la laladira lonlaine
Kalz a amzer am euz kollet,
Ha studian n’am euz ket groet.

Beacoup de temps j’ai perdu, — tra la la…
Étudier je n’ai pu.

Multum temporis perdidi
Et studere non potui.

2 — Abalamour d’eur feumeulen — tra la la…
A-greiz ma c’halon a garenn.

Pour que jeune fille que j’aimais,
Que tout mon cœur j’adorais.

Propter quamdam filiolam
Quam toto corde amabam.

3 — ’Barz ar ru Newe a chome
Hag aliez d’in lavare :

Dans la rue Neuve ell’demeurait,
Et souvent elle me disait :

In via Nova manebat
Sœpeque mihi dicebat :

4 — « Petra rez ’barz ar golejen
Mar dleomp bean priejen ?

Dans le collège que faites-vous,
Si nous devons être époux ?

Quid facis in collegio
Si mihi fueris sponso ?


5 — ’Barz ar ger-man ’zo zoudarded,
Kemer-unan ha ma lezed[26].

Dans celte ville y a des soldats,
Prenez-en un et laissez-moi,

Sunt milites in hac urbe :
Cape unum, dimitte me.

6 — Deuz ho[27] soudarded n’oullan ket,
Eur c’hloarek renki da gaet.

De vos soldats je ne veux pas,
Un clerc[28] me possédera.

De tuo milite nolo,
Clericum possidebo.

7 — Petra laro d’imp-ni hon zud,
Pa glevfont bugale munud,

Mais que diront nos chers parents
Quand ils entendront les enfants.

Quid dicent quoque parentes
Quando audient infantes.

8 — O c’houl bara digant tata
Ha boik-boïk-boïk digant maman ?

Demander du pain à leur père,
Ainsi que du lait à la mère ?

Panem a paire petentes,
Lac a matre postulantes ? »

AR BONOMIK



— Debonjour d’ec’h, Janedik,
Bonjour d’ec’h a laran, — breman
Bonjour d’ec’h a laran ;
Pelec’h eman ’r Bonomik,
Pa n’eman o toma ? — breman
Pelec’h eman ’r Bonomik
Pa n’eman o toma ?

— Eman du-ze el liorz
Oc’h evesad ann ed, — me a gred
Oc’h evesad ann ed ;
It-hu c’hardi d’he gavet
Ha n’ho refuzo ket, — me a gred
It-hu c’hardi d’he gavet
Ha n’ho refuzo ket, —


— Debonjour d’ec’h, Bonomik,
Bonjour d’ec’h a laran, — breman
Bonjour d’ec’h a laran ;
Konje ho merc’h Janedik
Digan ec’h a c’houlennan, — breman
Konje ho merc’h Janedik
Da zemezi ’r bloa-man.

— Eleal, ma merc’h Janed
Na zemezo ket c’hoaz, — evit c’hoaz
Na zemezo kel c’hoaz ;
Chom a rei ’n daou pe dri bloaz
Da roul’ ann ebat c’hoaz, — evit c’hoaz...

— Bez’ o po keun, Bonomik,
Beza ma refuzet, — me a gred
Beza ma refuzet,
C’houi deuio d’he ofr d’in-me,
Ha n’he c’hemerin kel, — me a gred...

— Taped ho sac’h, kloaregik,
Lakid han var ho skoa, — ia da
Lakid han var ho skoa :
Koulz eo d’ec’h hen kaout breman
Evel hen kaout da vloa, — ia da... —


Neuze c’ha ’r c’hloareg iaouank
Da gaout Janed... oh ! — oh ! oh !
Da gaout Janed... oh !
— Eur pokik, ma dousik-koant,
Ouz-oc’h a c’houlennan — breman...

— E lec’h eur pokik, ma dous,
C’houi pezo daou ha tri — ia, c’houi
C’houi pezo daou ha tri ;
Ha malloz d’ar goall deodou
Zo koz d’hon disparti, oh ! — ia, c’houi... —

A-benn eunn eiz de goude
Janed zo chomet klanv ia, klanv
Janed zo chomet klanv,
Ma komans ar Bonomik
Dond d’en em chagrinan, — han ! han !...

Neuze za ’r Bonomik
E za da foueta bro — ho ! ho !
E za da foueta bro,
Da glask ar c’hloareg iaouank
Da gemer Janed, ho ! — ho ! ho !...


— Debonjour d’ec’h, kloaregik,
Bonjour d’ec’h a laran, — breman
Bonjour d’ec’h a laran :
Aboe ma oc’h bet du-man
Janed zo chomet klanv, — oh ! ia, klanv...

— Laret ’m boa d’ec’h, Bonomik,
O pije ma c’hlasket, — hag abred
O pije ma c’hlasket,
E teujec’h d’he ofr d’in-me,
Ha n’he c’homerjen ket : — ne rin ket

Daled ho sac’h, Bonomik,
Lakid-han var ho skoa, — ho ! ia, da.
Lakid-han var ho skoa :
Koulz eo d’ec’h hen kaout ’r bloa-man
Evel hen haout da vloa — ho ! ia da. —



Chanté par le sacristain de Plougonver, chez M. Delafargue.

ANN DURZUNEL



Kalz a amzer ’m euz kollet o furchal ar c’hoajo,
O klask surpren eunn durzunel kousket war ar branko ;

Dewet am euz ma amors, et e ma zenn da fal :
Achapet ann durzunel ha ninjet ’n eur c’hoad all.

Bis.

Deuz ann noz ha d’ar beure o klewet lapoused
O kanan, o fredonin, da veg ar gwe pignet,
N’an euz hini anez-ho hag a bik ma c’halon
Evel mouez ann durzunel o oelan d’he mignon :

— N’euz na souten, na remet, na konsolasion
Ve kab da dond da galmin tourmancho ma c’halon ;
Fraillet on gand ar glac’har, mond a ran da verwel :
Met na varwin ket kontant, ma na varvan fidel.

Ma c’halon zo ’tizec’hin fraillet gand ar glac’har,
Evel d’eunn intanvez paour kollet ganti-hi he far. —
N’an euz hini anez-ho hag a bik ma c’halon
Evel mouez ann durzunel o oelan d’he mignon.


Petra, turzunel iaouang, a dourmand da galon ?
Kollet am euz, emez-hi, ma fidelan mignon.
Gant ma dai ar chaseer da ober d’in merwel !
Met na varwin ket kontant, ma na varwan fidel. —

Mizilour skler ha brillant deuz ar fidelite,
Ar model ar sinseran demeuz ar garante !
— Me na varwin ket kontant, ma na varwan fidel.
Birwiken na dizonjin maro ann durzunel.



Chanté par Jeanne-Yvonne Le Rolland et Joséphine Tanguy, de Lammerin.
ANN DEN KOZ HAG ANN EVNIK



I.


Na dec’h, d’ann noz diveza,
Ha pa oa koaniet d’in,
Ha me o vond em jardin
— Ie, tralira tralalik tralira —
Ha me o vond em jardin
En aviz pourmenin.


II.


Ha me o vond em jardin
En aviz pourmena,
Ha me’klevet eunn evnik
— Ie, tralira tralalik tralira —
Ha me ’klevet eunn evnik
War eur boud o kana.


III.


Hag o vonet ann evnik
Hag o c’houlenn ouz-in :
— Pe te ’zo klanv a galon
— Ie, tralira tralalik tralira —
Pe te ’zo klanv a galon,
Pe te ’n euz poan spered ?


IV.


— Na n’ez on klanv a galon,
Med em euz poan spered
Na gant keun d’am iaouankiz
— Ie, tralira tralalik tralira —
Na gant keun d’am Iaouankiz
En deuz ma c’houiteet.


V.


Larez te d’in, evn bihan,
Te ’n euz plun ha diou-eskel,
Na mond a raz evid on
— Ie, tralira tralalik tralira —
Na mond a raz evid on
Eur veachig a bell ?


VI.


Da gerc’had d’in ma iaouankiz
Hag a zo et a droad ?
Ha pa vi aru aman
— Ie, tralira tralalik tralira —
Ha pa vi aru aman
Nimp ’evo boutaillad. —


VII.


— Taw d’in gand da iaouankiz ;
Na p’az eo et ’n he roud,
Gand oll vado ar bed-man
— Ie, tralira tralalik tralira —
Gand oll vado ar bed-man
N’on ket ’vid hen kavout. —


VIII.


— Ia, med kent’n euz ma c’houiteet
Dismeganz an euz d’in gret :
Tortet an euz ma diskoa
— Ie, tralira tralalik tralira —
Tortet an euz ma diskoa,
Ma barw an euz grizet,


IX.


Ma dent dimeuz ma geno,
Ma fenn dizoloet,
Ha ma oll ajilite
— Ie, tralira tralalik tralira —
Ha ma oll ajilite,
Oll ez int gant-hi et.


X.


Me am euz bet eunn amzer
Oann soubl ’vel eur gorreen,
A dansen war ar gorden
— Ie, tralira tralalik tralira —
A dansen war ar gorden
Heb bezan krog en den.


XI.


A dansen war ar gorden
Heb bezan krog en mad :
Eunn troad d’in a zo ramplet
— Ie, tralira tralalik tralira —
Eunn troad d’in a zo ramplet,
Hog ez on kouet a blad.


XII.


Eunn troad d’in a zo ramplet,
Allaz ! hag ez on kouet ;
Ha herve ma leverez
— Ie, tralira tralalik tralira —
Ha herve ma leverez,
Sevel na c’hallin ket. —



Chanté par Marianne Thomas, mercière à Pleudaniel.

SON



Disul vintin, ha pa savenn,
O rein drein drein
O ra la ritra
O rein drein drein laridenno
Da chibouez ar c’had e ienn,
Tihoho
Da chibouez ar c’had e ienn.
Tihohoho.

Chibouez ar c’had, ar c’hevelek,
O rein drein drein...
Me renkontraz ma mestrez
Tihoho
E-kreiz ar c’hoad o oela,
Tihohoho.

— Mestrez iaouank, d’i-me lared,
Goste perag a oeled ?

— Goela a rann ha keuz am euz :
Ma inor a zo kollet. —


Ha me ’krogaz ’n hi dornig gwenn,
Hi digas da vord ar c’hoat.

— Mestrez iaouank, d’i-me lared :
Goste perag a ganed ?

— Kana a rann ha joa am euz :
Ma inor a chom gen-ein ! —

MADELENIK



Deit-hu gen-aon, Madelenik,
C’hemp hon daou da droc’hon segal ?
— Ho ! fe ! graon ; ho ! fe ! na naon :
Rak troc’hon rin ma gar.

— Deit-hu gen-aon, Madelenik,
C’hemp hon daou da droc’hon guiniz ?
— Ho ! fe ! graon ; ho ! fe ! na naon :
Rak troc’hon rin ma biz.

— Deit-hu gen-aon, Madelenik,
C’hemp hon daou da droc’hon kerc’h ?
— Ho ! fe ! graon ; ho ! fe ! na naon :
Rak chom a rin varlerc’h.

— Deit-hu gen-aon, Madelenik,
C’hemp hon daou da droc’hon guiniz-du ?
— Ho ! fe ! graon ; ho ! fe ! na naon :
Rak na n’onn ket ann tu.


— Deit-hu gen-aon, Madelenik,
C’hemp hon daou da hija avalaou ?
— Ho ! fe ! graon ; ho ! fe ! na naon :
Rak toull e ma chokadaou.

— Deit-hu gen-aon, Madelenik,
C’hemp hon daou da hijo per ?
— Ho ! fe ! graon ; ho ! fe ! na naon :
Kouls e d’in mond d’ar ger.

— Deit-hu gen-aon, Madelenik,
C’hemp hon daou da hijo prun ?
— Ho ! fe ! graon ; ho ! fe ! na naon :
Red eo d’in chom war iun. —



Chanté par M. Grégoire Delafargue.

SON AR PILLAOUER



Va zad en deuz va demezet
Da eur flaeriuz pillaouer ;
E Lokefret ez eo ganet
E komanant Toul-al-Laer.

Diskan. — Foue, foue, foue d’am zammig aotrou
Gand he stoup hag he billaou !

Ann devez warlerc’h he eured
E oa foar e Landerne :
Va Iannig evel ennn durzunel
A sav pront euz he wele.

A vec’h e ve ’nn anter-noz anter
Ma tan dija he gorn-butun ;
Diskrouga ra he grog-poezer :
Setu hen war hent Sizun.


Va Iannik pa ia d’ar foariou.
A vez ato mezou-dall ;
Prest a oa da goll he vragou
E Montroulez, en deiz all.

Va Iannig a zo eunn aotrou
He dog war goste he benn ;
Mar selfec’h euz he vragou,
E welfec’h he groc’hen.

Pa vez pignet war he azen
E tousk he dammou pillaou,
Evel eunn impalaer romen,
Ez eo berr en he gomzou.

Pa zai ann ankou da rida
Toul va flaeriuz pillaouer.
Me ziredo da lavaret
E kommanan Toul al-Laer :

Ridet eo va zammig aotrou
Gand he stoup hag he billaou.



Chanté par M. Stéphan, pharmacien à Roscoff.
AR C’HEMENER
(Le Tailleur)


Ar c’hemener pa ia d’ann ilis
Far dibi dao oao oao
Ar c’hemener pa ia d’ann ilis,
A zo gwisket ’vel eur bourc’hiz [29] ;
Pa ia da gemer dour binniget
Far dibi dao oao oao
Pa ia da gemer dour binniget,
A ra taol lagad d’ar meried.
Ridegonda,war ar c’hemener !
Ridegonda, kemener oa !

Ar c’hemener pa vo interet,
N’vo ket laket ’n doar binniget ;
Mes vo laket d’ar penn ann ti
D’ar chas mond da stota war-n’hi [30].

AR IOUEN



Setu var ann daol
Souben, kig ha kaol,
Jaketa ;
Ar Iouen gand he koutell fall
A troc’h aman ha kig-sal.
Setu var ann daol,
Jaketa ;
Souben, kig ha kaol.
Pa ia Iouen d’ar foar
Ez eo eunn den dispar,
Jaketa ;
Evid ober he vourc’hiz
E pren eur bara gwiniz.
Pa ia Iouen d’ar foar...
Hen dibri a rei
Var-dro ar c’hreiz-dei,
Jaketa ;
Hag a viro ann anter
Da kas d’he vugale d’ar ger ;
Hen dibri a rei...


Erru e Iouen
Gand he femelen,
Jaketa,
Bronduet gat taolion dorn,
Peur dizantet, kasi born ;
Erru e Iouen...

Ho daou ’maint er fos
Betek fin ann noz,
Jaketa,
Kuit da uza tan, goulou,
Ha da saotri liseriou ;
Ha daou ’maint er fos...

Pa kler ar c’horn-bout
O voudel d’ar iout,
Jaketa,
Anter maro gad ann naon
E kers evel d’eunn anaon
Pa kler ar c’horn-bout...

Ar iout zo chomet
A vo astomet,
Jaketa,
Ha pasket gant glaour ha kranch
D’ar paotr bihan leun he vanch ;
Ar iout zo chomet...



Chantée au diner celtique de Paris, par M. Caurant.

KORBINO



Man plij gan-ac’h, a chileouted (bis)
Eur sonik koant zo kompozet ;

Diskan. — Di raitronla ladira diraine
Di raitronla ladira lonla.

Eur sonik koant ha jolori
Zo groet war zujed eur c’hi.

Ar c’hi-man na oa ket eur zot,
E debe ’r c’hig demeuz ar poud ;

Ha pa gave ’nn ti ’n he unan,
C’he gant-han diwar ann tan



Erwoan Brijant deuz ar Ger-Du
Roaz de-han eur c’hoele du.


Pipi ar Floc’h, oa eunn oac’h mad,
A roaz de-han daou danvad ;

Eunn tamm da vlasan he zouben
Ha doubleür da diou gorfen :

Ann draillaseno a vano,
Vo mad da ober choukenno ;

Vo mad da ober choukenno
D’ar merc’hed da vond d’ann danso ;

Ha pa sellfond [31] deuz ho boto,
E gavfont brao ho choukenno ;

E kavfont brao ho choukenno
Fourniset d’he gant Korbino.

En ti Voulard deuz ar Ger-Wenn
E c’hez gant-han al langouren ;


Et e gant-han al langouren,
Ann askorn-kroaz hag ar josken.

Potred ann Treud oa’ c’hadan kerc’h,
Hag a diredaz war-he-lerc’h ;

Ha ma krient ha c’harz ha sko ;
— Et ar porc’hel gant Korbino ! —

En ti Pipi ’nn Du ’n euz groet woaz :
Debet skoagen ar gazek c’hlaz ;

Debet ’n euz brid ar gazek wenn
Ha boto ler an verc’h viffen ;

Debet an euz ar c’hulier kroaz
Hag ar c’hropier diwar ar bas.

Tud Eflam goz a levere
Ann eil d’egile deuz an-he :


— Ha daoust para c’hoari d’hon c’hi,
Na denfe ket he dijuni,

Na n’e ann avu hag ar skeven
E zo manet en touez he dent ? —



Pipi ann Du a levere
Da Eflam goz, pa hen salude :

— Me ho ped da staga ho ki.
Domaj ewalc’h ’n euz groet em zi.

Me ho ped da werza ’r gark foen
Ha prena d’ho ki eur chaden,

Eun c’holier melen ’n he gerc’hen,
Vo anevet a dra serten,

’Wit pa valeo dre ar vro
Vo aneveet Korbino. —

MA MESTREZ KOANT



Evid ar bloaz o oann dimet
Ta ri ti tra la la la la
Evid ar bloaz o oann dimet,
Ha ma karjenn na vijenn ket [32] ;

D’eur plac’hik koant en nep feson
Ta ri ti tra la...
D’eur plac’hik koant en nep feson,
Na d’eur plac’h vil ha difeson.

Kement e geno ma mestrez
’Vel forn ar ra en Montroulez.

D’ober ann dro d’hi lapenno
Zo danvez diou rod killoro.


Kement eo peb branel hi fri
’Vel ma eo kloc’h braz ar Vali.

Eunn daou-lagad a zo ’n hi fenn,
Zo ’vel daou-lagad eunn ijen ;

Kement eo hi daou-lagad
’Vel daou-lagad eunn ijen mad.

Eunn diou-skouarn a zo ’n hi fenn,
Zo ken ledan ha diou grampoen.

’Tre lein hi fenn ha choug hi c’hil
Zo daou devez bale d’eur c’houil.

Dre gorn hi skoa e c’houez hi fri :
En kreiz ma c’halon a plij d’in.

Unan tra plij d’in en ezhi,
Daou droatad hanter ’zo ’n hi fri.


Pa sko hi zreid war ann douar,
Na c’holo nemeid tri hent kar.

Pa lak hi diouc’har en hi lerou
Ac’h int ’vel baz ar ribotou.

Oc’h antren daou vreur d’ehi en ti,
’Sevel entre-z-he fachiri :

Ha me ’rei d’ann tort eunn tol bout,
’Tanfoueltr he dort diwar he chouk ;

Ha me ’rei d’ar c’hamm eur vac’had,
Ha ’teri d’ezhan he c’har vad.

Ma mestrez zo a ligne vad :
Bastard hi mamm, boureo hi zad ;

A ligne vad eo ma mestrez
Merc’h ar boureo a Ker-Ahez.



Chanté par M. Grégoire Delefargue.

SON ANN DOGANED



Kenta biskoaz c’hiz da dogan.
Kamaraded, ma mignoned,
Kenta biskoaz c’hiz da dogan
Me n’am a ket a vara d’am c’hoan.

Ha breman ’m euz ha rous ha gwenn,
Hag eunn ankane d’am dougen ;

Hag eur wreg koant am euz ie
Hag a c’hone d’in eur skoed bemde ;

Ha tri a c’hone d’in d’ar sul :
Naou skoed ac’h int tro-pad ar sun.

Tri-c’houec’h dogan ha tri-ugent
E zo ’n em rancontret ’n eur c’harden ;

Ha ma lare ann eil d’egile :
— Te ’zo dogan kenkoulz ha me. —


Tri-c’houec’h gwalen a lien moan
Zo et d’ober eur boned d’ann dogan ;

C’hoaz a lere ann dogan kez
E oa manet he gorn braz emez :

M’am ije ken aliez a vuc’h korn
Hag a dogan a doug ar c’horn,

Me’m ije gret eur foar en Bre
Hag a vije hanvet ar foar neve ;

M’am ije ken aliez a vuc’h lez
Hag a dogan zo war ar mez,

Me rafe krampoez ha lez tro ;
Da gement dogan zo er vro.

M’am ije krampoez ha lez tro,
Me’dougje ezet ar c’hernio. —



Chanté par Jeanne Le Bornic, chiffonnière, de La Roche-Derrien.
PLAC’HED LEZARDREO



Kerse vo gant plac’hed Lezardren,
Gand ho rotoukiou falira-dondaine
Kerse vo gant plac’hed Lezardren
Ma na gall ar mare bean krenv ;

Gand ar batimancho ’vond ez traou
Gand ho rotoukiou...
Gand ar batimancho ’vond ez traou :
Ze a rai di-out-he kalz a c’haou.

Merc’hed Lezardren a doug dustu
War ho barlenn davanchero ru ;

Hag en ho c’herc’hen a ve chalio,
Ha rubanet ho botoio ;


Ha rubano war ho boto tout,
Lec’h na dleje bean ’met neud stoup.

Ari zo ’nn dimezelig er ger,
Na n’e karget d’ez-hi he faner :

— Ma karjec’h, Janed, na vije ket,
Bean chomet er ger, pa oac’h pedet,

— Me ’ro ma malloz d’ann dud-a-vor :
Ar re-zeo ’n euz kollet ma enor.

’A m’am euz bet me me kotillon c’hlaz.
Barz en bord ann od me he goneaz,

Nag o tizrei ma c’hein d’ar ieol glaz [33]
Ha ma bijez da veg ar groaz. —



Chanté par Antoine Le Morvan, couvreur en ardoises, de La Roche-Derrien.
MERC’HED A LOKENOLE



Merc’hed a Lokenole a zo merc’hed a stad (bis).
Ne brizont ket da zansal nemet gant paotred vad (bis).

Merc’hed a Lokenole ia d’ar baluden,
Divouchouer, diarc’hen, kuef ebed var ho fenn.

Merc’hed a Lokenole o deveuz prometet
Monet e pelerinach da Sant-Iann beniget.

Ar person a lavare, d’ar sul, en ofern-bred :
— Divoalit, merc’hed iaouank, deuz ar vartoloded. —

Ar merc’hed a respontaz deuz a draon ann iliz :
— Sermonit, aotrou Person, ha nimp raio hor giz. —

Ne voa ket peurlavaret na mad ar gousperou
E voa ar merc’hed iaouank er ger a Blouganou.


’Barz e ti Mari Beron ez int bet diskennet,
Ho ! ia, dre ma voa gant-he ialc’hou martoloded.

Ar merc’hed-ze a drinke hag a lipe ho beg,
Hag ar voarsed a gane, a gane en gallek ;

Hag ar voarsed a gane, a gane en gallek,
Hag ar merc’hed a c’haurze, dre ma n’intentenn ket ;

Nemed eunn dortez vihan deuz a vourk Karantek :
Honnez voa bet er gouant, o tiski ar gallek ;

Honnez voa bet er gouant, o tiski ar gallek ;
Hag a bede [34] mil malloz var ar vartoloded.

Ma vefemp ni intoanien, gras d’eoc’h [35] ne vefomp ket ;
Nimp ’zeuio c’hoaz eur veach, eur veach d’ho kuelet ;

Hag a zigaso d’eoc’h c’hui na peb a chapeled.
Ha peb a voalen arc’hant d’ho kamaradezed.


— Kenavezo ’ta, Leblond, ia zur, pa m’oud e vond
Me garje a-greiz kalon e vijez c’hoaz o tond, —

Merc’hed a Lokenole a voele var ar c’he
Da Leblond, ar c’habitenn : allaz ! partiet e.



Chanté par M. Allain-Launay, au diner celtique.

SON


Me ’m euz gwelet, me ma unon,
O ra la la la la la la la la
Me ’m euz gwelet, me ma unon,
Ar biniou gand ar person.

Hag ar vombard gand ar c’hure,
O ra la la...
Hag ar vombard gand ar c’hure :
Ar re-ze vad a c’hoarie ;

Hag ar sakrist gand ar blaton
O tougen chistr d’ar sonerion.

O tra euzuz ! ar veleion
Na blij ket d’he ar sonerion ;

Ha koulskoude, o ma Doue !
Piou a zo gwasoc’h evit-he ?

PARDON SANT-MILION[36]



De pardon Sant-Milion
E oa kontristet ma c’halon.

Diskan

Begegek :
Na gambrioled ket ;
Merc’hed ;
Begegek, begegegek
Na gambrioled ket.


Nag ar sul vintin pa saviz,
Biskoaz kement all na weliz :

Tri-c’houec’h a ier, ma na oa mu,
Oa o tibi ma zamm ed du.

Ha me ’rei d’he pob a vac’had,
Hag hi ’komans da vegelat ;


Hi vond a-rok d’in penn-da-benn
Da glask sikour d’ar vilajen.

O tond unan gand eur vaz iot,
Hag eunn all gand eur vaz ribot ;

O tond unan gand eur pez baz
En aviz terri d’in ma fas :



Chanté par Antoine Le Morvan, de La Roche-Derrien.

NEDELEK ou NOUËL



Ar Mabik-Jezuz zo ganet,
’Mesk ar beorien e diskennet ;
Neb a zo paour zo he vreurien ;
Reid d’imp, mar plij, ann aluzen !

Noz vad ha joa ’barz ann ti-man,
Deut on da glask ma c’houignaouan ;
D’ar wech diwean e marteze :
Benn bla va kalz et gand Doue.

Gras d’hec’h da gaout digand Doue
Tri a botred ’wit bugale :
Ann hini henan ’vel he dad,
Ann eil roue, egile pab.

Na c’houlennin ket meur a dra :
Eunn tammik kig, eunn tamm bara,
Bara gwiniz pe bara c’hei,
Ma ve ho madelez da rai.


Ma roched a zo fall ha breign,
Me lakfe koz hini war ma c’heign ;
M’ac’h euz koz vrago pe borpant,
Me’m be eur c’her a wiskamant.

Kalz arc’hant na gemerfenn ket ;
Nemed ho madelez rafed :
Nao pe dek gwennek, pe ouspen,
Zo tra ’walc’h d’in da vond en hent.

Ma red d’ar paour he gwignaouan,
Doue a deuio d’ho pean.
N’am dalc’hed ket pell gant ma zro :
Red e d’in mond d’am oviso.

GOUSPERO AR RANED



1 — Kan ker, Killore
— Jolik, petra fell d’id-de ?
— Kanoen digan-id-de.
— Petra kanin-me d’id-de ?
— Keran eur rann a gement ouzoud-te.
— Eur biz da varc’ha da Vari [37].
Perc’hen tri mab[38] Heri.
Keran eur rann a gement ouzonn-me.

2 — Kan ker, Killore...
Keran eur rann a gement ouzoud-te.
— Daou viz da varc’ha da Vari,
Perc’hen tri mab Heri.
Keran daou rann a gement ouzonn-me.


3 — Kan ker, Killore…
Keran tri rann a gement ouzoud-te.
— Tri biz da varc’ha da Vari ;
Perc’hen tri mab Heri.
Keran tri rann a gement ouzonn-me.

4 — Kan ker, Killore…
Keran pewar rann a gement ouzoud-te.
— Pewar goêle o kana Lexodie.
Treminidi, lavar d’in-me.
Perc’hen tri mab Heri.
Keran pewar rann a gement ouzonn-me.

5 — Kan ker, Killore…
Keran pemp rann a gement ouzoud-te.
— Pemp buoc’h du awalc’h o tremen douar douar
Pewar goêle o kana Lexodie.
Tremenidi, lavar d’in-me.
Perc’hen tri mab Heri.
Keran pemp rann a gement ouzonn-me.


6 — Kan ker, Killore…
Keran c’houec’h rann a gement ouzoud-te.
— C’houec’h breur, c’houec’h c’hoar.
Pemp buoc’h du…
Keran c’houec’h rann a gement ouzonn-me

7 — Kan ker, Killore…
Keran seiz rann a gement ouzoud-te.
— Seiz de, seiz loar.
C’houec’h breur, c’houec’h c’hoar.
Pemp buoc’h du…
Keran seiz rann a gement ouzonn-me.

8 — Kan ker, Killore…
Keran eiz rann a gement ouzoud-te.
— Eiz dornerik war al leur
O torna piz, o torna kleur.
Seiz de, seiz loar…
Keran eiz rann a gement ouzonn-me.

9 — Kan ker, Killore…
Keran nao rann a gement ouzoud-te.
— Nao mab armet
O tonet deuz a Naoned,


Ho c’hleveio torret,
Ho rochedo goadek ;
Gwasan mab c’houre !
Poan[39] oa ouz ho gwelet.
Eiz dornerik war al leur…
Keran nao rann a gement ouzonn-me.

10 — Kan ker, Killore…
Keran dek rann a gement ouzoud-te.
— Deg istor linker[40]
Karget a win, a vezer.
Nao mab armet
O tonet deuz a Naoned…
Keran dek rann a gement ouzonn-me.

11 — Kan ker, Killore…
Keran eunnek rann a gement ouzoud-te,
— Iourc’hel, diourc’hel.
Eunneg gwiz, ennnek porc’hel
O tonet deuz ann ourc’hel,
Deg istor linker
Karget a win, a vezer…
Keran eunnek rann a gement ouzonn-me.


12 — Kan ker, Killore…
Keran daouezek rann a gement ouzoud-te.
— Daouzek kleve, mignon,
Staget o-z da bignon.
Digaz ar mab-man d’he goan :
Re bell a delc’hez anez-han en poan.
Iourc’hel, diourc’hel.
Eunneg gwiz, eunnek porc’hel.
Deg istor linker,
Karget a win, a vezer.
Nao mab armet
O tonet deuz a Naoned,
Ho c’hleveio torret,
Ho rochedo goadek ;
Gwasa mab c’houre !
Poan oa ouz ho sellet.
Eiz dornerik war al leur
O torna piz, o torna kleur.
Seiz de, seiz loar.
C’houec’h breur, c’houec’h c’hoar.
Pemp buoc’h du awalc’h a tremen douar douar
Pewar goêle o kana Lexodie.
Tremenidi, lavar d’in-me,
Perc’hen tri mab Heri.
Keran daouzek rann a gement ouzonn-me.

DISPENN (ou DISPIGN) AR C’HAZ



Me ’m euz du-man eur c’hazik rouz
Hag a ra neubeudig a drouz.

Diskan. — Kan digadenno
Videl a va.
Jardin a viro
Kalz a joa
Wigour ra.


Me raio gand he benn
Eur poud-houarn d’ober soubenn ;

Me raio gand he dent
Mineouedo d’ober hent ;

Me raio gand he diou-skouarn
D’eur c’har bihan diou rod houarn ;

Me raio gand he daou-lagad
Eul lunedo da berson Prat ;


Me raio gand he gein
Eur c’hastellik da dougen-mein ;

Me raio gand he gov
Eul louar vihan da voeta moc’h ;

Me raio gand he daou droad arok
Eur vaz-ribot hag eur vaz-iot ;

Me raio gand he lost
Eur prezand d’ann otro Post ;

Me raio gand he daou droad adren
Eur skeulik vihan da vond d’ann env.



Chanté par le docteur Geffroy, de Plouëc.

SONIK



Me n’am euz biskoaz laret gaou,
Mes bremazonn me laro daou.
Me oa bet ann de all en Goudlin,
Hag a weliz ann er o tenna lin ;

Hag al logoden hag ar raz
O tougen lin war ar c’hravaz
Ha c’hoaz a lere al logoden d’ar raz
Lakat war n’hi, hag a dougje c’hoaz.

Neuze weliz ar cheveulek
Gant-han eur c’horn — butun’n he veg,
Hag eur gontell gant-han’n he dorn
O traillan butun da lakat’n he gorn.

Neuze weliz al louarn,
Gant-han’n he benn eur brid-houarn,
O tremen dre eur bagad polizi
Hep na redaz war-lerc’h hini.


Ha neuze weliz ar blei
Gwisket en voulons hag en sei
O lampad dreist da gleut al lannek,
’N he c’henou eur marc’h hag eur gazek,

Neuze weliz al logoden-dall
’Tougen ar bed-man hag ar bed all,
Ha c’hoaz a lere al logoden gez
N’ da ket treo-’wac’h deuz he bec’h.

Neuze weliz al laouenan,
A lar ann dud n’e ket bihan,
O skrapat gand he ivino
C’hesa tol Treger en Goelo.

Neuze weliz war dour Runan
Ann tad-moualc’h ’kludan ar vran,
Ha lost ar bik war ann dresen ;
Cheutu achu ma c’hanoen.


Chanté par le docteur Geffroy.

Air de « une dame tartine ».
BERCEUSE ET JEU


C’hu ! c’hu ! digotin,
Da Lanhuon da wit gwin,
Da wit gwin ha bara mad
Da Lomik bihan zo potr mad
Ha d’he vammig ha d’he dad.

PATER NOSTER



Pater noster, dibi doub,
’Man ma c’has o nean stoup ;

Ha ma c’hi war lein an ti
Oc’h ozan boued d’ann ouidi ;

Ann ouidi dorn ha dorn
O kas toaz d’ann ti-forn ;

Ar c’hoele braz gand he gorn
O lakat ’nhe-zo ’barz ar forn ;

Ar blei bihan gand he lost
O Lakat an-he tost ha tost ;

Ann hini goz ’kreiz ann hent
O krial fors war he dent ;

Ar potr koz tost d’ann tan
O c’houl para vo da goan :


— Iodik du...
Ha bac’hado en daou-du ;

Iodik kerc’h...
Ha bac’hado war-he-lerc’h. —

BERCEUSE ET RONDE


Troïk meo (mezo),
Bara lez ;
’Nn hini goueo
C’haï e-mez.


Et mieux, en un seul distique :


Troik meo, bara lez ;
’Nn hini goueo c’haï e-mez.

Troïk meo, boudig glaz ;
’Nn hini sello dreist ar vaz,

’Nn hini sello dreist he skoa,
A vo ruillet gand ar oa ;

’Nn hini sello dreist he gein,
A vo ruillet gand ar vein...

RONDE ET JEU


Barzig ha barzig a Goneri,
Ari e mab ar roue gand daou pe dri,
Gand eur bagad a bichoned
Ru ha gwenn ha violet.

TRO
(Kentel[41] genta)



Plac’hig euz ann Douar-Newe
Ladira la la la la la
Plac’hig euz ann Douar-Newe,
Hag en e brao bean aze ?

— Braoig[42] awalc’h en em gavfenn
Ladira…
Braoig awalc’h en em gavfenn,
M’vije gan-in ’nn hini garjenn.

’Man hoc’h hini war ann dachen.
Taped ho tornik war he benn.

— ’Man ket ma hini ’barz ar vro,
Gant sort azo me dremeno.


Aman zo eunn torkad dizorc’hen,
Kemer unan war ann dorchen.

— Huel ann heol e beg ar gwe ;
Roed d’in eur pok en amitie.

— C’houi ’po unan ha daou, ma ve,
Ha keit ma bado hon bue.


TRO
(Eil kentel)


Piac’hig euz ann Douar-Newe
Ladira la la la la la
Plac’hig euz ann Douar-Newe,
Hag en e brao bean aze ?

— Madik madig [43] en em gavan,
Ma ve gan-in ’nn hini garan,

— Choazed ha kemered ho c’hoant :
Bean zo eunn torkad reo goant ;

Med bean zo ’nn torkad dizorc’hen,
Hag ho dispartia vo red.

Med kent evid en em gouitat,
Vo red pokat a galon vad ;


Vo red pokat a galon vad :
Eur pokik d’ehi a galon vad ;

Eur pokik d’ehi a c’hiz newe,
Ha lezd [44] hi eno goude-ze



Chanté par Perrine Hélo, couturière, et Katel Le Meur, blanchisseuse, de La Roche-Derrien.
ANN ANDOUILLEN



Ann otrou Person en deuz c’hoantet
Eunn andouillen bet er moged.

Diskan. — Hop ! hop ! hop ! n’e ket gwir ann dra-ze
O ieou da, gwir ’walc’h e voa.

Kaset ar vatez prontamant
Da c’houl andouillen ’vid argant.

Pa oa poazet ha poazet mad,
E oa digeset war ar plad ;

Pa oa rannet dre ann anter
N’e bade den digand ar flaer.

Pa oa deut pask en amzer vad,
Annaïg ar Rouz da govesat ;


— C’houi n’a po ket ann absolven
Abalamour d’hoc’h andouillen.

— Otrou Person, c’houi a sonj d’hoc’h,
Di-me koust argant ma fe-moc’h ;

Di-me koust argant ma fe-moc’h :
Renkan gwerza stripo ha koc’h. —



Entendu à Pleyben.
ANN HINI GOZ



Diskan. — Ann hini goz eo ma dous,
Ann hini goz eo zur.

Na koulskoude, war a welan,
Ann hini iaouang ar vraoan.

Ann hini iaouang a zo koant,
Ann hini goz e deuz arc’hant.

Ann hini goz am c’hondu mad,
Ann hini goz a zo d’am grad.

Ha koulskoude ebarz e ker
Ann hini iaouang a garer,

Ann hini iaouank zo ken sonn,
Ann hini goz eunn tammik krom.

Ann hini iaouank zo lijer,
Ann hini goz a zo pounner.


Ann hini goz en deuz bleo gwenn,
Ann hini iaouank bleo melen.

Ann hini goz liou raden zec’h,
Ann hini iaouank liou ann erc’h ;

Liou ann erc’h eo hag hi ken ien,
N’a ra koz ha n’a sell ouz den.

Ha koulskoude n’ouzonn perak
Ma c’halon ra tik-tak tik-tak ;

Tik-tag a ra ma c’halon baour
Pa c’han da skei war doul ann nor…

Tec’h alese, tec’h kuit, tec’h pell ;
Ann hini goz a zo kant gwel ;

Ann hini goz a zo kant gwell,
N’a ra ket taillo demezel.

Demezelled na reont bepred
Nemet goab euz ar Vretoned.


Ma daolan dorn war benn he glin,
Ann hini goz a c’hoarz ouz-in.

Ann hini goz zo Bretonez,
Ann hini iaouank zo Gallez.

Fae eo gan-in gand ar Gall brein,
Gant kroc’hen ann diaoul war he geign !

Fae eo gan-in gand ar C’hallez,
Gand he lero en he botez !

Mar komzed a briedelez,
Komzed d’in euz ar Vretonez.

Na lakfenn van, pa ve laret
Eo ar Vretonez groac’hellet ;

Evit-han da vout groac’hellet,
Eunn aval blaz fall n’en deuz ket.

Bezet droug gant neb a garo :
Troc’het ann ed, dornet a vo ;


Bezet droug gant neb a garo,
Ma dous ha me m’eureujo.

Ni gousko en eur gwele kloz,
War ar pel fresk, bemnoz, bemnoz ;

Na pa ve ken koz hag ar bed,
Gan-in a vezo gwalennet.

GWERZ SANT KADO



A bell a zo me ’m a dezir
Da diskleria ar pez zo gwir,
Trei ar galleg en brezonek [45]
Eur c’hantik ker am euz kavet

Klewet ac’h euz komz dre ar vro
Demeuz ann otro sant Kado ?
He viraklo nag he vue
N’ac’h euz klewet biskoaz an-he.

E Ragoustand e oa ganet
Ha Raouach e oa hanvet ;
He vamm a oa Lorans Konstans,
Merc’h d’eur roue braz a Irland.


Eunn ermid e oa tost d’ar vro,
Lec’h m’a oa ganet sant Kado,
Deuaz d’hen goul da vadein,
Hag he dad prest da gonsantin,

Enostant ma oant païaned,
Med Doue en euz permetet.

Ann ermid a gas an-ehan
Eunn dewez da wit tan d’ehan
Da lochen ar bastored
Elec’h oant o vesa ann denved ;

Ar pastor kri o laret d’ehan
Na roje ket a dan d’ehan,
Nemed hen lakat a raje
De vonet gant-han n’ he jave ;

Sant Kado dre umilite
A lakaz glaou en he jave
Ewit kas d’he vestr ann ermit,
Hep poan d’he gorf na d’he abit ;


Neuze oe hanvet eur zorser,
Eur majisian, eunn tromper ;
Ar mestr-pastor a fell d’ehan
Mond ’n he ermitach d’hen lazan ;

En ermitach p’int ariet,
Dal war ar plas int bet rentet,
Ha mantret ho oll izili,
Na ellent mui ho remuin ;

Sant Kado dre gompasion
Ouz ho c’hlewet o c’houl pardon,
A c’heaz en orezon fervant
Hag ho greaz iac’h en eunn instant

P’oa ari sant Kado en oad,
A fellaz d’he vamm ha d’he dad
Hen lakaet da gomandin
War ann armeo ha d’ho reglin ;

Mes sant Kado na c’houle ket
Kombatin ewit treo ar bed :
’Barz ann dezert en em rentaz
Ha sant Gouard hen saludaz,


En plas de welet sant Andre
Oa eur mignon braz da Doue.

Sant Kado laka batisan
War ar mor eur pond ar c’heran,
War eur vrec’h-vor deuz ann Indrez,
Pini oe hanvet revier Estez ;

Unan deuz ann artizaned
Gand ar re all a oe lazet,
Ha ma hen toljont en eur stank ;
Pebez maleur d’ann dud mechant !

Sant Kado emez hen tennaz,
Sant Kado hen resusitaz.
Daouzek bla e oa bet eno
O resusitan tud varo,

Ouz ho c’honvertisan d’ar fe
Hag o lenn ann awiel d’he.


War-dro ’n anter-noz eo kemeret
Ker gand arme ar baïaned
O vasakrin ar gristenien ;
Dre ma o c’hevent, na vane den.

Oa sant Kado en he oviz,
Ec’h antrejont ’barz ann iliz ;
Eur barbar kri ha digonsianz
O treuzin dre he gorf eul lans.

Eunn neubeut goude-ze oe interet
Gand eunn toullad relijiuzed.
Ha m’a re miraklo ’n he vue,
A re c’hoaz kalz mui goude-ze.



Chanté par Guillaume Quellien, agé de soixante-treize ans, de La Roche. historiques est fini ; c’est à présent le tour des cantiques, mais pas des « beaux cantiques » qu’on trouvait dans la tradition ; les nouveaux sont des hymnes en l’honneur du saint, une invocation au patron bienheureux, avec quelques conseils aux fidèles qui sont accourus à sa fêle. (Voy. les strophes

extraites du guerzen à sainte Tréphine, p. 31...)
JULUANIK



Juluanig ann den vaillant,
Ann hini a oa puisant,
Savez eunn dewez beure mad
’Wit mond da chaseal d’ar c’hoat.

Ebarz ar c’hoat pa e n’ ariet,
Eur c’harwik rous ’n deuz rankontret
Eur c’harwik tous ’n deuz rankontret,
Endro d’ar c’hoat ’n euz hen heuliet :

— Ewit petra em c’heuliez-te,
’Med ewid en kavout ma bue ?
’Ma lezez gan-in ma bue,
Me’laro d’id ar wirione.


Juluanik, te a lazo
Da dad, da vamm, e-war eunn dro,
Te a lazo da vamm ha da dad
Kousket ho daou ’n eur gwelead,

— Oh ! na rin ket, gant gras Doue
Kar me’ evito deuz a ze,
Me’ evito deuz a ze
Me c’hai dre ar vro da vale. —

Sortial re demeuz ar ger
Hep laret gir da den a-bed
Hep laret gir da den a-bed ;
’N eunn oblans ker c’heo ariet ;

’N eunn oblans ker c’heo ariet,
Goul da servijin en euz groet
Goul da servijin en euz groet ;
Seiz la kiginer hen zo bet,

Seiz la kiginer ’n eur gigin wenn,
E-war eunn arme kabiten.


Kement zo groet deuz hen karet
Ken e d’ar verc’h hen dimezet ;
A zo roet etre ho daou
Eur c’haslel ker, eunn arc’hel aour.

Ho-man oa eur plac’hik modez
Da itron vari a Garnez ;
Eunn dewez’vond d’hec’h ofern-bred
Daou denik koz deuz rankontret.

Daou denik koz, d’in a lered
Pelec’h ac’h et, pe ’n an oc’h bet,
Pelec’h ac’h et, pe ’n an oc’h bet,
Pe’ p euz ho tezir da vonet ?

— Me’ zo pell en tourmant hag en poan
O klask hon mabik Juluan ;
Am eump torret hon c’halono
Nag o vale dre ann hincho.

— O Doue da vezan meulet !
Juluanik d’in zo dimet ;
A zo roet etre hon daou
Eur c’hastel ker, eunn arc’hel aour. —


Ho-man a retornaz d’ar ger ;
E-barz ’n he gwele ho deuz laket
E-barz ’n he gwele ho deuz laket,
Hag hi zo et d’ann ofern-bred.

Juluan ariez ar ger ;
Drouk-sonj he bried en euz bet
Drouk-sonj he bried en euz bet :
He dad hag he vamm ’n euz lazet.

Ha pa ’n euz bet ann torfed groet,
En traou gand ar vins hen zo et
En traou gand ar vins hen zo et,
He bried paour deuz rankontret ;

— Ma fried paour, d’in a lered,
Piou’barz em gwele pa laket
Piou’barz em gwele pa laket,
Keit e oaz’ vond d’hez ofern-bred ?

— Juluan, oa ho tad hag ho mamm,
Oa pell en tourmant hag en poan
Oa pell en tourmant hag en poan.
O klask ho mabik Juluan. —



III


MÉLODIES


AR VINOREZ
L’ORPHELINE

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \tempo \markup { \italic Andantino}
    \key c \major 
    \time 6/8 
    \partial 8*1
    g'8 c4 d8 \acciaccatura f e( d) c\noBeam | d4 e8 d4\fermata  g,8 | \break
    c4 d8 \acciaccatura f e( d) c\noBeam | d4 e8 \acciaccatura d c4\fermata \bar "|." 
}
\addlyrics {
Me oa eur bu -- gel iaou -- ank flam, Pa
var -- waz ma zad ha ma mamm.
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #130
 }
 \midi {
  \context {
   \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 88 4)
    }
  }
}
\header { tagline = ##f }


————


LEZOBRE
LES AUBRAYS

\score {
 \relative c'{
    \clef treble
    \autoBeamOff
    \key c \major
    \time 4/4
    g'2 a8([ g]) a([ b]) | c4. b8 a4. d8 \bar "||" | \time 2/4 c4. c8 \bar "||" | \break
    \time 4/4 d8 c b[( a)] g a b a\fermata \bar "||" | \time 6/8  g4^\markup { \italic Rall. } g8 a[( g)] a( | b4.) a8 b a | g4\fermata \bar "|."
}
\addlyrics {
Tre Koat -- ar -- Skin ha Le -- zo -- bre A
zo a -- si -- net eun ar -- me A zo a -- si -- net eun ar -- me.
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #130
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


————


AR ROUE GRALON
LE ROI GRADLON

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \tempo \markup { \italic Largo}
    \autoBeamOff
    \key c \major 
    \time 4/4 
    \partial 8*1
    d'8 \f a4. b8 c d e d | \break
    \time 3/4 d4. a8 d e | f4( e8) d c d | \break
    e4. \mf e8 e e | f4( e8) d e d | \break
    \time 2/4  c4. d8 | \time 4/4  a4. \f b8 c d e d | d2..\fermata \bar "|." 
}
\addlyrics {
Pe -- tra zo ne -- we e Ker --
Is, M’ar d’eo ken drant ar iaou -- an --
kiz Ha m’ar kle -- wan ar bi -- ni --
ou. Ar vom -- bard hag ann te -- len -- nou?
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #130
 }
 \midi {
  \context {
   \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 60 4)
    }
  }
}
\header { tagline = ##f }


————


GWERZ KER-IS
COMPLAINTE DE KER-IS

\relative c'{
    \clef treble
    \autoBeamOff
    \key c \major
    \time 3/4
    \partial 8*3
    d'8 d b c4. d8 e d16([ cis]) | d4. a8 d e | f4( e8) d c d | \break
    e4 r8 a, e' e | f4( e8) d e d | c4. d8 d b | c4. d8 \acciaccatura f e d16([ cis]) | d4. \bar "|." 
}
\addlyrics {
Pe -- tra zo ne -- ve e kaer Is, M’ar d’e ken drant ar iaou -- an --
kis, A m’ar cle -- van ar bi -- ni -- ou, Ar bom -- bard ac an te -- len -- nou?
}
\layout {
  indent = #00
  line-width = #140
}


Petra zo neve e kaer Is,
M’ar d’e ken drant ar iaouankis,
A m’ar clevan ar biniou,
Ar bombard ac an telennou ?


————


AR C’HONT A WETO
LE COMTE DE WÉTO

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \tempo \markup {\italic Andantino}
    \autoBeamOff
    \override Rest #'style = #'classical
    \key c \major
    \time 6/8
    \partial 8*1
    g'8 e'4. e8 d e | c4. e8 d e | g4 g8 d4 g,8 | e'4. c8 d e | \break
    d4. c8 b g | a4 b8 c4\fermata g8 | e'4. c8 d e | d4. c8 c c | \break
    d4 b8 a4 g8 | e'4. e8 d e | c4. e8 d e | g4 g8 d4 g,8 | \break
    e'4 e8 d4 d8 | c4. r4 \bar "|."
}
\addlyrics {
Pa oa ar c’hont iaou -- ank o vond deuz ann ar -- me, Kle -- vaz eur ver -- je --
ren o ka -- na er me -- ne, Kle -- vaz eur ver -- je -- ren o ka -- na
er me -- ne: —La red d’in, ber -- je -- ren, da biou ec’h eo ar son A
ga -- nec’h bre -- ma -- zon?
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #140
  ragged-last = ##t
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


————


LISKILDRI
LISQUILDRY

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \tempo \markup { \italic "Allegro Moderato"}
    \autoBeamOff
    \key c \major
    \time 6/8
    \partial 8*3
    a' 8 c b a4. a8 c b | a4. a8 c b | \break
    a4 b8 \acciaccatura b( a[)( g]) f | e4. a8 c c | b4 d8 c4 b8 | a4. \bar "|." 
}
\addlyrics {
Et eo Lis -- kil -- dri da Ba -- riz, Em -- berr e
vo pe -- var -- zek miz Em -- berr e vo pe -- var -- zek miz.
}
  \layout {
  indent = #00
  line-width = #125
  }
  \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


————


KLOAREK KOATREVEN
LE KLOAREK DE COATREVEN

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \tempo \markup { \italic Andantino}
    \autoBeamOff
    \key c \major 
    \time 3/4 
    \partial 8*3
    g' 8 g g c4 \acciaccatura d8( c) c b c | d4. d8 d d | e4. d8 \acciaccatura d( c) d | \break
    \time 2/4 c8[( b)] a b \bar "||" \time 3/4 c4 d8 e d \grace {d16([ e]} d8) | c4. \bar "|." 
}
\addlyrics {
Kloa -- re -- gik Koa -- tre -- ven an euz groet Ar pez na ra -- fe mab e --
bed, Ar pez na ra -- fe mab e -- bed.
}
  \layout {
  indent = #00
  line-width = #130
  ragged-last = ##t
  }
  \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


————


AR C’HLOAREG IAOUANK
LE JEUNE KLOAREK

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \tempo \markup { \italic Dolce}
    \autoBeamOff
    \key f \major
    \time 3/4
    \partial 4*1
    f8. c'16 c8. a16 bes8. c16 d8. d16 | c2\fermata  a8. bes16 | \break
    c8. d16 d8. c16 bes8. a16 | g4. r8 a8. bes16 | \break
    c8. d16 \acciaccatura d8 c8.\fermata a16 bes8. g16 | f2\fermata \bar "|."
}
\addlyrics {
Me a zo eur c’hloa -- re -- gig iaou -- ank, Hag e --
man ma zi war vord ar stank. Hag e --
man ma zi war vord ar stank.
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #125
  ragged-last = ##t
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


————


MARIVONIK
PETITE MARIE-YVONNE

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \autoBeamOff
    \key c \major 
    \time 2/4
    \partial 8*3
    a' 8 g a e a g a | e e16 e d8 e \bar "||" \break
    \time 3/4 c4 c' b8 a \bar "||" \time 2/4 d8 c16 c c8 b | a g fis g | a\fermata \bar "|."
}
\addlyrics {
Ann de ken -- tan deuz a viz Du Dis -- ken -- naz ar
Sao -- zon e Dour -- Du Dis -- ken -- naz ar Sao -- zon e Dour -- Du.
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


————


AR ROUZIK KEMENER
LE ROUZIC TAILLEUR

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \tempo \markup {\italic Moderato.}
    \autoBeamOff
    \key c \major
    \time 2/4
    c'8 c d \acciaccatura f( e) | e e c8. d16 | e4. r8 \bar "||" \time 6/8 c4 d8 e[( d)] e \bar "||" \break
    \time 2/4 d8 b c8. a16 | g4. r8 | c d e f | e d e \grace{d16([ e]} d8) | c4. r8 \bar "|." 
}
\addlyrics {
Ar Rou -- zik ke -- me -- ner a Lan -- goat, Brao -- an mab iaou --
ank a wisk dil -- lad, Brao -- an mab iaou -- ank a wisk dil -- lad.
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #140
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


————


AR VARTOLODED
LES MATELOTS

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \autoBeamOff
    \key c \major
    \time 2/4
    \partial 4*1
    c'8 c d4 d | c d | e d8 c | \break
    c4 e | d c | d4. g,8 | c4 e | d c8[( b)] | \break
    a4 g8 g | c4 e | d c8[( b)] | c4\fermata \bar "|."
}
\addlyrics {
O Gwer -- c’hez glo -- ri -- uz Va -- ri! Roed
d’in -- me a -- jis -- tans Da ga -- na eur werz
ne -- we. C’h’on vo -- net d’hi c’ho -- mans.
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


————


GWERZ ANN OTRO AR C’HAER
COMPLAINTE DE M. LE CAER

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \autoBeamOff
    \key c \major
    \time 3/4 
    \partial 8*1
    a' 8 b c b a b c \bar "||" \time 2/4 b4. a8 \bar "||" \break
    \time 3/4 b8 c a b c a \bar "||" \time 2/4 gis4. a8 \bar "||" \break
    \time 3/4 b8 c a b c b | a2\fermata \bar "|." 
}
\addlyrics {
Tos -- ta -- ed oll hag e klew -- fed Eur
werz a ne -- we zo sa -- vet Eur
werz a ne -- we zo sa -- vet 
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


————


AR FILOUTER FIN
LE FIN FILOU

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \tempo \markup { \italic Allegro}
    \autoBeamOff
    \key bes \major
    \time 2/4 
    \partial 8*1
    f 8 bes bes bes bes | bes f bes c | \break
    d4 bes | c c8 f | f ees d c | \break
    bes f bes c | d4 c | bes4. \bar "|." 
}
\addlyrics {
Di -- dos taed, tu -- do iaou -- ank, ha klew --
fed ka -- nan Eur chan -- son di -- ver -- tis --
sant zo groet wid ar bla -- man.
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


————


KATEL-GOLLET
CATHERINE LA PERDUE

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \key bes \major
    \time 3/4
    \partial 4*1
    bes'4 c c bes | bes g a | bes2 bes4 | \break
    c c bes | bes g a | bes2 f4 | g a bes | \break
    f g a | f2 bes4 | c d bes | f g a | g2 \bar "|." 
}
\addlyrics {
Ped den, siou -- az! a zo dal -- c’het dre
al la -- son ann Drouk -- Spe -- red! Ped den a gav
dao -- na -- si -- on Oc’h o -- ber gwal go -- ve -- si -- on!
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


Ped den, siouaz ! a zo dalc’het
Dre al lason ann Drouk-Spered !
Ped den a gav daonasion
Oc’h ober gwal govesion !


————


1. CHANSON DE KLOAREK

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \tempo \markup { \italic "Allegro Moderato"}
    \autoBeamOff
    \key c \major
    \time 3/4
    \partial 8*3
    a' 8 a b c4. c8 \acciaccatura e( d) c | b4. c16 b a8 a | \break
    a4. b16 a g8 a | b b r a a b | c4. c8 \acciaccatura e( d) c | \break
    b4. c8 b a | b4. c8 b a | a4. \bar "|."
}
\addlyrics {
Kalz a am -- zer am euz kol -- let Tra la la la
la la di ra lon -- lai -- ne Kalz a am -- zer am euz kol --
let, Ha stu -- di -- an n’am euz ket groet.
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


————


2. CHANSON DE KLOAREK

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \autoBeamOff
    \key f \major
    \time 3/4
    \partial 8*3
    f 8 f g a4. a8 c bes | a4. bes16 a g8 g | \break
    g4. a16 g f8 g | a a r f f g | a4. a8 c bes | \break
    a4. bes8 g f | g4. bes8 a g | f4. \bar "|." 
}
\addlyrics {
Kalz a am -- zer am euz kol -- let tra la la la
la la di ra lon -- lai -- ne Kalz a am -- zer am euz kol --
let, Ha stu -- di -- an N’am euz ket groet.
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


————


AR BONOMIK
LE BONOMIC

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \tempo \markup {\italic "Andante ma non troppo"}
    \autoBeamOff
    \key f \major
    \time 6/8
    \partial 8*3
    c' 8 c c c4. bes8 a[( g)] | f4. d'4 d8 | \break
    d e d c[( d)] e | f4. e8 f g | f e[( d)] c4 c8 | \break
    c4 c8 c4 bes8 | a4. g4. | f8 g a bes a[( g)] \bar "||" \time 2/4 f4 e8[( f)] \bar "||" \break
    \time 6/8 g4. c4 c8 | c8 c c d c4 \bar "||" \time 2/4 \times 2/3 {a8 c bes} a g \bar "||" \time 6/8 f4. \bar "|."
}
\addlyrics {
De -- bon -- jour d’ec’h, Ja -- ne -- dik, Bon -- jour
d’ec’h a la -- ran bre -- man Bon -- jour d’ec’h a la -- ran; Pe --
lec’h e -- man Bo -- no -- mik, Pa n’e -- man o to -- ma bre --
man? Pe -- lec’h e -- man Bo -- no -- mik, Pa n’e -- man o to -- ma?
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #130
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


————


CLOEREC EN DORZ
LE KLOAREK LE DORZ

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \tempo \markup {\italic Allegro}
    \autoBeamOff
    \key c \major
    \time 2/4
    \partial 8*3
     a' 8 b c \bar "||"
    \time 2/4
    \partial 8*3
     a 8 c b \bar "||" a4 e' | d8 c b[( c)] | d4 e8 c | a4 e' | \break
    d8 c b4\fermata | a2( | a4) b8 c | d2 | e8[( d)] c b | c4 c | b8 a b4 | \break
    c a8 g | a\fermata  \bar "|."
}
\addlyrics {
Che -- la -- wet Che -- la -- wet oll oh! che -- la -- wet Or gan -- nen ne -- wé
zo za -- wet Or gan -- nen ne -- we zo za -- wet, De Cloè -- rec en
Dorz man za -- wet.
}
\layout { 
  indent = #00
  line-width = #135
  ragged-last = ##t
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


Chelawet Chelawet oll oh ! chelawet
Or gannen newé zo zawet
Or gannen newe zo zawet,
De Cloèrec en Dorz man zawet.


————


TURZUNEL INKONSOLAB
TOURTERELLE INCONSOLABLE

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \tempo \markup {\italic "Andante triste"}
    \autoBeamOff
    \key f \major
    \time 2/4
    \partial 8*1
    a' 8 a a a c | a g4 c8 | g f g a | a4. a8 | \break
    a a a c | a g4 c8 | f, f g a | a4. d,8 | \break
    g a a c | a g4 f8 | e d g f | e4. d8 | \break
    f g a c | a g4 f8 | e g f e | d4. \bar "|." 
}
\addlyrics {
Tur -- zun -- nel in -- kon -- so -- lab, c’houi ren -- ke chan -- cha vro; Di --
go -- red ho tiou es -- kel ha nin -- jed er c’hoa -- jo, Ha
klas -- ked e -- no d’in -- me eur pla -- sig a gos -- te Da
o -- ber ma er -- mi -- tach ar rest deuz ma bu -- e.
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #135
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


Turzunnel inkonsolab, c’houi renke chancha vro ;
Digored ho tiou eskel ha ninjed er c’hoajo,
Ha klasked eno d’in-me eur plasig a goste
Da ober ma ermitach ar rest deuz ma bue.


————


SON ANN DURZUNEL
CHANSON DE LA TOURTERELLE

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \tempo \markup {\italic Andantino.}
    \autoBeamOff
    \key f \major
    \time 3/4
    \partial 4*1
    f8 g a4. a8 bes a | g4. r8 a bes | c4. d8 d4 | \break
    g,2 a8 bes | c4 c8 c f c | a4. r8 d c | \break
    \times 2/3 {g a bes} a\fermata r8 f g | a4. a8 bes a | g4. r8 a bes | \break
    c4. d8 d4 | g,2 a8 bes | c4. c8 f c | a4. r8 d c | \break
    \times 2/3 {g a bes} a\fermata r8 a bes | c4. c8 f c | a4. r8 d c | \break
    \times 2/3 {g bes a} f4 \bar "|."
}
\addlyrics {
Kalz a am -- zer ’meuz kol -- let o fur -- chal ar c’hoa --
jo O klask sur -- pren eunn dur -- zu -- nel kous -- ket
war ar bran -- ko; De -- wet am euz ma a -- mors, et e
ma zenn da fall: A -- cha -- pet ann dur -- zu -- nel ha nin --
jet ’neur c’hoa -- dall, A -- cha -- pet ann dur -- zu -- nel ha nin --
jet ’neur c’hoad all.
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #135
  ragged-last = ##t
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


————


1. — ANN DEN KOZ HAG ANN EVNIK.
LE VIEILLARD ET LE PETIT OISEAU

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \tempo \markup {\italic Andantino}
    \autoBeamOff
    \key g \major
    \time 3/8
    b'8 d16 b g[( a)] | b8 \acciaccatura c( b16)[( a)] b r | b8 d16 b g[( a)] | \break
    b8 \acciaccatura c( b) r | b d16 b g[( a)] | b8 \acciaccatura c( b) r | b d16 b a b | \break
    \acciaccatura b8( g) f r | a g16 f e8 | f16[( g)] a c b g \bar "||" \time 2/8 \acciaccatura b8( f) r8 \bar "||" \break
    \time 3/8 b8 d16 b a b | \acciaccatura b8( g) f r | a b16 a g[( f)] | e16[( dis)] e4 \bar "|."
}
\addlyrics {
Na dec’h d’ann noz di -- ve -- za Ha pa oa koa --
niet d’in Ha pa oa koa -- niet d’in, Ha me o vond em
jar -- din -- ia, tra -- li -- ra tra -- li -- lik tra -- li -- ra --
Ha me o vond em jar -- din Em a -- viz pour -- me -- nin.
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


————


2. — ANN DEN KOZ HAG ANN EVNIK
LE VIEILLARD ET LE PETIT OISEAU

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \tempo \markup {\italic Andante.}
    \autoBeamOff
    \override Rest #'style = #'classical
    \key g \major
    \time 2/4
    \partial 8*3
    b' 8 b d | g,4. a8 \bar "||" \time 3/4 b8 b r b b d \bar "||" \break
    \time 2/4 g,4. a8 | b b b d | g,4. a8 | b b b b | \break
    a4. b8 | g fis r4 | a g8 fis | e4. fis8 | g a a b | \break
    \time 3/4 fis4 r8 b b b \bar "||" \time 2/4 a4. b8 | g fis r a | a b g fis | e8 \bar "|." 
}
\addlyrics {
Na dec’h d’ann noz di -- ve -- za Ha pa oa
koa -- niet d’in Ha pa oa koa -- niet d’in, Ha me o
vond em jar -- din -- ie, tra li -- ra tra -- la -- lik tra -- li
ra Ha me o vond em jar -- din En a -- viz pour -- me -- nin.
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #130
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


————


AR CHASEER
LE CHASSEUR

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \key bes \major
    \tempo \markup {\italic "Allegro moderato"}
    \autoBeamOff
    \time 2/4
    \partial 8*1
    bes'8 bes d d bes | bes d d bes | bes d d bes | \break
    bes d16 d d8 bes | bes d d c16 c | bes4 g | d'4. ees8 | d8. c16 d8. ees16 | \break
    f4. ees16 d | c2 | d4. ees8 | d8. c16 d8. ees16 | f4. \times 2/3{ees16 d c} | bes4. \bar "|."
}
\addlyrics {
Di -- sul min -- tin ha pa sa -- van O rein drein drein o
ra la ri tra O rein drein drein la ri den -- no Da chi -- bonez ar c’had e
ienn ti ho ho Da chi -- bonez ar c’had e ienn Ti ho ho ho
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #140
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


Disul mintin ha pa savan
O rein drein drein o ra la ri tra
O rein drein drein la ri denno
Da chibonez ar c’had e ienn ti ho ho
Da chibonez ar c’had e ienn Ti ho ho ho


————


CHANSON DE NOCES

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \tempo \markup {\italic Dolce}
    \autoBeamOff
    \key c \major
    \time 6/8
    \partial 8*1
    e8 a4. gis8 a b | c4. c8 \grace{d16([c ]} b8) c | d4. c16[( b)] a8 a | \break
    a4. gis8 a b | c4. c8 \grace{d16([c ]} b8) c | d4. c16[( b)] a8 a | d4. c8 b a | \break
    g4. g8 a g | a4 b8 c4 d8 | b4. a4. | g4 c8 b4 c8 | a4. ~ a4 \bar "|." 
}
\addlyrics {
Me ’meuz choa -- jet eunn dous, ho! ia, pell mad ouz ein, Me
’meuz choa -- jet eunn dous, ho! ia, pell mad ouz ein, Me ’meuz choa -- jet eunn
dous, ho! ia, pell mad ouz ein; N’e ket eur vrao pli -- jout ra d’ein.
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #150
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


Me ’meuz choajet eunn dous, ho ! ia, pell mad ouz ein,
Me ’meuz choajet eunn dous, ho ! ia, pell mad ouz ein,
Me ’meuz choajet eunn dous, ho ! ia, pell mad ouz ein ;
N’e ket eur vrao plijout ra d’ein.


————


AR VINOUREZ
LA MINEURE

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \key c \major
    \tempo \markup {\italic "Allegro moderato"}
    \autoBeamOff
    \time 3/4
    \partial 8*1
    f8  g4 c8.[ d16] c8. b16 | a8. g16 f8. b16 b8. b16 | \break
    c8. a16 g8. f16 e8. f16 | g4 c8.[( d16)] c8. b16 | \break
    a8. g16 f8 b16 b b8. b16 | c8. a16 g8. f16 e8 e16 f |  g4\fermata \bar "|."
}
\addlyrics {
Di -- bon -- jour d’hoc’h, tud ann ti man, Ha d’hoc’h, Bo --
no -- mik, tal hou tan, Ha d’hoc’h bon -- jour, tud
ann ti man Men a -- ma mi -- nour -- rez ann ti man men a -- man?
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 100 4)
  }
 }
}
\header { tagline = ##f }


Dibonjour d’hoc’h, tud ann ti man,
Ha d’hoc’h, Bonomik, tal hou tan,
Ha d’hoc’h bonjour, tud ann ti man
Men ama minourrez ann ti man men aman ?


————


MADELENIK
PETITE MADELEINE

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \key c \major
    \tempo \markup {\italic Allegro}
    \autoBeamOff
    \time 6/8
    \partial 8*3
    a'8 a b c4. ~ c8. c16 c c | b4. b8 d c | \break
    b4. b8 c b | a4. r8 a b | d4. ~ d8 b16 c8 b16 | \break
    a4. a8 b d | c4 b8 a4. ~ | a4. \bar "|."
}
\addlyrics {
Deit -- hu gen -- aon, Ma -- de -- le -- nik, C’hemp hon daou
da dro -- c’hon se -- gal? —Ho! fe, graon; ho! fe, na
naon: Rak tro c’hon rin ma gar.
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 120 4)
  }
 }
}
\header { tagline = ##f }


————


1. — AR PILLAOUER
LE CHIFFONNIER

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \key f \major
    \tempo \markup {\italic "Allegro moderato"}
    \autoBeamOff
    \time 2/4
    \partial 4*1
    a'8 d c4 d8 c16 bes | a8 a a d | \break
    c4 d8 c16 bes | a4 f8 g | a a a a | \break
    a g e f | g4 a8 f16 e | d4 d8 e | \break
    f4 g8 g16 g | a8 a a d | d4 e8 d16 c | d4 \bar "|."
}
\addlyrics {
Va zad en deuz va de -- me -- zet Da eur
flae -- riuz pil -- laou -- er; E Lo -- ke -- fret ez eo
ga -- net E ko -- ma -- nan Toul -- al -- Laer fouei fouei
fouei d’am zam -- mig ao -- trou Gand he stoup hag he bil -- laou
}
  \layout {
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


————


2. — TOUL-AL-LAER

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \key c \major
    \tempo \markup {\italic Allegro.}
    \autoBeamOff
    \time 3/4
    \partial 4*1
    c'8[( d)]  e8. f16 e8[( d)] c d | e4 e c8 d | e8. f16 e8[( d)] c d \bar "||" \break
    \time 2/4 e4 c8 d \bar "||" \time 3/4 e8. f16 e8[( d)] c d | e4. r8 e e | e4. d8 e f | \break
    g4 g c,8 c | c4 e d8 c | b4 ~ b8 r e e \bar "||" \break
    \time 2/4 e4 e16 e e e | e8 e e a | a4 \times 2/3{gis8 gis gis} | \break
    a4\fermata e8 e | e4 e16 e e e | e8 e e a | \break
    a4 \times 2/3{gis8 gis gis} | a4 \bar "|."
}
\addlyrics {
Ma zad en euz ma di -- me -- zet Da eur fle -- ri -- uz pil -- laou --
er Da eur fle -- ri -- uz pil -- laou -- er; E Lo -- ke -- fred e bet
ga -- net E com -- ma -- nant Toul -- al -- Laer. Fouei, fouei,
fouei war ma zam -- mig o -- tro Gand he stoup hag he bil --
lou! Fouei, fouei, fouei war ma zam -- mig o -- tro Gand he
stoup hag e bil -- lou!
}
  \layout {
  indent = #00
  line-width = #125
  ragged-last = ##t
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


————


AR C’HEMENER
LE TAILLEUR

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \key c \major
    \tempo \markup {\italic Allegro}
    \autoBeamOff
    \time 6/8
    \partial 8*3
    a' 8 c b a4. b8 c d | e4 e8 e e e | \break
    e4 b8 c4 a8 | b4. a8 c b | a4. b8 c d | \break
    e4 e8 e e e | e4 d8 e4 c8 | a4 a8 a c b | \break
    a4. b8 c d | e4. e8 e e | e4 b8 c4 a8 | \break
    b4 a8 a c b | a4. b8 c d | e4. e8 e e | \break
    \acciaccatura f( e4) d8 e4 c8 | a4. e'8 f e | e4. c8 d b | \break
    c4 a8 e' f d | e4 d8 e4 c8 | a4.( a'4. | a,4.) \bar "|."
}
\addlyrics {
Ar c’he -- me -- ner pa ia d’ann i -- lis Far -- di -- bi
dao oa -- o oa -- o, Ar c’he -- me -- ner pa ia d’ann
i -- lis, A zo gwis -- ket ’vel eur bour -- c’hiz. Pa ia da ge --
mer dour bi -- ni -- get Far -- di -- bi dao oa -- o oa --
o Pa ia da ge -- mer dour bi -- ni get A ra taol
la -- gad d’ar me -- ried. Ri -- ge -- don -- da war ar c’he --
me -- ner Ri -- ge -- don -- da ke -- me -- ner oa __
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi {
    \context {
      \Score
      tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 120 4)
    }
  }
}
\header { tagline = ##f }


————


KEMENER PLEUVIAN
LE TAILLEUR DE PLEUBIAN

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \key g \major
    \tempo \markup {\italic Allegro}
    \autoBeamOff
    \time 2/4
    \partial 8*3
    g' 8 fis g | a g fis g | e fis g a | \break
    b c b a | b g fis g | a g fis g | \break
    e fis g a | b c b a | b b b b | \break
    c c b b | a a a a | a b a g | fis g fis g | \break
    e fis g a | b b a fis | g a g fis | e8 \bar "|." 
}
\addlyrics {
Ar c’he -- me -- ner a Bleu -- vi -- an An euz groet
mar -- c’had gand u -- nan, Ar c’he -- me -- ner a Bleu -- vi --
an An euz groet mar -- c’had gand u -- nan Deuz ar me --
meuz pa -- rez gant -- han Da vond d’ar zal vraz da ver man A -- sam -- blez
gand ann o -- tro -- ne Han -- vo -- et mi -- nis -- tred Dou -- e
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 120 4)
  }
 }
}
\header { tagline = ##f }


Ar c’hemener a Bleuvian
An euz groet marc’had gand unan,
Ar c’hemener a Bleuvian
An euz groet marc’had gand unan
Deuz ar memeuz parez ganthan
Da vond d’ar zal vraz da ver man
Asamblez gand ann otrone
Hanvoet ministred Doue


————


ANN ESKENNOUR
LE SCIEUR DE LONG

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \key c \major
    \tempo \markup {\italic Scherzo}
    \autoBeamOff
    \time 6/8
    \partial 8*1
    c'8 c4 d8 a4 b8 | c4 a8 d4\fermata b8 | c4. d8 e d | \break
    d4 g,8 a4. \bar "||" \time 2/4 c4 d8 <e g> | f d \times 2/3{c8[( b)]} a8 | g4\fermata \bar "|." 
}
\addlyrics {
Che -- le -- ved oll ha che -- le -- ved Eur son zo ne -- ve
zo sa -- vet Eur son zo ne -- ve zo sa -- vet.
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 120 4)
  }
 }
}
\header { tagline = ##f }


Cheleved oll ha cheleved
Eur son zo neve zo savet
Eur son zo neve zo savet.


————


AR IOUEN

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \key f \major
    \tempo \markup {\italic "Allegro vivace"}
    \autoBeamOff
    \time 2/4
    f8 g a bes | c2 | d8 d d d | \break
    c8. c16 c8 c | f, g a bes | c2 | d8 d d d | \break
    c4 g8 a | a bes a g | a4 a8 bes | c c a g \bar "||" \break
    \time 3/4 a4 f8 g a bes \bar "||" \time 2/4 c8. c16 c8 c | bes bes a g | f2 \bar "|."
}
\addlyrics {
Se -- tu var ann daol sou -- ben kig ha
kaol, Ja -- ke -- ta, Se -- tu var ann daol sou -- ben, kig ha
kaol Iou -- en gand he kou -- tell fall A troc’h a -- man ha kig --
sal Se -- tu var ann daol, Ja -- ke -- ta Sou -- ben -- kig ha kaol.
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 120 4)
  }
 }
}
\header { tagline = ##f }


————


KORBINO
CORBINO

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \key c \major
    \tempo \markup {\italic Allegro}
    \autoBeamOff
    \time 2/4
    \partial 8*3
    c' 8 b a gis a b gis | a c b a | \break
    gis a b gis | a e f g | a g a b | \break
    c8. a16 a8 b | c b16 c d8. b16 | \break
    c8 b16 a a8 b | c a16 a b8 gis | a \bar "|."
}
\addlyrics {
Mar plij gan -- ac’h, a chi -- leou -- fed Mar plij gan --
ac’h a chi -- leou -- fed Eur so -- nik koant zo kom -- po --
zet, Di -- rai -- troa -- la la -- di -- ra di --
rai -- ne Di -- rai -- tron -- la la -- di -- ra lon -- la.
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


————


MA MESTREZ KOANT
MA MAÎTRESSE CHARMANTE

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \key c \major
    \tempo \markup { \italic "Allegro Moderato"}
    \autoBeamOff
    \time 3/4
    \partial 4*2
    a'4 b8 c b4 e d8 c | b4 d c8 b | \break
    a4 c b8 a | b4\fermata a b8 c | b4 e d8 c | \break
    b4 d c8 b | a4 c b8 gis | a4\fermata \bar "|." 
}
\addlyrics {
E -- vid ar bloaz o oann di -- met Tra ri ti
tra la la la la E -- vid ar bloaz o oann di --
met, Ha ma kar -- jenn na vi -- jenn ket.
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


————


SON ANN DOGANED
CHANSON DES COCUS

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \key f \major
    \tempo \markup {\italic Allegro.}
    \autoBeamOff
    \time 3/4
    g'4 fis8 g a4 | d c8 bes a4 | bes8 a g4 fis | g8 a bes4 a\fermata | \break
    g fis8 g a4 | d c8 bes a[( bes)] | c[( bes)] bes4 a8 g16 g | bes8[( a)] g fis g4\fermata \bar "|."
}
\addlyrics {
Ken -- ta bis -- koaz c’hiz da do -- gan, ka -- ma -- ra ded, ma mi -- gno -- ned,
ken -- ta bis -- koaz c’hiz da do -- gan, Me n’am a ket a va -- ra d’am c’hoan.
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #150
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


————


PLAC’HED LEZARDREO
LES FILLES DE LEZARDRIEUX

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \key g \major
    \tempo \markup {\italic Allegro}
    \autoBeamOff
    \time 2/4
    g'8 a b c | d4 d | e c | d4. r8 | \break
    e e e e | e([ a,]) a b | c4. d8 | c([ b]) a4 | \break
    g8 a b c | d4 d | e c | d4. r8 | \break
    d c b a | g4 a | b a | g2 \bar "|."
}
\addlyrics {
Ker -- se vo gant pla -- c’hed Le -- zar -- dren
Gand ho ro -- tou -- kiou fa -- li -- ra lon -- lai -- ne
Ker -- se vo gant pla -- c’hed Le -- zar -- dren,
Ma na gall ar ma -- re be -- an krenv.
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


————


MERC’HED LOKENOLE
LES FILLES DE LOQUÉNOLÉ

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \key f \major
    \tempo \markup { \italic Allegro}
    \autoBeamOff
    \time 3/8
    \repeat volta 2 {
    \partial 8*1
    a'8 a4 a8 | g8 a g | f4. | a8 a a | \break
    c4 c8 | g4 } \repeat volta 2 { a8 | a4 g8 | f e d | c4. | \break
    g'8 f g |  bes4 a8 | f4 }
}
\addlyrics {
Mer -- c’hed a Lo -- ke -- no -- le a zo mer --
c’hed a stad, Na bri -- zont ket da zan --
sal ne -- met gand pao -- tred vad.
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 120 4)
  }
 }
}
\header { tagline = ##f }


————


PLAC’HED PERROZ
LES FILLES DE PERROS

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \key f \major
    \autoBeamOff
    \override Rest #'style = #'classical
    \time 6/8
    \partial 8*1
    d8 g4. a8 g a | bes4. a4. | g8 fis d e4 fis8 | g4. r4 d8 | \break
    g4. a8 g a | bes4. a4. | g8 fis d e4 fis8 | g4. ~ g4 r8 | \break
    a g a c4 bes8 | a4. g4. | a8 g a c4 bes8 | a4. ~ a4 d,8 | \break
    g4. a8 g a | bes4. a4. | g8 fis d e4 fis8 | g4. ~ g4 \bar "|." 
}
\addlyrics {
O tond euz a Sant -- Er -- voan O tond euz ar par -- don, Kent
dis -- trei da Ve -- zou -- Bran E korn eur park mel -- chon,
Oa eur potr koz ’vel to -- so, o tond euz ar par -- don, A
ze -- et war he vo -- to E korn eur park mel -- chon.
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 100 4)
  }
 }
}
\header { tagline = ##f }


O tond euz a Sant-Ervoan
O tond euz ar pardon,
Kent distrei da Vezou-Bran
E korn eur park melchon,
Oa eur potr koz ’vel toso,
O tond euz ar pardon,
A zeet war he voto
E korn eur park melchon.


————


SON
CHANSON

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \key c \major
    \tempo \markup {\italic Andantino}
    \autoBeamOff
    \time 6/8
    \partial 8*3
    a'8 c b a4. a8 c b | a4. b8 c d | \break
    e4 \times 2/3{d16[( dis e)]} f4 d8 | e4. e8 e e | f4. e8 d c | \break
    e4. d8 d d | c4 c8 b4 b8 | a4. \bar "|."
}
\addlyrics {
Me ’meuz gwe -- let me me u -- non O ra la
la la la la la Me ’meuz gwe -- let me ma u --
non Ar bi -- ni -- ou gand ar per -- son.
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


————


PARDON SANT-MILION
LE PARDON DE SAINT-ÉMILION

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \key c \major
    \autoBeamOff
    \override Rest #'style = #'classical
    \repeat volta 2 {
    \time 2/4
    \partial 8*2
    a'8 a a a g f | f4 e | c' b8 a | \break
    b c d c | b4\fermata r } | b8 a b c | d d f, f | \break
    e4. c'8 | b a <a b> <a c> | <a d> <a c> <a b> e16 e | e4. e8 | \break
    e f g e | a a a16 r a a | a8 r a16 gis a b | \break
    a8 r4 e8 | e f g e | a4\fermata \bar "|."
}
\addlyrics {
Na de par -- don sant -- Mi -- li -- on E oa kon --
tris -- tet ma c’ha -- lon. lon Nag ar sul vin -- tin pa sa --
viz Bis -- koaz ke -- ment all na we -- liz. Be -- ge -- gek Na
gam -- bri -- o -- led ket, mer -- c’hed. Be -- ge -- gek Be -- ge -- ge -- ge --
gek Na gam -- bri -- o -- led ket.
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #125
  ragged-last = ##t
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


————


KOUIGNAOUA
ÉTRENNES

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \key f \major
    \tempo \markup {\italic "Più presto"}
    \autoBeamOff
    \time 2/4
    a'8 c c4 | bes8[( a)] g a | c4 bes8[( a)] | \break
    g f g4 | bes a8 g | f2 | a8 c c4 | \break
    bes8[( a)] g a | c4 bes8[( a)] | g f g4 | \break
    bes a8 g | f4 a8 bes | c4 d | f8 e d4 | \break
    c8[( bes)] a bes | c4 d8[( f)] | e d c4 | \break
    a8 c c4 | bes8[( a)] g a | c4 bes8[( a)] | \break
    g f g4 | bes a8 g | f2 \bar "|."
}
\addlyrics {
Bla -- vez mad a zou -- e -- tan d’ac’h,
Bla -- vez mad di -- gand Dou -- e; A -- van -- tur
vad d’ar re iaou -- ank, D’ar re goz
pros -- pe -- ri -- te Bla -- vez mad a zou -- e -- tan
d’ac’h, Bla -- vez mad, di -- gand Dou -- e;
A -- van -- tur vad d’ar re iaou -- ank,
D’ar re goz pros -- pe -- ri -- te.
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 150 4)
  }
 }
}
\header { tagline = ##f }


Blavez mad a zouetan d’ac’h,
Blavez mad digand Doue ;
Avantur vad d’ar re iaouank,
D’ar re goz prosperite
Blavez mad a zouetan d’ac’h,
Blavez mad, digand Doue ;
Avantur vad d’ar re iaouank,
D’ar re goz prosperite.


————


GOUSPERO AR RANED
VEPRES DES GRENOUILLES

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \key g \major
    \autoBeamOff
    \override Rest #'style = #'classical
    \time 2/4
    \partial 4*1
    d'4 b d8 d | b4 d8 d | b b d d | \break
    b4 d8 d | b d d d | b4 d8 d | b d d d | \break
    b4 r | b b | b b | a8 g a b | g2 | \break
    b4 b | b b | a8 g a b | g2 | a4 a | a a | \break
    a8 g a b | g4 g | a a | a a | a8 g a b | g4 \bar "|."
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


————


DISPIGN AR C’HAZ
PARTAGE DU CHAT

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \key c \major
    \tempo \markup {\italic Andante}
    \autoBeamOff
    \time 2/4
    \partial 8*3
    c' 8 c e | e d d c | c8. c16 c8 e | \break
    e8. e16 e8 d | \tempo \markup { \italic Allegro} e4 c8 e16 e | e8 d d d16 d | \break
    c4 c8 e16 e | e8 d d d | c4 d8 d | c8 \bar "|."
}
\addlyrics {
Me ’meuz du -- man eur c’ha -- zik rouz Hag a ra
neu -- beu -- dig a drouz. Kan di -- gan -- den -- no Vi -- del a
va jar -- din a vi -- ro Kalz a joa Wi -- gour ra.
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


————


KAON
DEUIL

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \key g \major
    \autoBeamOff
    \override Rest #'style = #'classical
    \time 2/4
    b'4 d | a8 c b a | b4 b | b d | \break
    a4. b8 | a4\fermata r | b d | a8 c b a | \break
    b4 b | b d | a4. b8 | g2 \bar "|." 
}
\addlyrics {
Kaon kaon d’am dan -- vad, penn -- gor -- nik Kaon kaon
d’am dan -- vad. Kaon kaon d’am dan -- vad. penn --
gor -- nik Kaon kaon d’am dan -- vad.
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 100 4)
  }
 }
}
\header { tagline = ##f }


Kaon kaon d’am danvad, penngornik
Kaon kaon d’am danvad.
Kaon kaon d’am danvad, penngornik
Kaon kaon d’am danvad.


————


BERCEUSE

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \tempo \markup {\italic "Lent et doux"}
    \key f \major
    \time 4/4 
    \partial 8*1
    c'8 c4 a f g | a d c4. c8 | \break
    c4 a f g | a d c c | d f e d | \break
    c bes a4. c8 | c2. bes8( a) | g4 a bes g | f2.. \bar "|." 
}
\addlyrics {
Tou -- tou a -- ze, ma mab bi -- han, Tou --
tou a -- ze, ma mab bi -- han; Mar deud braz, si -- kou --
red ho mamm. Tou -- tou a -- ze, ma mab bi -- han.
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


Toutou aze, ma mab bihan,
Toutou aze, ma mab bihan ;
Mar deud braz, sikoured ho mamm.
Toutou aze, ma mab bihan.


————


DIGOTIN

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \key c \major
    \time 2/8
    c'4 | c | e8 d | c4 | b8 c | \break
    d d | f e | d4 | d8 d | d d | \break
    f e | d4 | d8 d | c b | a b | \break
    c4 | e8 d | c b | a b | c4 \bar "|."
}
\addlyrics {
C’hu! c’hu! di -- go -- tin, Da Lan --
u -- on da wit gwin, Da wit gwin ha
ba -- ra mad Da I -- vo -- nik zo parti
mad Ha d’he vam -- mig ha d’he dad.
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 120 4)
  }
 }
}
\header { tagline = ##f }


C’hu ! c’hu ! digotin,
Da Lanuon da wit gwin,
Da wit gwin ha bara mad
Da Ivonik zo parti mad
Ha d’he vammig ha d’he dad.


————


PATER NOSTER

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \tempo \markup {\italic "Andantino"}
    \key c \major
    \time 2/4
    c'4 d | c b | c d | c2 | \break
    c4 d | c b | c d | c2 \bar "|." 
}
\addlyrics {
Pa -- ter nos -- ter di -- bi -- doub’
Man ma c’haz o ne -- an stoup.
}
  \layout {
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 100 4)
  }
 }
}
\header { tagline = ##f }


————


RONDE

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \key c \major
    \override Rest #'style = #'classical
    \tempo \markup { \italic Andante}
    \time 2/4
    c'4 d | c4. b8 | c4 d | c r | \break
    c d | c4. b8 | c4 d | c2 \bar "|."
}
\addlyrics {
Tro -- ik me -- o, ba -- ra -- lez;
’Nnhi -- ni goue -- o c’haï e -- mez.
}
  \layout {
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 120 4)
  }
 }
}
\header { tagline = ##f }


Troik meo, bara-lez ;
’Nn hini goueo c’haï e-mez.


————


RONDE

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \key c \major
    \override Rest #'style = #'classical
    \tempo \markup { \italic Allegro}
    \autoBeamOff
    \time 2/4
    c'4 c8 d | c4 c8 b | c4 d | \break
    c r | c8 b c d | c4 c8 b | \break
    c4 d | c r | c d | c c8 b | c4 d | \break
    c r | c d | c b | c d | c4 r \bar "|."
}
\addlyrics {
Bar -- zig ha bar -- zig a Go -- ne --
ri A -- ri mab ar rou -- e gand
daou pe dri, Gand eur ba -- gad a bi -- cho --
ned, Ru ha gwenn ha vi -- o -- let.
}
  \layout {
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 130 4)
  }
 }
}
\header { tagline = ##f }


Barzig ha barzig a Goneri
Ari mab ar roue gand daou pe dri,
Gand eur bagad a bichoned,
Ru ha gwenn ha violet.


————


PLAC’HIG ANN DOUAR-NEWE
LA JEUNE FILLE DE TERRE-NEUVE
(Ronde.)

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \key c \major
    \tempo \markup {\italic "Allegro vivace."}
    \autoBeamOff
    \time 2/8
    \partial 8*1
    g'8 c d | e e | g e | d b16-. c-. | d4-. | \break
    d-. | d8-. c16 a | g4 | r8 g | c d | e e | \break
    g e | d c | d d | d f | e d | c \bar "|."
}
\addlyrics {
Pla -- c’hig euz ann Dou -- ar Ne -- we, la -- di -- ra
la la la la la Pla -- c’hig euz ann Dou --
ar Ne -- we, Hag en e brao be -- a a -- ze?
}
  \layout { 
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 120 4)
  }
 }
}
\header { tagline = ##f }


Plac’hig euz ann Douar Newe,
ladira la la la la la
Plac’hig euz ann Douar Newe,
Hag en e brao bea aze ?


————


LOGODENNIK
PETITE SOURIS

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \key c \major
    \tempo \markup {\italic Allegretto}
    \autoBeamOff
    \time 2/4
    a'8 b a b | a b a b | c4 d | \break
    b b | a8 b a b | a b a b | \break
    c4 d | b2 | b8[( c)] d e | d c b a | \break
    c4 b8[( c)] | a[( gis)] a4 | b8[( c)] d e | \break
    d c[( b)] a | c4 b8 c | a2 \bar "|."
}
\addlyrics {
Fi -- che fi -- che lo -- go -- den -- nig ar bod
ar bod, Fi -- che fi -- che lo -- go -- den -- nig
ar bod drein, War e gou -- re war e -- lein
ar bod ar bod, War e gou --
re war e -- lein ar bod drein.
}
  \layout {
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 120 4)
  }
 }
}
\header { tagline = ##f }


Fiche fiche logodennig ar bod ar bod,
Fiche fiche logodennig ar bod drein,
War e goure war e lein ar bod ar bod,
War e goure war e lein ar bod drein.


————


ANN ANDOUILLEN
L’ANDOUILLE

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \key c \major
    \tempo \markup {\italic Allegro}
    \autoBeamOff
    \repeat volta 2 {
    \time 6/8
    \partial 8*3
    a'8 a a e'4. g8 d e | \break
    c4. e8 d e | c4. d8 b c | \time 3/8 a4. } \break
    \repeat volta 2 {
    c4 c8 | \time 6/8 c8 b c d4 b8 \break
    c4 a8 c4 b8 | c4 d8 b4 c8 | a4. }
}
\addlyrics {
’Nn aotrou Per -- son en deuz c’hoan --
tet Eunn, an -- douil -- len bet er mo -- ged.
Hop! hop! hop! n’e ket gwir, ann
dra -- ze. O ieou da, gwir’ walc’h e voa.
}
  \layout {
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


————


ANN HINI GOZ
LA VIEILLE

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \key c \major
    \autoBeamOff
    \time 2/4
    \partial 8*3
    a'8 b c a4 b8. a16 | gis8 a b c | \break
    a4 b | a8 \bar "||" a b c | b e d c | \break
    b a b c | b e d c | b \bar "||" a b c | \break
    a4 b8. a16 | gis8 a b c | a4 b | a8 \bar "|."
}
\addlyrics {
Ann hi -- ni goz Eo ma dous, Ann hi -- ni
goz eo zur, Na kous -- kou -- de, war a we --
lan, Ann hi -- ni iaou -- ang ar vrao -- an. Ann hi -- ni
goz Eo ma dous, Ann hi -- ni goz eo zur.
}
  \layout {
  indent = #00
  line-width = #125
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


————


SANT KADO
SAINT CADOC

\score {
\relative c'{
    \clef treble
    \key c \major
    \tempo \markup {\italic Allegro.}
    \autoBeamOff
    \time 3/8
    b'8 a b16([ c]) \bar "||" \time 2/4 d2-> \bar "||" g,4 a8 b \bar "||" \time 3/4 g4. b8 a b16([ c]) \bar "||" \time 2/4 d2-> | g,4 a8 b | \break
    g4 r8 g | c4 d | e8. d16 c8 e | d4. g,8 | c4 d | e8 c16([ b]) a8 b | \break
    \time 3/8 c4. \bar "|."
}
\addlyrics {
Kle -- vet hoc’h euz komz dre ar vro De -- meuz ann o -- tro sant Ka --
do? Ho vi -- ra -- klo nag he vu -- e N’hoc’h euz bis -- koaz kle -- vet an --
he.
}
  \layout {
  indent = #00
  line-width = #155
  ragged-last = ##t
 }
 \midi { }
}
\header { tagline = ##f }


————


SANTEZ THEKLA
SAINTE THÈCLE

\relative c'{
    \clef treble
    \key c \major
    \autoBeamOff
    \time 4/4 
    \partial 8*3
    a'8 a a g4. g8 a g a b | c([ b]) a4. a8 a a | \break
    g4. g8 a g a b | c([ b]) a4 r8 a a a | g4. e8 g f e d | \break
    f4 e4. a8 a a | g4. e8 g f e d | f([ e]) d4. \bar "|." 
}
\addlyrics {
Enn ker I -- kon er vro ar Si -- li -- si -- a, E oa goech --
all eur plac’h fur han -- vet The -- kla; Da reng ar zent bre -- man za -- vet enn
en -- vo, Dre ar bed holl an I -- liz ra he goe -- lio
}
\layout {
  line-width = #125
  ragged-last = ##t
}
\midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 110 4)
  }
}


Enn ker Ikon er vro ar Silisia,
E oa goechall eur plac’h fur hanvet Thekla ;
Da reng ar zent breman zavet enn envo,
Dre ar bed holl an Iliz ra he goelio


————
JULUANIK
LE JEUNE JULIEN

La complainte de St Julien se chante sur l’air « Ar roue Gralon ».

————


SANTÈS TRIFINE
SAINTE TRÉFINE

\relative c'{
    \clef treble
    \key g \major
    \autoBeamOff
    \time 3/4 
    \partial 8*3
    g'8 g g c4. e,8 e e | d4. g8 g g | \break
    g4. fis8 g a | a4. a8 a a | c4 ~ c8 \times 2/4 { b8([ a]) } g a | \break
    b4. b8 b b | b4. b8 d\fermata  b | a4.^\markup { \italic "Moderato ma non troppo" }_\markup { REFR. } g8 g g \bar "||" \break
    \time 4/4
    g2 ~ g8 a b c | b2 b8([ c]) b a | a2 a8([ b]) a g | \break
    g2 r8 g g g | g2 ~ g8 a b c | \break
    b2 b8([ c]) b a | a2 a8([ b]) a g | g2 \bar "|."
}
\addlyrics {
Di -- rac li -- mage sant -- tès Tri -- fine, ha sant Tre --
meur hi mab ca -- ret, Stouy -- et a -- men ar hou teu --
lin, per -- hin -- de -- rion guet gred can -- net. San -- tès Tri --
fine, e lein en Né, hui e gare hoah er Vre -- to --
ned: Pe -- det eid omb en Eu -- tru
Doue d’o -- ber hun nès; eid omb pe -- det
}
\layout { line-width = #125 }
\midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 100 4)
  }
}


Dirac limage santtès Trifine, ha sant Tremeur hi mab caret,
Stouyet amen ar hou teulin, perhinderion guet gred cannet.
Santès Trifine, e lein en Né, hui e gare hoah er Vretoned :
Pedet eid omb en Eutru Doue d’ober hun nès ; eid omb pedet


————


ITRON VARIA AR C’HALVAR
NOTRE DAME DU CALVAIRE

\relative c'{
  \clef treble
  \key f \major
  \tempo \markup {\italic Andante}
  \autoBeamOff
  \time 4/4
  \partial 8*1
  c8 f4. g8 g f g8. a16 \bar "||" \time 2/4 g4. c,8 | \break
  \time 4/4 f4. g8 g f g8. a16 \bar "||" \time 2/4 g4. c,8 | \break
  \time 4/4 f4 g g8 f e d \bar "||" \time 2/4 c4. c8 | \break
  \time 4/4 f4 g g8 f16([ e]) d8 e \bar "||" \time 2/4 f4. \bar "|."
}
\addlyrics {
I -- tron Va -- ri -- a ar C’hal -- var, O
mamm Je -- zuz, mamm a c’hla -- c’har, Gou --
len -- ned e -- vid -- on par -- don: C’houi
zo ma Mamm ha __ ma I -- tron.
}
\layout {
  line-width = #125
  ragged-last = ##t
}
\midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 100 4)
  }
}


Itron Varia ar C’halvar,
O mamm Jezuz, mamm a c’hlac’har,
Goulenned evidon pardon :
C’houi zo ma Mamm ha ma Itron.


————


SPERED SANTEL
1 — ESPRIT-SAINT.

\relative c'{
    \clef treble
    \key c \major
    \tempo \markup { \italic Largo}
    \autoBeamOff
    \time 2/4 
    a'4 e8 a | a4( g8) g | a g a b | \break
    c2 | c4 g8 a | a4( g8) f | \times 2/3{e4 d8  } \times 2/3{d([ e]) f8 } | \break
    e2 | c'4 a8 b | c4( b8) a | d c b a | \break
    a4( g) | a g8 f | e f g a | a4. g8| a2 \bar "|." 
}
\addlyrics {
Spe -- red San -- tel, spe -- red a skle -- ri --
jen, Pli -- jed gon -- ac’h en -- omp bre -- ma dis --
ken; A skle -- ri -- jen kar -- ged hon spe -- re --
jo, A ga -- ran -- te tom -- med hon c’ha -- lo -- no.
}
\layout { line-width = #125 }
\midi { }


Spered Santel, spered a sklerijen,
Plijed gonac’h enomp brema disken ;
A sklerijen karged hon sperejo,
A garante tommed hon c’halono.


————


2 — ESPRIT-SAINT.

\relative c'{
    \clef treble
    \key f \major
    \tempo \markup { \italic Largo}
    \time 3/4 
    \partial 8*2
    a'8( bes)c2 a4 | f2 g4 | a2 a4 | \break
    g( a) bes | a2 a8( bes) | c2 a4 | \break
    f2 g4 | a2 a4 | g( a) bes | a2 g4 | \break
    g2 a4 | f2 g4 | a2 a4 | g( a) g | \break
    f2 a8( bes) | c2 a4 | f2 g4 | \break
    a2 a4 | g( a) g | f2 \bar "|." 
}
\addlyrics {
Spe -- red San -- tel, spe -- red a
skle -- ri -- jen, Pli -- jed gon --
ac’h en -- omp bre -- man dis -- ken; A
skle -- ri -- jen kar -- ged hon spe -- re --
jo, A ga -- ran -- te tom --
med hon c’ha -- lo -- no.
}
\layout {
  line-width = #125
  ragged-last = ##t
}
\midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 100 4)
  }
}


————

1 — LES PRIÈRES.

\relative c'{
    \clef treble
    \key bes \major
    \tempo \markup { \italic "Lent et grave."}
    \autoBeamOff
    \time 6/8
    \partial 8*3
    g'8 bes a g4. f8 g a | bes4 bes8([ a]) bes c | \break
    d4. d8 cis d | d4. d8 ees d | c4. d8 c bes | \break
    a4. d8 d g, | c4. d8 bes a | g4. \bar "|." 
}
\addlyrics {
Ma Dou -- e, me’ gred fer -- ma -- mant Pe -- noz ec’h
oc’h a -- man pre -- zant: Rak -- se gant gwir u -- mi -- li --
te Me’ rend o -- mach d’ho ma -- jes -- te.
}
\layout {
  line-width = #125
  ragged-last = ##t
}
\midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 70 4)
  }
}


Ma Doue, me’ gred fermamant
Penoz ec’h oc’h aman prezant :
Rak-se gant gwir umilite
Me’ rend omach d’ho majeste.


————


2 — LES PRIÈRES.

\relative c'{
    \clef treble
    \key bes \major
    \autoBeamOff
    \time 6/8
    \partial 8*3
    g'8 bes a g4. g8 bes c | d4. g,8 bes a | \break
    g4. g8 bes c | d4. d8 ees d | c4. f8 g f | \break
    bes,4. d8 ees d | g,4 bes8([ c]) bes \grace{\stemUp a16([ bes] } \stemNeutral a8) | g4. \bar "|." 
}
\addlyrics {
Ma Dou -- e, me’ gred fer -- ma -- mant Pe -- noz ec’h
oc’h a -- man pre -- zant: Rak -- se gant gwir u -- mi -- li --
te Me’ rend o -- mach d’ho ma -- jes -- te.
}
\layout {
  line-width = #125
  ragged-last = ##t
}
\midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 70 4)
  }
}


Ma Doue, me’ gred fermamant
Penoz ec’h oc’h aman prezant :
Rak-se gant gwir umilite
Me’ rend omach d’ho majeste.


————


LES COMMANDEMENTS DE DIEU

\relative c'{
    \clef treble
    \key c \major
    \tempo \markup { \italic Lento}
    \autoBeamOff
    \time 3/4 
    \partial 4*2
    a'4^\markup { \italic "Choeur des hommes" } b8 a e4 a b8 g | a4 a b8 a | \break
    e4 a b8 g | a4\fermata  b^\markup { \italic "Choeur des femmes" } b8 b | c([ b]) a4 b8 c | \break
    b4 a b8 a | e4 a b8 g | a4\fermata \bar "|." 
}
\addlyrics {
Eunn Dou -- e hep -- ken a -- do -- ri Ha dreist peb
tra oll a ga -- ri. Dou -- e en ven na dou -- i
ket, Na ne -- tra all de -- meuz ar bed.
}
\layout {
  line-width = #125
  ragged-last = ##t
}
\midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 70 4)
  }
}


Eunn Doue hepken adori
Ha dreist peb-tra oll a gari.
Doue en ven na doui ket,
Na netra all demeuz ar bed.


————


CANTIQUE DE LA PENITENCE

\relative c'{
    \clef treble
    \key c \major
    \tempo \markup { \italic Andante}
    \autoBeamOff
    \time 2/4 
    a'4 a8 b | a4 g | c g8 a | \break
    a4( g) | c d8 e | c4 b |  d c8 b | \break
    a4 g | c d8 e | c4 b | a b8 g | a2 \bar "|." 
}
\addlyrics {
Dou -- e, gwir bri -- ed D’ann i -- ne --
o Me am euz la -- zet, En gou -- zout
a red, Me am euz la -- zet Ho mab Je -- zuz.
}
\layout { line-width = #125 }
\midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 80 4)
  }
}


Doue, gwir bried
D’ann ineo
Me am euz lazet,
En gouzout a red,
Me am euz lazet
Ho mab Jezuz.


————


CANTIQUE DE COMMUNION.

\relative c'{
    \clef treble
    \key f \major
    \tempo \markup { \italic "Lent et doux."}
    \autoBeamOff
    \time 3/8 
    g'4. | d4. | g8 a bes | g4.( | f4.) | g8 a bes | d,4. | a'4. | \break
    g4.\fermata  | bes8 c d | a4. \bar "||" \time 2/8 c8([ bes]) \bar "||" \time 3/8 a4. | bes8 c d | \break
    a4. \bar "||" \time 2/8 c8([ bes]) \bar "||" \time 3/8 a4. | g4. | d4. | g8 a bes | g4.( | f4.) | \break
    g8 a bes | d,4. | a'4. | g4. \bar "|."
}
\addlyrics {
Ha na hir eo ann noz! pe -- goulz a dai ann
de, Ma c’hal -- lin me re -- seo Je -- zuz ma
c’ha -- ran -- te? Ha na hir eo ann noz!
pe -- goulz a dai ann de?
}
\layout {
  line-width = #125
  ragged-last = ##t
}
\midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 70 4)
  }
}


Ha na hir eo ann noz ! pegoulz a dai ann de,
Ma c’hallin me reseo Jezuz ma c’harante ?
Ha na hir eo ann noz ! pegoulz a dai ann de ?


————


CANTIQUE DE COMMUNION.

\relative c'{
    \clef treble
    \key c \major
    \tempo \markup { \italic Andantino}
    \autoBeamOff
    \time 3/4 
    \partial 8*1
    a'8 c4. b8 a gis | a4. c8 b c | \break
    d4. b8 c4 | a4. a8 d d | d g, c4. c8 | \break
    b a b c a4 | g8 a b4. b8 | \break
    d4. c8 b a | a4( g8) a b c | c4. b8 a\fermata \bar "|." 
}
\addlyrics {
Deud oll ha deud gant fe, Deud d’ar ban --
ket pri -- zi -- uz; Gal -- vet oc’h gant Dou -- e Da
di -- bi ouz tol Je -- zuz Je -- zuz. Ba --
ra -- doz ann i -- ne A chom gan -- ac’h noz -- de.
}
\layout { line-width = #125 }
\midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 80 4)
  }
}


Deud oll ha deud gant fe,
Deud d’ar banket priziuz ;
Galvet oc’h gant Doue
Da dibi ouz tol Jezuz
Jezuz, Baradoz ann ine
A chom ganac’h noz-de.


————


GWERZ AR BARADOZ
COMPLAINTE DU PARADIS

\relative c'{
    \clef treble
    \key c \major
    \tempo \markup { \italic "Lent et doux."}
    \time 3/4 
    \partial 4*1
    a'4 c2 b4 | a( b) c | b2. | \break
    d2. | c2 b4 | a( b) c | b2 b4 | \break
    a2 a4 | a( b) a | g2. | a2. | c2 b4 | \break
    a( b) c | b2 b4 | a2 a4 | a( b) a | \break
    g2. | a2. | c2 b4 | a( g) b | a2.\fermata  \bar "|." 
}
\addlyrics {
Je -- zuz, pe -- gen braz e
Pli -- ja -- dur ann i -- ne Pa
veo en gras Dou -- e Hag en he
ga -- ran -- te, Pa veo en gras Dou --
e Hag en he ga -- ran -- te!
}
\layout { line-width = #125 }
\midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 110 4)
  }
}


Jezuz, pegen braz e
Plijadur ann ine
Pa veo en gras Doue
Hag en he garante,
Pa veo en gras Doue
Hag en he garante !


————


CANTIQUE DE SAINT JOSEPH

\relative c'{
    \clef treble
    \key f \major
    \tempo \markup { \italic Andantino.}
    \autoBeamOff
    \time 6/8 
    \partial 8*1
    d8 g4. a8 bes a | g4. f4 g8 | a4. g8 f e | \break
    d4. ~ d4 d8 | g4. a8 bes a | g4. f4 g8 | a4. g8 f e | \break
    d4 r r8 bes' | bes4. bes8 c bes | a4. a4 bes8 | g4. a8 bes g | \break
    g4.( f8) g([ a]) | bes4. bes8 c bes | a4. a4 bes8 | g4. a8 g fis | g4. \bar "|." 
}
\addlyrics {
Mi -- rer choa -- zet gand Dou -- e D’he Vab ha d’ar Wer --
c’hez, Bed hoc’h euz en ho pu -- e An -- ken ha le -- ve --
nez. Sant -- Jo -- seb, pri -- ed Ma -- ri, Tad ma -- ger da Je --
zuz, Ni fell d’imp hoc’h e -- no -- ri, Pa -- tron ka -- ran -- te -- zuz.
}
\layout { line-width = #125 }


Mirer choazet gand Doue
D’he Vab ha d’ar Werc’hez,
Bed hoc’h euz en ho pue
Anken ha levenez.
Sant Joseb, pried Mari,
Tad mager da Jezuz,
Ni fell d’imp hoc’h enori,
Patron karantezuz.


————


KANAOUEN NEVEZ D’AR WERC’HEZ VARI.
CHANSON NOUVELLE A LA VIERGE MARIE

\relative c'{
    \clef treble
    \key c \major
    \tempo \markup { \italic Largo.}
    \autoBeamOff
    \time 6/8 
    \partial 8*3
    g'8 a b c4. g8 a b | c4. b8 c d | d4. g,8 e f | \break
    g4. g8 c d | e4. f8 e d | c4\fermata  g8 c b([ a]) | \break
    g4. g8 c a | g4. g8 c a | g4 g8 e([ f]) a | \break
    g4 g8 c4 d8 | e4 f8 e4 d8 | c4.\fermata \bar "|." 
}
\addlyrics {
La -- var d’i -- me, den ann Ar -- vor, Ha ker kaer eo da vag war
vor, Gand he gwe -- liou gwenn -- kann di -- gor? La -- var d’i --
me, den ann Ar -- goad. Ha ker kaer de liou glaz ar
c’hoad, Pa zeu eur bann -- heol d’ho skle -- rat?
}
\layout {
  line-width = #125
  ragged-last = ##t
}
\midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 90 4)
  }
}


Lavar d’i-me, den ann Arvor,
Ha ker kaer eo da vag war vor,
Gand he gweliou gwenn-kann digor ?
Lavar d’i-me, den ann Argoad.
Ha ker kaer de liou glaz ar c’hoad,
Pa zeu eur bann-heol d’ho sklerat ?


————


STEREDEN-VOR
ETOILE DE LA MER

\relative c'{
    \clef treble
    \key f \major
    \tempo \markup { \italic Andantino.}
    \autoBeamOff
    \time 3/4
    \partial 8*2
    a'8([ bes]) c2 d4 | a2 c8([ bes]) | a2 g4 | f2 a8([ bes]) | c2 d4 | \break
    a2 c8([ bes]) | a2 g4 | f2 e8([ f]) | g2 a4 g2 e8([ f]) | g2 a4 | \break
    g2 a8([ bes]) | c2 d4 | a2 c8([ bes]) | a2 g4 | f2 \bar "|." 
}
\addlyrics {
Ni ho sa -- lud, Ste -- re -- den -- Vor, Mamm da Dou --
e, leun a e -- nor, gwer -- c’hez be -- pred, dor ann En --
vo, che -- leou -- ed ouz hon pe -- den -- no.
}
\layout {
  line-width = #125
  ragged-last = ##t
}


Ni ho salud, Stereden-Vor,
Mamm da Doue, leun a enor,
Gwerc’hez bepred, dor ann Envo,
Cheleoued ouz hon pedenno.


————


A L’ANGELUS.

\relative c'{
    \clef treble
    \key c \major
    \tempo \markup { \italic Andante.}
    \time 3/4
    \partial 4*1
    e4 a2 b4 | a2 g4 | a( b) c | \break
    b2. | a2. | b2 c4 | d2. | c2( b4) | \break
    a( b) c |  b2. | a2. | b2. | e2. | \break
    d2 c4 | b2 c4 | a2. | g2. | a2. | b2 b4 | \break
    g2( fis4) | e2. | c'2. | b2 b4 | a2( g4) | a2 \bar "|." 
}
\addlyrics {
Gwer -- c’hez di -- war ho tron ann
env, Groet war -- n-omp eur sell
a dru -- e. Che -- leou -- ed
hon pe -- den -- no bre -- man, O mamm ar
gwel -- lan! O mamm ar gwel -- lan!
}
\layout { line-width = #125 }


Gwerc’hez diwar ho tron ann env,
Groet warn-omp eur sell a drue.
Cheleoued hon pedenno breman,
O mamm ar gwellan !
O mamm ar gwellan !


————


CANTIQUE DES MISSIONNAIRES

\relative c'{
    \clef treble
    \key f \major
    \tempo \markup { \italic Andante.}
    \autoBeamOff
    \time 3/8
    \partial 8*1
    a'8 a4 bes8 | c4 d8 | c4( bes8) | a4 bes8 | a([ g]) f | \break
    g4 a8 | a4. ~ | a4 a8 | a4 bes8 | c4 d8 | c4( bes8) | \break
    a4 bes8 | a([ g]) f | g4 a8 | a4.\fermata ~ | a4 a8 | a4 g8 | c4 bes8 | \break
    a4. | g4 f8 | g4 c8 | c([ bes]) a | g4. ~ | g4 a8 | a4 bes8 | \break
    c4 d8 | c4. | f,4 bes8 | a4 a8 | g([ a]) g | f4. ~ | f4 \bar "|." 
}
\addlyrics {
Breu -- deur, ni’ glev ho klem -- mo Deuz ann tu
all d’ar mor; D’ho mouez ha d’hoc’h e -- zo --
mo Hon c’ha -- lon zo di -- gor: Ni a ra -- is a --
lu -- zen E -- vit si -- kour ho pro, Ni a sa --
vo be -- le -- ien, Ha d’ac’h ni o c’ha -- so.
}
\layout { line-width = #125 }


Breudeur, ni’ glev ho klemmo
Deuz ann tu all d’ar mor ;
D’ho mouez ha d’hoc’h ezomo
Hon c’halon zo digor :
Ni a rais aluzen
Evit sikour ho pro,
Ni a savo beleien,
Ha d’ac’h ni o c’haso.


————

MÉLOPÉE DES MYSTÈRES ET DES DRAMES.



\relative c'{
    \clef treble
    \key c \major
    \tempo \markup { \italic "Candence uniforme."}
    \override Staff.TimeSignature.transparent = ##t
    \time 52/8
    c'8 c c c c c c c c c c c r \bar "" \break
    c c c c c d d d d d d d r \bar "" \break
    d d d d d e d d d d c c r \bar "" \break
    d c c c c c c c c c c c r \bar "|." 
}
\addlyrics {
En ha -- no ann drin -- det, Tad, Mab, ha Spe -- ret -- Glan,
Me ho ped, kris -- te -- nien, da daol e -- vez bre -- man
Bu -- ez san -- tez Tre -- phin, hag he breur Ker -- vou -- ra,
Hon euz, e -- pad daou zeiz, ar c’hoant da zis -- kle -- ria.
}
\layout {
  line-width = #130
}


————



\relative c'{
    \clef treble
    \key c \major
    \tempo \markup {VARIANTE}
    \autoBeamOff
    \override Staff.TimeSignature.transparent = ##t
    \time 24/8
    g'8 c c c c c c c c c c c \bar "" \break
    c b a b c d d d d d d d \bar "|." 
}
\addlyrics {
En ha -- no ann drin -- det, Tad, Mab, ha Spe -- ret -- Glan,
Me ho ped, kris -- te -- nien, da daol e -- vez bre -- man…
}
\layout {
  line-width = #130
}


————


IV


AIRS DE DANSE


N° 1. — RONDE



\version "2.18.2"
\relative c'{
  \time 2/4
  d8[ a' e f] | g f e d16 d | d8[ a' e f] | \break
  g f16 e d4 | d8[ a' e f] | g f e d16 d | \break
  d8[ a' e f] | g f16 e d4 | a' a8 a16 a | \break
  b8 a e4 | a8 b16 a g8 f | e d16 e f8 d | \break
  a'4 a8 a16 a | b8 a e4 | a8 b16 a g8 f | e4 d \bar "|."
}
\layout {
  indent = #00
  line-width = #123
}
\header { tagline = ##f }


N° 2. — BAL



\version "2.18.2"
\relative c'{
  \key g \major
  \time 6/8 
  a''4 a8 a g a | b4 a8 e4 fis8 | g4 g8 g fis g | \break
  a4 a8 fis e d | a'4 a8 a g a | b4 a8 e4 fis8 | \break
  g4 g8 g fis g | a4 fis8 d4. | a'8 g fis a g fis | \break
  b4 a8 g4. | g8 fis e g fis e | g4 fis8 e4. | a8 g fis a g fis | \break
  b4 a8 g4. | g8 fis e g fis e | a4 fis8 d4. \bar "|."
}
\layout {
  indent = #00
  line-width = #123
}
\header { tagline = ##f }


N° 3. — CONTREDANSE



\version "2.18.2"
\relative c'{
  \time 2/4
  c'8[ e d c] | b a g4 | a8[ g a b] | d4 c | \break
  c8[ e d c] | b a g4 | a8[ g a b] | d4 c | \break
  c8[ d e f] | e4 d8 e16 d | c8[ d e f] | e4 d | \break
  c c8 c | c b16 a g4 | a8[ g a b] | d4 c \bar "|."
}
\layout {
  indent = #00
  line-width = #123
}
\header { tagline = ##f }


N° 4. — PASSE-PIED



\version "2.18.2"
\relative c'{
  \time 2/4 
  d'8[ e f d] | a'16 b a g a g f e | d8[ e f d] | \break
  a'16 b a g a4 | d,8[ e f d] | a'16 b a g a g f e | \break
  d8[ e f d] | a'16 b a g a8 a16 a | a4 b8 a | \break
  g g f e16 f | g8 g a g | f16 g f e f8 e | \break
  a4 b8 a | g g f e16 f | g8 g a a | g8 f16 e d4 \bar "|."
}
\layout {
  indent = #00
  line-width = #123
}
\header { tagline = ##f }


N° 5. — RONDE



\version "2.18.2"
\relative c'{
  \time 2/4
  \partial 8*3
  f8[ g a] | f4 g8. f16 | e8[ f g a] | f4 g | \break
  f8[ f g a] | f4 g8. f16 | e8[ f g a] | f4 g | \break
  f8[ f g a] | g[ c b a] | g[ f g a] | g[ c b a] | \break
  g[ f g a] | f4 g8. f16 | e8[ f g a] | f4 g | f8 \bar "|."
}
\layout {
  indent = #00
  line-width = #123
}
\header { tagline = ##f }


N° 6. — RONDE



\version "2.18.2"
\relative c'{
  \key f \major
  \time 2/4
  \partial 8*2
  d8 e f4 e8 f16 e | d8 cis d e | f f e f16 e | \break
  d4 d8 e | f4 e8 f16 e | d8 cis d e | f f e f16 e | \break
  d4 f8 g | a4 a8 a | a a e f | g4 g8 g | \break
  g g d e | f g16 f d8 a' | d,4 f8 g | a4 a8 a | \break
  a a e f | g4 g8 g | g g d e | f4 f8 f | \break
  f f e d | e4 a | d, \bar "|."
}
\layout {
  indent = #00
  line-width = #123
}
\header { tagline = ##f }


N° 7. — RONDE



\version "2.18.2"
\relative c'{
  \time 2/4
  d8 f d f | d[ f f e] | e[ f g g] | \break
  g f16 e f8 d | d f d f | d[ f f e] | \break
  e[ f g g] | g f16 e d4 | a' b8 a | g a d,4 | \break
  d8 f e f | g a16 g f8 e16 d | a'4 b8 a | \break
  g a d,4 | d8[ f e f] | g8 f16 e d4 \bar "|."
}
\layout {
  indent = #00
  line-width = #123
}
\header { tagline = ##f }


N° 8. — RONDE



\version "2.18.2"
\relative c'{
  \time 2/4
  g'8 g c c | d d16 e d8 e | f[ e d c] | \break
  d d16 e d8 d | g, g c c | d d16 e d8 e | \break
  f[ e d c] | d e c4 | g' e8 c | d e16 d c d e f | \break
  g8[ g e c] | d e16 d c4 | g' e8 c | \break
  d e16 d c d e f | g8[ g e c] | d8 e16 d c4 \bar "|."
}
\layout {
  indent = #00
  line-width = #123
}
\header { tagline = ##f }


N° 9. — RONDE



\version "2.18.2"
\relative c'{
  \key f \major
  \time 2/4
  a'4 a8 g16 a | bes8 g c4 | a8 f g a16 g | \break
  f8[ g a f] | a4 a8 g16 a | bes8 g c4 | \break
  a8 f g a16 g | f4 f | f8 c' c bes16 c | \break
  d8[ c bes a] | g[ a a c] | c bes16 a g4 | \break
  a a8 g16 a | bes8[ a g f] | a[ g f e] | f4 f \bar "|."
}
\layout {
  indent = #00
  line-width = #123
}
\header { tagline = ##f }


N° 10. — RONDE



\version "2.18.2"
\relative c'{
  \key d \major
  \time 2/4
  d'8[ a' a fis] | g4 a8 g16 fis | e8[ a a fis] | \break
  a g16 fis e4 | d8[ a' a fis] | g4 a8 g16 fis | \break
  e8[ a a fis] | a g16 fis e4 | fis e8 d | \break
  cis d e4 | fis8[ d fis e] | d[ e fis d] | \break
  fis4 e8 d | cis d e4 | fis8[ d fis e] | d8 e d4 \bar "|."
}
\layout {
  indent = #00
  line-width = #123
}
\header { tagline = ##f }


N° 11. — RONDE



\version "2.18.2"
\relative c'{
  \time 2/4
  d'8 d e e | a4 a | b8 a16 g f8 a | \break
  a4 a | d,8 d e e | a4 a | b8 a16 g f8 a | \break
  a4 a | a16 b a g f8 a | g f16 e d4 | \break
  d8[ d e g] | g16 f e f e8 a | a16 b a g f8 a | \break
  g f16 e d4 | d8[ d e g] | g8 f16 e d4 \bar "|."
}
\layout {
  indent = #00
  line-width = #123
}
\header { tagline = ##f }


N° 12. — BAL



\version "2.18.2"
\relative c'{
  \time 6/8
  \partial 8*3
  f'8 e f d4 a'8 a4 g8 | f e d f e f | d4 a'8 a4 g8 | \break
  a4. f8 e f | d4 a'8 a4 g8 | f e d f e f | \break
  d4 a'8 a4 g8 | a4. a8 b g | a4 a8 a b g | \break
  a4. a8 b g | a b g a b g | a4. f4. | \break
  g4 a8 a4 g8 | f e d f4. | g4 a8 e4 f8 | d4. \bar "|."
}
\layout {
  indent = #00
  line-width = #123
}
\header { tagline = ##f }


N° 13. — BAL



\version "2.18.2"
\relative c'{
  \key f \major
  \time 2/4
  \partial 8*3
  f8[ a bes] a a g16 f g a | f8 g a16 g a bes | \break
  a8 a g4 | f8[ f a bes] | a a g16 f g a | \break
  f8 g a16 g a bes | a8 a g4 | f8[ f a bes] | c c bes bes | \break
  a4 g16 f g a | bes8 a g16 f g a | g4 a16 g a bes | \break
  a8 g16 f g8 e | f g a16 g a bes | a8 g16 f g8 e | f \bar "|."
}
\layout {
  indent = #00
  line-width = #123
}
\header { tagline = ##f }


N° 14. — BAL



\version "2.18.2"
\relative c'{
  \key bes \major
  \time 2/4
  \partial 8*3
  f'8[ f ees] d f f ees16 d | ees8[ d c d] | \break
  ees f16 ees d8 c | bes[ f' f ees] | d f f ees16 d | \break
  ees8[ d c d] | ees f16 ees d8 c | bes r c16 d ees f | \break
  f4 g8 a16 g | f4~ f8 g16 a | bes8[ a g g] | f4 f | \break
  f g8 a16 g | f4~ f8 g16 a | bes8[ a g g] | f \bar "|."
}
\layout {
  indent = #00
  line-width = #123
}
\header { tagline = ##f }


N° 15. — BAL



\version "2.18.2"
\relative c'{
  \time 6/8
  d4 e8 g f e | a g f e4 e8 | d4 e8 g f e | \break
  f4. d4. | d4 e8 g f e | a g f e4 e8 | \break
  d4 e8 g f e | f4. d4 a'8 | a4. f4. | \break
  e8 g f e4 d8 | g4 f8 e g f | e4. d4 a'8 | a4. f4. | \break
  e8 g f e4 d8 | g4 f8 e g f | e4. d4. \bar "|."
}
\layout {
  indent = #00
  line-width = #123
}
\header { tagline = ##f }


N° 16. — BAL



\version "2.18.2"
\relative c'{
  \time 2/4
  \partial 8*2
  d8 d e g g16 f e f | e8 a a16 b a g | f8 a g f16 e | \break
  d4 d8 d | e g g16 f e f | d8 a' a16 b a g | \break
  f8 a g f16 e | d4 a'16 b a g | f8 a g16 f e f | \break
  d4 a'16 b a g | f8 a g f16 e | d4 a'16 b a g | \break
  f8 a g16 f e f | d4 a'16 b a g | f8 a g f16 e | d4 \bar "|."
}
\layout {
  indent = #00
  line-width = #123
}
\header { tagline = ##f }


N° 17. — BAL



\version "2.18.2"
\relative c'{
  \time 2/4
  \partial 8*2
  c8 e g[ f d f] | e16 f e d c8 e | g f d16 f e d | \break
  c4 c8 e | g[ f d f] | e16 f e d c8 e | g f d16 f e d | \break
  c8 e e16 f e d | e8 e e16 f e d | e4 c8 c | \break
  d[ d e a] | g4 e16 f e d | e8 e e16 f e d | \break
  e4 c8 e | g f16 e d f e d | c4 \bar "|."
}
\layout {
  indent = #00
  line-width = #123
}
\header { tagline = ##f }


N° 18. — BAL



\version "2.18.2"
\relative c'{
  \time 6/8
  \partial 8*1
  a'8 a g a g f e | d cis d e4 a8 | \break
  a g a g f e | f e f d4 a'8 | a g a g f e | \break
  d cis d e4 a8 | a g a g f e | f e f d4 r8 | \break
  d4. f8 e d | f4 g8 a4 a8 | a b c a4 a8 | a b c a4. | \break
  d,4. f8 e d | f4 g8 a4 a8 | g a g f e d | f4 e8 d4 \bar "|."
}
\layout {
  indent = #00
  line-width = #123
}
\header { tagline = ##f }


N° 19. — BAL



\version "2.18.2"
\relative c'{
  \key d \major
  \time 2/4
  d'8 e16 fis g4 | fis16 g fis e fis8 e16 d | cis8 d16 e fis g fis e | \break
  d8[ d d] r | d e16 fis g4 | fis16 g fis e fis8 e16 d | \break
  cis8 d16 e fis g fis e | d8[ d d] r | a'[ g fis a] | \break
  a g16 a g8 fis16 e | d8 e16 fis g8 a | a g16 fis e4 | a8 g fis a | \break
  a g16 a g8 fis16 e | d8 e16 fis g8 a | g8 fis16 e d4 \bar "|."
}
\layout {
  indent = #00
  line-width = #123
}
\header { tagline = ##f }


N° 20. — BAL



\version "2.18.2"
\relative c'{
  \key g \major
  \time 6/8
  e'8 fis g a4.~ | a8 g fis a g fis | e fis g a4.~ | \break
  a8 g fis e4. | e8 fis g a4.~ | a8 g fis a g fis | \break
  e fis g a4.~ | a8 g fis e4. \bar "||" \time 2/4 fis8 d d e | \break
  fis g16 fis d4 | e8 e fis g16 fis | e8 e e r | fis d d e | \break
  fis g16 fis d4 | e8 e fis g16 fis | e4 d \bar "|."
}
\layout {
  indent = #00
  line-width = #123
}
\header { tagline = ##f }


N° 21. — BAL



\version "2.18.2"
\relative c'{
  \time 6/8
  a''8 b a g4 f8 | e f d e f g | a b a g f e | \break
  f4. d4. | a'8 b a g4 f8 | e f d e f g | a b a g f e | \break
  f4. d4. | d8 cis d e f e | d cis d e f g | \break
  a b a g f e | g4 f8 e4. | d8 cis d e f e | \break
  e cis d e f g | a b a g f e | f4. d4. \bar "|."
}
\layout {
  indent = #00
  line-width = #123
}
\header { tagline = ##f }


N° 22. — BAL



\version "2.18.2"
\relative c'{
  \time 6/8
  \partial 8*3
  a''8 g a d,4. e8 f g | f e d a' g a | \break
  d,4. e8 d cis | d4. a'8 g a | d,4. e8 f g | f e d a' g a | \break
  d,4. e8 d cis | d4. d4 e8 | f e d d cis d | \break
  a4. d4 e8 | f e d e f g | a b a d,4 e8 | \break
  f e d d cis d | a4. d4 e8 | f e d f e f | d4. \bar "|."
}
\layout {
  indent = #00
  line-width = #123
}
\header { tagline = ##f }


N° 23. — PASSE-PIED



\version "2.18.2"
\relative c'{
  \time 2/4 
  g'8 e' e d16 e | d8 c c b16 a | g8 e' e d16 e | \break
  d8 c c r | g e' e d16 e | d8 c c b16 a | \break
  g8 e' e d16 e | d8 c c r | c g' g f16 g | f8 g16 f e4 | \break
  c8 e e16 d e d | c8 e e d | c g' g f16 g | \break
  f8 g16 f e4 | c8 e e f16 e | d8 g c,4 \bar "|."
}
\layout {
  indent = #00
  line-width = #123
}
\midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 125 4)
  }
}
\header { tagline = ##f }


N° 24. — PASSE-PIED



\version "2.18.2"
\relative c'{
  \key g \major
  \time 2/4
  d'8 fis e16 d cis d | e8 e fis d | d fis e16 d cis d | \break
  e8 fis16 e d4 | d8 fis e16 d cis d | e8 e fis d | \break
  d fis e16 d cis d | e8 fis16 e d4 | d8 a' g16 fis e fis | \break
  g8 g fis e | d fis e16 d cis d | e8 e fis e | d a' g16 fis e fis | \break
  g8 g fis e | d fis e16 d cis d | e8 fis d4 \bar "|."
}
\layout {
  indent = #00
  line-width = #123
}
\midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 125 4)
  }
}
\header { tagline = ##f }


N° 25. — PASSE-PIED



\version "2.18.2"
\relative c'{
  \time 2/4
  \partial 8*2
  a'8 a c4 a16 g a b | c4 e16 d e f | e8 d c16 b c b | \break
  a8 e a a | c4 a16 g a b | c4 e16 d e f | e8 d c16 b c b | \break
  a4 e'16 d e f | e8 d c16 b c b | a8 e e'16 d e f | \break
  e8 d c16 b c d | e4 e16 d e f | e8 d c16 b c b | \break
  a8 e e'16 d e f | e8 d c16 b c b | a4 \bar "|."
}
\layout {
  indent = #00
  line-width = #123
}
\midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 125 4)
  }
}
\header { tagline = ##f }


N° 26. — PASSE-PIED



\version "2.18.2"
\relative c'{
  \key f \major
  \time 2/4
  \partial 8*2
  c'16 d e f e8 d16 c f e f g | f8 f c16 d e f | \break
  e8 d16 c f e f g | f4 c16 d e f | e8 d16 c f e f g | \break
  f8 f c16 d e f | e8 d16 c f e f g | f4 c16 d e f | \break
  e8 d16 c e f e d | c8 c c16 d e f | e8 d16 c e8 d | c4 c16 d e f | \break
  e8 d16 c e f e d | c8 c c16 d e f | e8 d16 c e8 d | c4 \bar "|."
}
\layout {
  indent = #00
  line-width = #123
}
\midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 125 4)
  }
}
\header { tagline = ##f }


DÉROBÉE



\version "2.18.2"
\relative c'{
  \time 6/8
  \partial 8*3
  c'8 c c c c c d c d | e4 e8 c c c | \break
  c b c d c b | a4. c8 c c | c c c d c d | \break
  e4 e8 c c c | c b c d c b | a4. \bar ".|:" c8 d e | \break
  a,4 d8 d c b | c4 c8 c d e | a,4 d8 d c b | c4. \bar ":|."
}
\layout {
  indent = #00
  line-width = #123
}
\midi {
  \context {
    \Score
    tempoWholesPerMinute = #(ly:make-moment 200 4)
  }
}
\header { tagline = ##f }


TABLE DES MATIÈRES
————
Pages.
A M. Maurice Bouchon (lettre-dédicace) 
 I
I. — Notes de voyage 
 1
Notes de voyage 
 3
————
II. — Gwerz et Sonn 
 57
Gwerz et Sonn 
 59
Ar Vinorez — l’Orpheline 
 59
Ar C’hont a Weto — le Comte de Wéto 
 73
Liskildri — Lisquildry 
 79
Kloarek Koatreven — le kloarek de Coatréven 
 84
Ar C’hloarek iaouank — le jeune Kloarek 
 93
Marivonik — Marivonnic 
 99
Ar Rouzik kemener — le Rouzic tailleur 
 103
Kanoen ar Vartoloted — Chanson des Matelots 
 110
Ar Vaz — le Bâton 
 113
Gwerz ann otro ar C’haer — Complainte de M. le Caer 
 120
Ar Filouter fin — le fin Filou 
 135
Sonn 
 143
Ar Bonomik — le Bonomic 
 147
Ann Durzunel — la Tourterelle 
 151
Ann Den koz hag ann Evnik — le Vieillard et le petit Oiseau 
 153
Son — Chanson 
 156
Madelenik — Petite Madeleine 
 158
Son ar Pillaouer — Chanson du Chiffonnier 
 160
Ar C’hemener — le Tailleur 
 163
Ar Iouen — le Iouen 
 166
Korbino — Corbino 
 169
Ma Mestrez koant — ma Maîtresse charmante 
 174
Son ann Doganed — Chanson des Cocus 
 178
Plac’hed Lezardreo — Les Filles de Lézardrieux 
 181
Merc’hed Lokenole — Les Filles de Locquénolé 
 184
Son — Chanson 
 188
Pardon Sant-Milion — Le Pardon de Saint-Émilion 
 190
Nedelek ou Nouël — Noël 
 192
Gouspero ar Raned — Vêpres des Grenouilles 
 195
Dispenn (ou Dispign) ar C’haz — Le Partage du Chat 
 202
Sonik — Petite Chanson 
 204
Pater noster — Pater noster 
 209
Tro — Ronde 
 215
Ann Andouillen — l’Andouille 
 220
Ann Hini Goz — la Vieille 
 222
Gwerz et Chants religieux 
 227
Gwerz sant Kado — Complainte de saint Cadoc 
 227
Juluanik — Juluanic 
 233


————


III. — Mélodies 
 239
Ar Vinorez — l’Orpheline 
 241
Lezobre — Les Aubrays 
 241
Ar Roue Gralon — Le Roi Gradlon 
 241
Gwerz Ker-is — Complainte du Ker-is 
 242
Ar C’hont a Weto — le Comte de Wéto 
 242
Liskildri — Lisquildry 
 243
Kloarek Koatreven — le kloarek de Coatréven 
 243
Ar C’hloarek iaouank — le jeune Kloarek 
 244
Marivonik — Petite Marie-Yvonne 
 244
Ar Rouzik kemener — le Rouzic tailleur 
 245
Ar Vartoloded — les Matelots 
 245
Gwerz ann otro ar C’haer — Complainte de M. le Caer 
 246
Ar Filouter fin — le fin Filou 
 246
Katel-Gollet — Catherine la Perdue 
 247
Chanson de Kloarek 
 247
Chanson de Kloarek 
 248
Ar Bonomik — le Bonomic 
 248
Cloérec en Dorz — le kloarek le Dorz 
 249
Turzunel inkonsolab — Tourterelle inconsolable 
 249
Son ann Durzunel — Chant de la Tourterelle 
 250
Ann Den koz hag ann Evnik — le Vieillard et le petit Oiseau 
 250
Ann Den koz hag ann Evnik — le Vieillard et le petit Oiseau 
 251
Ar Chaseer — le Chasseur 
 252
Ar Vinourez — La Mineure 
 253
Madelenik — Petite Madeleine 
 253
Ar Pillaouer — le Chiffonnier 
 254
Toul-al-Laer 
 254
Ar C’hemener — le Tailleur 
 255
Kemener Pleuvian — le Tailleur de Pleubian 
 256
Ann Eskennour — le Scieur de long 
 257
Ar Iouen 
 257
Korbino — Corbino 
 258
Ma Mestrez koant — Ma Maîtresse charmante 
 258
Son ann Doganed — Chanson des Cocus 
 259
Plac’hed Lezardreo — les Filles de Lézardrieux 
 259
Merc’hed Lokenole — les Filles de Locquénolé 
 260
Plac’hed Perroz — les Filles de Perros 
 260
Son — Chanson 
 261
Pardon sant Milion — le Pardon de Saint-Emilion 
 261
Kouignaoua — Etrennes 
 262
Gouspero ar Raned — Vêpres des Grenouilles 
 263
Dispign ar C’haz — Partage du Chat 
 263
Kaon — Deuil 
 264
Pater noster 
 265
Plac’hig ann Douar-Newe — la Jeune Fille de Terre-Neuve 
 267
Logodennik — Petite Souris 
 267
Ann Andouillen — l’Andouille 
 268
Ann Hini Goz — la Vieille 
 269
Sant Kado — Sant Cadoc 
 279
Santez Thekla — Sainte Thècle 
 270
Juluanik — le Jeune julien 
 270
Santès Trifine — Sainte Tréfine 
 270
Itron Varia ar C’halvar — Notre-Dame du Calvaire 
 271
Spered-Santel — Esprit-Saint 
 272
Gwerz ar Baradoz — Complainte du Paradis 
 275
Kanaouen nevez d’ar Werc’hez Vari — Chanson nouvelle à la Vierge Marie 
 277
Stereden-Vor — Etoile de la Mer 
 277


————

IV. — Airs de Danse 
 281
Bal 
 283
Bal 
 288
Bal 
 289
Bal 
 289
Bal 
 290
Bal 
 290
Bal 
 291
Bal 
 291
Bal 
 292
Bal 
 292
Bal 
 293
Bal 
 293


————
  1. Mot à mot « La mineure »
  2. Karnez pour Karmez, peut-être « Carmel ».
  3. Une autre version dit : goad (sang), pour koar (cire), eur pilad goad, au lieu de eur pilad ou pikol koar. Ce serait alors un caillot de sang à chaque plaie. Ces altérations par assonance sont fréquentes dans la poésie populaire.
  4. Ehi, en une syllabe, comme dans le contracté ei
  5. La négation na, en poésie, est souvent prise dans l'acceptation de ha (et). C'est ici le cas, pour la locution na n’e, négative d’ordinaire ; elle exprime un sens affirmatif, bien qu’elle vienne après na n’e ket (au vers précédent), dont l’expression est toujours négative. Cette fois ces deux locutions sont en contraste.
    Na n’e ket (ce n’est pas), c'est la négation tout entière ; na n’e (ce n’est), c'est la locution écourtée. De même, en français : N’avez-vous pas, avez-vous pas ? Mais le rapport est inversé : l’ellipse se fait, on le voit, suivant l’idiome, à la fin ou au commencement de la locution.
  6. Rapprochez ce gwerz de L’Héritière de Grec’hgouré, dans les Gwerziou Breiz-Izel de M. Luzel
  7. Le second vers de chaque couplet étant brisé, cela fait que la phrase musicale est composée de trois membres ; il est donc indifférent, au point de vue de la mélodie, que le couplet, au lieu de rester le distique habituel, devienne quelquefois un ternaire : le troisième vers fait supprimer le bis.
  8. La conjonction ha ou hag (et), dans le courant d’une phrase, après un antécédent, comme kloaregik, équivaut au relatif pehini (qui, que ou dont). La traduction serait, en bon français : « Un jeune kloarek, dont la maison... »
  9. Dimet hag eureujet, mot à mot : fiancé et marié. Dimezi, dimei, dimi suivi de eureuji (marier), n’implique autre chose que l’acte des fiançailles ; employé seul, il a un sens copulatif et il embrasse l’idée du mariage avec toutes ses formalités.
  10. Delc’hen da studi, ce serait plus régulier, si studi reste un verbe, comme le comprenaient les chanteurs. Toutes difficulté d’interprétation est levé, avec cette lecture : « Delc’hen ho studi  — continuer votre étude. »
  11. Mot à mot : le mois noir.
  12. Une version dit : « E mor du — dans la mer noire »
  13. Est-ce parce que ce récit n’atteint pas les proportions du gwerz, que le chanteur l’appelait kanoen ? — Kanoen, pour sonn, en trégorrois. — Kanaouenn est un terme générique, et il ne répugne pas au sens de gwerz.
  14. Est-al-lin, est-ce un nom propre de lieu ? est-ce une époque de l’année,l'été du lin, le mois de juin… ? Le chanteur lui-même n’en savait rien.
  15. Variante : Chistenno ha kareenno.
  16. Le pluriel ho (eux) remplace le singulier den (personne) : c’est que ce singulier équivaut à un collectif.
  17. A cet endroit il y aurait une lacune prétendent tous les chanteurs.
  18. Sorte de pléonasme, fréquent dans la prose comme dans la poésie, Ganin-me ; gan-imp-ni : avec moi-même, avec nous-mêmes. Mais même ne rend pas exactement la répétition personnelle me ou ni.
  19. Pour diouz-in, en trégorrois, et mieux, ouz-in.
  20. Ce singulier est une licence ; il faudrait, régulièrement, le pluriel klewjont.
  21. He, c’est le singulier. Plus haut, on lit pourtant lizero, des lettres. La difficulté grammaticale serait levée, s’il y avait, au lieu du pronom he, la caractéristique de l’impresonnel verbal e ; « e klewfed, vous lirez ». Dans l’esprit du chanteur, lizero avait l’équivalence d’un singulier ; comme litteræ, en latin, avec le sens de epistola.
  22. J’ai entendu aussi : « hen gwelje... le cœur qui l’aurait vu... » Cela n’avait plus de sens. — Goelje, vije, le présent du conditionnel, dans le sens du passé. Cette substitution d’un temps présent à un prétérit, pour la forme, non pour le sens, est d’un usage fréquent dans la poésie bretonne.
  23. lezd, pour lezed. Deux couplets plus bas, kat, pour kaout ou kaet. Le trégorrois a l’habitude de ces contractions.
  24. Pried a le genre double du latin conjur. C’est le mari ou la femme
  25. Dans le prénom composé (Jean-Marie, Pierre-Marie, etc.), le premier mot est, en breton, exactement le même qu’en français : toujours Jean-Mari, et jamais Iann-Mari.
  26. kemer est le singulier et lezed, le pluriel. Il y a, entre ces deux nombres, certains effet de contraste que n’offrent évidemment ni le double pluriel du français, ni le double singulier du latin. Du reste, les trois textes n’offrent pas une concordance rigoureuse, bien qu’ils maintiennent un sens à peu près identique.
  27. Le possessif ho est également de la 2e et de la 3e personne. Il provoquerait bien des amphibologies, si la lettre initiale du mot suivant n’était sujette à des mutations : ho soudarded, vos soldats ; ho zoudarded, leurs soldats.
  28. Variante : Un doux clerc me possèdera. — Cet adjectif doux me semble ajouté à une leçon primitive ; « un doux clerc », ce n’est pas dans la note généralement simple du texte trilingue.
  29. Une autre version dit : « vel eur markiz — comme un marquis ».
  30. War-n’hi, grammaticalement : « sur elle ». War-n’ehan; War-n’han : « sur lui ».
    Cette faute de grammaire a-t-elle été commise à dessin ? Ainsi l’on aurait voulu combler d’outrages le tailleur, en refusant à cet être inférieur jusqu’à son sexe. il ne sera plus d’aucun genre déterminé : « Un tailleur n’est pas un homme », dit un proverbe.
    D’un autre côté, ces erreurs grammaticales ne sont pas rares. Elles ont été faites par quelque chanteur, dont le breton paut-être n’était pas la langue familière ; acceptée par l’auditoire, sans critique aucune, elles ont été dans la suite maintenues et transmises sous le couvert du texte.
  31. Dans le dialecte de Tréguier : sellfont, qu’on prononce sellfoïnk (2 syll.).
  32. Variante : « Ha ma karjenn, vijenn bepred ; — et si je voulais, ja le serais toujours ».
  33. Glaz, bleu ou vert : c’est le contexte qui détermine exactement le sens de cet adjectif. Un couplet plus haut : kotillon c’hlaz, jupe bleue, mieux que jupe verte ; question de goût, c’est vrai, pour ne pas dire de mode. — Glaz, vert, a un synonyme : gwer, rare dans l'usage. De Glaz viennent glazenn, glazur, … herbe verte, verdure
  34. Variante : « a bec’he mil malloz, — juraient mille malédictions. »
  35. Variante : « gras d’emp — grâce à nous. » C’est un non-sens absolu.
  36. Saint-Emillion possède un clocher fameux, et le pardon y est très fréquenté.
  37. C’est peut-être un doigt pour y mette l’anneau…
  38. J’ai toujours entendu tri mab et pas une fois tri vab (Heri) : Heri serait donc un nom de femme
  39. Une autre version dit : Penn oa
  40. Voilà un bel exemple de non-sens dans les chansons populaires.
  41. Kentel — leçon, lecture, version.
  42. Brao — beau : le diminutif braoïk est intraduisible.
  43. Madik-madig, double positif, qui équivaut au superlatif : impossible de l'exprimer, à cause du diminutif ik. (V. braoik dans la version précédente.)
  44. Lezd, par contraction pour lezed.
  45. Un seul chanteur m’a dit ce premier couplet ; les autres débutaient toujours par le suivant — Klewet ac’h euz… —