Pajenn:Mordiern - Notennou diwar-benn ar Gelted Koz, 1944.djvu/56 : diforc'h etre ar stummoù
Saig_Keryann: split |
|||
| Statud ar bajenn | Statud ar bajenn | ||
| - | + | Adlennet | |
| Talbenn (n'emañ ket e-barzh) : | Talbenn (n'emañ ket e-barzh) : | ||
| Linenn 1: | Linenn 1: | ||
{{Niv|56|{{sc|notennou diwar-benn ar gelted koz}}|}} |
|||
| Danvez ar bajenn (da vezañ treuzklozet) : | Danvez ar bajenn (da vezañ treuzklozet) : | ||
| Linenn 1: | Linenn 1: | ||
nt |
|||
56 |
|||
{{Niv|56|{{sc|notennou diwar-benn ar gelted koz}}|}} |
|||
Kelted ar Reter. D’hec’h embreger ervat hir studi a oa red ha boaza outi ez vugel. Taolennet eo bet gant eur barz latin bugale eur meuriad keltiat pe keltiaet eus an Danuvios o poelladi diwar gwalenn ar c’hirri, da deurel ar ''gateia'' <ref>Diwar-benn ar vouc’hal-vann anvet ''kateia, teutona,'' lenn A. Bertrand ha Salaun Reinac’h, ''Les Celtes dans les vallées du Pô et du Danube,'' 1894, pp. 191-3. A-zivout al lerenn-vanna anvet ''amentum'' gant ar Romaned, an hevelep levr, pp. 188-91.</ref>. |
Kelted ar Reter. D’hec’h embreger ervat hir studi a oa red ha boaza outi ez vugel. Taolennet eo bet gant eur barz latin bugale eur meuriad keltiat pe keltiaet eus an Danuvios o poelladi diwar gwalenn ar c’hirri, da deurel ar ''gateia'' <ref>Diwar-benn ar vouc’hal-vann anvet ''kateia, teutona,'' lenn A. Bertrand ha Salaun Reinac’h, ''Les Celtes dans les vallées du Pô et du Danube,'' 1894, pp. 191-3. A-zivout al lerenn-vanna anvet ''amentum'' gant ar Romaned, an hevelep levr, pp. 188-91.</ref>. |
||
An arm a raed, anezañ ''matara'' pe ''mataris'' a oa eur gontell-stlepel, moarvat. |
An arm a raed, anezañ ''matara'' pe ''mataris'' a oa eur gontell-stlepel, moarvat. |
||
| ⚫ | Goafiou. — Ar Gelted a oa ganto goafiou, d’ezo hern a bep furm, darn gwagennet o dremm, re all dantet ; lod |
||
| ⚫ | Kleze. — Ar c’hleze a oa arm muia-karet an noblañs keltiat. Kladibos e oa e ano e keltieg koz hag e kreder o deus ar Romaned degemeret ar ger keltiek-se en o yez, er pevare pe en trede kantved kenf H. S., ha distummet anezañ e gladius. Ar Gelted o deus bet klezeier arem ha klezeier houarn a veur a stumm, diouz ar rann-amzer. Peurliesa ez eo ar c’hleze keltiat houarn-holl, hir ha pounner, diou-zremmet, ha tougn e veg. An dournell anezañ, askorn pe olifant, a gaeraed gant kourel pe |
||
{{Niv||{{sc|ar brezel} |
|||
| ⚫ | '''Goafiou.''' — Ar Gelted a oa ganto goafiou, d’ezo hern a bep furm, darn gwagennet o dremm, re all dantet ; lod all a-stumm gant deliou haleg pe deliou lireu. An doare goaf a anved ''lankia'' a oa d’ezañ eun houarn a 0,44 hed ha 0,15 led. Ar fust prenn a oa 2,15 hed tost da vad. Alies e vez meneg eus ''lankia'' ar Gelted er skridou gresian ha latin. En Itali, er bloaz 217 kent H. S., en emgann Trazimena, eur marcheg keltiat, Dukarios e ano, a lazas gant eun taol eus e ''lankia'' ar c’honsul roman Gaius Flaminius. E Galia, er bloaz 51 kent H. S., ar roue Kommios a wall-c’hloazas gant eun taol ''lankia'' ar mestr-marc’hegiez roman Volusenus Quadratus. |
||
| ⚫ | '''Kleze.''' — Ar c’hleze a oa arm muia-karet an noblañs keltiat. ''Kladibos'' e oa e ano e keltieg koz hag e kreder o deus ar Romaned degemeret ar ger keltiek-se en o yez, er pevare pe en trede kantved kenf H. S., ha distummet anezañ e ''gladius''. Ar Gelted o deus bet klezeier arem ha klezeier houarn a veur a stumm, diouz ar rann-amzer. Peurliesa ez eo ar c’hleze keltiat houarn-holl, hir ha pounner, diou-zremmet, ha tougn e veg. An dournell anezañ, askorn pe olifant, a gaeraed gant kourel pe gant tachou penn-amailhet. Ler, prenn pe vetal e oa ar gouhin warnañ ; skourret e veze ouz ar gouriz gant eur chadennig arem, houarn pe kouevr. Ar gouriz e-unan a veze kaeraet gant laonennou metal kizellet. Gant ar Geltibered e oa klezeier berr, beget-lemm, graet gant dir eus ar gwella, ma c’halled skei ganto kerkouls gant ar beg ha gant al lemm. Adalek ar brezeliou ouz Hannibal, e tilezas ar Romaned o c’hlezeier-i da gemeret re ar Spagnoled. |
||