Mao Kergarrec
|
Selaouit holl mar oc’h eus c’hoant, |
En amzeriou-ze, pell zo abaoue, ez oa eun aotrou pinvidik, ker pinvidik ma ne c’houie ket ar pegement eus e zanvez. Hogen, dre ren buez direol ne zaleas ket e stal da vont da stalig, hag en devoe dizale kement a zle hag en devoa bet a beadra. Ma sonjas, ’velkent, lakaat eun tammig urz en e aferou.
Eun dervez edo o sellet ous e liziri ferm, hag e welas ez oa eun den hanvet Mao Kergarreg en unan eus e zouarou ha ne baee morse netra ebet d’ezan : edo eno evel eur perc’hen en e dra. Kas a reas kemennadurez d’ar c’houer da zont d’e vaner.
Oc’h en em gaout dirak mogeriou ar c’hastel, setu ma wel Mao diou skeuden livet war an nor vras : a-gleiz, hini Satan goz, hag a-zeou hini hor Zalver Jezuz-Krist. Tenna reas e dok d’an diaoul hag e plegas e benn izel dirazan, en eur lavaret : « Da hema da genta ; n’eo ket kustum eus kement a enor, ha moarvad hen lakai da dalvezout d’in ; diskouez a rai anaoudegez vat en eur rei d’in eun taolig skoaz mac’h en em gavan dies, evel am eus aon e vin.
Eun tammig salud a reas ive d’hor Zalver, mes ken dichal ha ken difre !… Hag hen er c’hastel.
Digemeret fall e oe gant an Aotrou. Hema a gomzas uhel, a ziskouezas e baperou, hag a lavaras da Vao, e feac’h, e vije grêt foar war gement en doa ma n’en dije ket paeet kement a dlie abenn an eizvel dervez.
Mao a deuaz ac’hano en eur skrabat e benn. Ne
c’hoarze ket, me lavar d’eoc’h, n’oa ket a beadra da ober
ken nebeut. N’en doa gwenneg ebet ha ne c’houie petra
da ober evit kaout. Ouspenn-ze, eun toullad tud en doa
da vaga.
Saludi a reas adarre ar pez divalo a yoa livet war an nor ; ne reas van ebet avat ouz an hini a yoa en tu deou.
Dizale ec’h en em gavas gant eun aotrou bras, gwisket kran, douget gant eur pez marc’h du.
— Deiz mat deoc’h, va den, a lavaras an aotrou.
— Ha deoc’h, va Mestr, a lavaras ive dioc’htu ar c’houeriad.
— Gouzout a ran eus peleac’h e teuez, ha petra zo war da spered oc’h ober dies d’it. Bet out a-ze e ti an Aotrou, da Vestr. Lavaret en deus d’it e ranki paea d’ezan eun toullad mat a arc’hant en jeiz dez-ma, pe e lakaio foar war da arrebeuri ha da venviou labour ; hogen, n’ec’h eus tamm arc’hant ebet ha n’ouzout penaos en em gemeret evit kaout.
— Re wir eo an dra-ze, siouaz !
— Ac’hanta, me fell d’in rei skor d’it, abalamour m’out bet dereat em c’henver.
— Eun den madelezus oc’h ; hogen, me garfe gouzout gant piou em eus afer.
— Me eo an hini ac’h eus gwelet e skeuden du-ze war an nor, an hini ac’h eus tennet da dok d’ezan araok hen ober d’egile.
— Ya ! ya !… Hogen, aon am eus na deufac’h da c’houlen diganen eun dra bennak grevusoc’h eget an an dra-ze ; hervez ar pez a gonter, peurvuia e c’houlennit goasoc’h.
— Penaos ?… Penaos ? Tra ! rei evit kaout, n’eus netra lealloc’h, mechans ?… Paotr paour, gwel e pe stuz emaout ; petra deuio da dud da veza ?
— Mat, livirit d’in ’la neuze petra c’hoantait.
— Goulen a ran beza perc’hen war unan eus da vugale…
Netra ken !
— Biken ne rin kement-se.
— Gwel ’ta paotr paour ! Setu aze ez peuz seiz krouadur. Bremaik abalamour d’an Aotrou-ze n’helli mui labourat evit gounit bara d’ezo. Petra ’teui da veza ganto ?
— N’eus fors ! Biken ne roin d’eoc’h hini eus va bugale !
En em gaout ar pez a garo !
— Evel a gari ; hast affo avat ; n’hellan ket chom da zale re ama, rak n’eo ket labour a vank d’in !
Mao a skrabas e benn hag a jomas eur pennadig da zonjal. Tremen a reas dre e spered meur a hini eus ar c’hontadennou en doa klevet ken alies er beilhadegou goude koan. Er c’hontadennou-ze Paol goz a veze tapet dalc’hmad en e lasou. Hag e lavare outan e-unan : « Deomp atao, me ive a ouezo tenna eun dreufleuzen da hennez, pa vezo deut ar mare. »
— Setu ama petra ’m eus sonjet, a lavaras Mao : Mar fellfe d’eoc’h kemeret ac’hanon, el leac’h kemeret va bugale, me a zo dare da ober marc’had ganeoc’h ?
— Gwelomp ’ta da varc’had, rag goude tout, n’eus fors d’in pe te da-unan pe da vugale da gaout.
— Ac’hanta, goulen a ran epad tregont vloaz adalek hizio, kaout bep mintin pa zavin mil skoed en aour en archedig koat dero am eus du-ze e kichen va gwele.
— Hag az pezo hervez da c’houlen : bep mintin pa zavi, epad tregont vloaz, e kavi mil skoed en aour en archedig koat dero a zo en da gambr e kichen da wele, ha d’an termen-ze e teui ganen d’al leac’h ma fello d’in kas ac’hanout.
— Ya, arabat avat e vankfe netra d’ar mil skoed a dlean kaout bep mintin, rag d’an deiz ma vanko eul liard bennak e vezo torret ar marc’had, evel just.
— Eun dra c’hreat eo. Ha brema e skrivi gant da
c’hoad, da hano war ar paper-ma pourchaset ganen
araok dont d’az kaout.
Hag e tiskouezas d’ezan ar paper el leac’h en doa skrivet ar marc’had.
— Ne n’ouzoun ket skriva, a lavaras Mao, nemet lakaat eur groaz a rafen eleac’h va hano ?
— N’em beus ket ezom a groaziou. Gra eur c’helc’hig aze, a-walc’h e vezo an dra-ze.
Ar beacher a ziskennas diwar e varc’h. Gant beg lemm laonen eur gontel vihan e lakaas eur bizen-c’hoad da darza war breac’h Mao, hag e lavaras oc’h asten d’ezan ar paper :
— Sell, gra eur c’helc’hig aze warlerc’h ar skritur.
Mao a reas ar c’helc’hig, hag egile a blegas ar paper d’e c’horren en e c’hodel.
Goude e savas adarre war e varc’h hag e lavaras :
— Abenn tregont vloaz, deiz evit deiz, te en em gavo ama adarre ; diouall avat da vankout, rak me a gavo ac’hanout n’eus fors e peleac’h e c’hellfes beza.
War gement-se, an Aotrou a yeas gant e hent.
Ha Mao a zistroas d’ar gear laouen bras.
— Mil skoed bemdez, a lavare hen, epad tregont vloaz ! Ne vezo den ker pinvidik ha me er vro a-bez. D’am zro me c’hello c’hoarzin goap d’am mestr ; egile avat, Guilhou goz, — hen eo, n’em eus douetans ebet war gement-se, — en eur zonjal mat, a-benn tregont vloaz ama me ’m bezo kavet eun dreuflezen bennak da c’hoari d’ezan evit kaout peoc’h digantan.
Epad ma tiruilhe ar zonjou-ze dre e benn, e valee skanv hag e tigouezas gantan hep dale eur marc’heg-all savet war eur marc’h gwenn. An Aotrou-ma a yoa henvel a-walc’h oc’h ar skeuden livet en tu deou d’an nor er c’hastel.
Ar marc’heg a jomas a-zav hag a gomzas outan evel-hen gant eur vadelez dispar.
— Deiz mat d’eoc’h, den.
— Deiz mat d’eoc’h ive, va Aotrou a respontas Mao.
Gouzout a ran ec’h en em gavit nec’het, ha setu e teuan da ginnig skoazel d’eoc’h. Er pemzek deiz-ma e tleit paea eun toullad mat a arc’hant d’hoc’h Aotrou, n’hoc’h eus ket a beadra, ha kalz tud ho peus da vaga.
— Fazia rit avat ; n’em beus ezom sikour digant den ebet ; em zi du-ze em beus kalz muioc’h a arc’hant eget n’am bezo da gas d’am mestr. Bennoz d’eoc’h koulskoude evit ho kalon vat.
War gement-se peb-hini eus an daou zen a gendalc’has gant e hent.
Pa zigouezas er gear, kenta tra reas Mao oa sevel d’e gambr gant e wreg.
Dirazi e tigoras ar vouest koat dero hag e chomas digor he genou da zellet ouz ar bern aour a yoa dirazi.
— Jezuz, va Doue ! emezi, eus peleac’h e teu d’eomp-ni kement-all a aour ?
— Arabat eo d’it sponta, a lavaras Mao ; me a c’hoar eus peleac’h e teu… An dra-ze a zell ouzin-me…
— Evel en doa lavaret Guilhou goz, Mao a gavas bemdeiz, bep mintin, e vil skoed en e arched. E nebeut amzer e teuas da veza pinvidik-mor ; paea reas e zle d’an Aotrou ; prena reas zoken e gastel, ha di ez eas da jom gant e dud.
Den na c’helle komprenn penaos e c’hellas Mao dont da veza ker pinvidik e ken nebeut-all a amzer. Mao a rank beza lakeat an dourn war eun tenzor, a lavare an darn vuia eus an dud, n’eo ket posubl a hend-all…
Unan bennak evelato a gomzas a vouez izel eus ar zorserien, a en em glev gant an diaoul ; hogen, kaer a oe spia, mont war roudou Mao, den na c’hellas dont a-benn da welet e veze oc’h henti paotred ar zabad nag ar zorserien. Den na gomprene netra.
Mao a zavas mad e seiz krouadur. Kaset e oent d’ar
skoliou bras, el leac’h e rejônt studiou kaer.
Unan anezo a deuas da veza arc’heskob.
Unan-all, eskob.
Eun trede, vikel vras.
Ar pevare, person en e barrez.
Ar pemped, kure.
Unan a oe ermid en eur c’hoad.
Ar seizvet a yoa eat da laer. Ken brudet oa e daoliou kaer zoken, ma oe lakeat da vestr war ar re-all. Mont a rea da beilha ar veajourien war an hentchou bras, da beilha ar c’hestel hag ar c’houenchou. Deuet oa da veza spount an holl dre ar c’harter. Deuet oa da veza glac’har e dad, e vamm hag e vreudeur.
Hogen, eun termen a zo da bep tra er bed-ma, hag an tregont vloaz roet gant Guilhou goz da Vao Kergarreg a yoa o vont da echui. Ar paour kez den a deu da veza tenvalloc’h tenvalla e benn. War zantelez e vugale, nemet unan, e fizie kalz evit kaout skoazel er stourmad ez ea da gaout.
Mont a reas da govez gant an hini anezo a yoa person ar barrez. D’ezan e tibunas ar guden penn-da-benn. Ar beleg a skrijas gont heuz o klevet traou ker grevus. N’en doa ket, emezan, galloud da absolvi eur pec’hed ker bras. Hag e kasas ar pec’her d’e vreur eskob. Heman a lavaras ar memes tra, hag a gasas Mao da gaout an arc’heskob, hag heman e gasas d’an ermid, d’ar c’hoad.
An ermid a yoa eun den meurbed santel a dremene e holl amzer o pedi hag oc’h ober pinijen. Ne wele den ha n’en doa ken kompagnunez nemet loened ar c’hoad ; d’ar re-ma avat ez oa mignon bras, hag an eil a rente servich d’egile.
E eal mat a deue bemdez d’e welet ha da goms gantan evel gant eur mignon.
An ermid a yoa daoulinet war dreujou e zor, e zaoulagad savet en nenvou, pa zigouezas Mao. Gedal a reas ma vije echu e beden gant ar manac’h, ha neuze e roas d’ezan da lenn al lizer en doa skrivet an eskob d’ezan. El lizer-ze e lavare freas e pe stad heuzus edo o zad. An ermid a lennas al lizer, hag a lavaras, an daelou leun e zaoulagad :
— Siouaz ! tad kez ! ken grevus eo ho pec’hed ma n’hellan, ken nebeut na va breudeur, ober netra evidoc’h. Mes mar kirit chom ganen ama da dremen an noz, me a bedo evidoc’h ha warc’hoaz marteze em bezo eun ali mat da rei d’eoc’h.
E kreiz an noz, endra m’edo an tad kousket mat o tiskuiza e izili, an eal a deuas evel kustum d’en em ziskouez d’an ermid, ha setu ama petra lavaras :
— Galloud ebet war an douar n’hell terri ar marc’had en deus sinet ho tad gant e c’hoad. Mes pedi rin evitan an Intron-Varia, ha warc’hoaz me a zigaso respont d’eoc’h.
War gement-se an eal a zistroas d’an nenv, hag an ermid a gendalc’has da bedi betek an deiz.
— Ac’hanta va mab ? a lavaras an tad o tihuni.
— Ac’hanta, va zad, bet eo evel kustum va eal mat o welet ac’hanon ; komzet am eus gantan diwar ho penn. Lavaret en deus d’in e pedje an Intron-Varia, hag houma d’he zro a bedo he Mab Doue. En noz a zeu e tigaso respont d’in. Chomit eta ganen ac’hann da warc’hoaz vintin, hag e tramenimp an deiz-me o pedi hag o ouela d’ho torfed.
Pignet d’an nenvou, an eal a yeas da zaoulina ehars treide Vestrez, ar Werc’hez Vari, d’he fedi da c’houlen trugarez da dad an ermid. Ar Werc’hez madelezus he devoe truez ouz Mao, hag a yeas da bedi he Mab evitan.
— Kergarreg ?… C’houi n’ouzoc’h ket, va mamm, en deus ar reuzeudig-se tennet e dok da genta da skeuden va enebour livet war dor porz an Aotrou… C’houi n’ouzoc’h ket, va mamm, em beus kinniget sikour d’ezan da stourm ouz Lusifer edo o nevez gwerza d’ezan e ene evit aour, dre eur marc’had sinet gant e c’hoad. Ar marc’had-ze a zo brema en ifern. P’eo gwir, koulskoude, va mamm, e pedit ac’hanon evitan, n’hen dilezin ket, ha p’eo gwir eo ker santele vugale, nemet ar yaouanka, eo leal d’in ober c’hoaz eun dra bennak evitan. Hogen, a-raok kaout e bardon diganen-me e ranko monte-unan ez veo da gerc’hat en ifern ar paper-marc’had a zo talvezet d’ezan d’en em werza da Zatan evit aour.
N’eo ket eur veaj eas da ober ; red eo kaout kalz nerz-kalon evit se ; hogen, gant ar skoazel a roin d’ezan e c’hello dont abenn eus e daol.
Setu ama eur wialen wenn da gas d’ar paour kez Mao Kergarrek. Mar en deus fizians ennon e c’hello ganti en em zifen ouz holl diaoulou an ifern ha lakaat Satan goz e-unan da restaol d’ezan ar paper sinet gant e c’hoad. Red eo d’ezan avat beza bet oc’h ober e dro a-raok ma vezo bet peur-glozet an tregont vloaz, rak goude-ze e vije re zivezat, ha Satan en divije leac’h da lakaat seveni penn-da-benn ar pez a zo er marc’had.
Ar Werc’hez a drugarekaas he Mab Doue ; kemeret a eure ar wialen wenn da rei d’an eal, hag hema a oe mall gantan mont d’he c’has d’an ermid ha da zisplega d’ezan kement a yoa d’a ober.
Pa oa eat an eal kuit, an ermid a gomzas evel-hen ouz e dad :
— Bez’ e c’hellit kaout eun tamm fizians c’hoaz, va zad, abalamour da bedennou va eal mat hag ar Werc’hez ; an Doue, leun a vadelez hag a drugarez evit ar paour kez pec’her a ziskouez keuz, a blij gantan sellet a druez ouzoc’h ha rei dourn d’eoc’h d’en em denna a dre skilfou Satan. Hogen, red e vezo d’eoc’h avat kaout nerz-kalon, rak risklou bras a gavot war hoc’h hent.
— Riskl ebet, va mab, na vezo en tu-all d’am nerz-kalon.
— Setu eta, va zad, ar pez ho pezo da ober : red e vezo d’eoc’h mont d’an ifern ez veo, da ziframma eus daouarn Satan ar skrid milliget ho peus sinet gant ho koad. Hag eo red d’eoc’h mont a-raok ma vo echu an tregont vloaz, da lavaret eo en tri dervez-ma !
— Mont d’an ifern !… Morse ne zistroas den ac’hano ha koulskoude eur fisians leun am eus e komzou Jezuz, p’eo gwir e c’hourc’hemenn d’in dre ho kinou. Mont a rin da welet.
— Setu ama eur wialen wenn en deus digaset va eal mat evidoc’h ; ganti e c’hellot dont a-benn eus ho taol ; ganti e c’hellot mont a-dreuz armeou an diaoulou ha tenna ar paper eus daouarn Satan.
— Mes penaos mont d’an Ifern a-raok beza maro ? Ha piou a ziskouezo d’in an hent ?
— Mar ez eus unan bennak war an douar hag a anavez hent an ifern, eo va breur laer, a-dra-zur ; eat eo doun en hent-se, me gred, red e vezo d’eoc’h eta mont d’e glask d’ar c’hoad el leac’h m’ema o chom gant e gensorted. Mont a ran da skriva d’eoc’h eul lizer da rei d’ezan.
Hag an ermid a skrivas eul lizer, hen roas d’e dad gant e vennoz, hag ar c’hez koz a yaas en hent.
Noz oa dija pa erruas war harzou ar c’hoad el leac’h edo al laeron. Daou zen a zilammas eus ar c’harz da gregi en e chouk, hag o veza lakeat diou bistolen d’ezan dindan e fri a hopas :
— Ar yalc’h pe ar vuez !…
Diskouez a reas e lizer, hag e c’houlennas gwelet ar Mestr. Kas a rejont anezan dre ar c’hoad betek eun toull hag a yea doun doun dindan an douar. Mont a rejont ebars, ha dizale e figouesjont dirak ar Mestr bras. Mao a astennas an dourn da rei al lizer d’e vab. Goude beza e lennet, hema a lavaras :
— Penaos, c’houi eo, va zad ? Hag e pe stad !…
Hag o lavaret kement-se e trueze war ar paour kez koz.
… Gwelet a ran eo mall d’eomp en em jacha ; mont a ran va-unan d’ho lakaat war an hent eun ho kaso betek penn.
Kas a reas e dad da benn pella ar c’hoad, d’eur volz a yoa kleuzet en douar, hag e lavaras :
— Aze eo ! It er c’hao-ze ; baleit eün dirazoc’h, daoust d’an denvalijen. En em gaout a reot evel-se en eur blenen el leac’h ma kavot eur c’hastel koz, du pod, ha kelc’het gant mogeriou uhel. N’ho pezo ken nemet skei war dor houarn ar c’hastel-ze hag e vezo digoret d’eoc’h. Ha p’eo gwir ez it araozoun-me — rak mont a dlean di ive eun dervez, — goulennit ’ta gwelet al leac’h a zo miret d’in er gear-ze, ha mar teuit en dro — poan am eus o kredi — c’houi a deuio da zigas kelou d’in.
Ha war gement-se, al laer a deuas war e giz, leun e galon a druez, ar pez a rea d’ezan beza souezet. E dad a yeas dre an hent tenval.
Bale a reas pell pell amzer, ar wialen wenn en e zourn, lugernus a-walc’h evit diskouez d’ezan e hent. En em gaout a reas er blenen el leac’h edo ar c’hastel. Skoi a reas war an nor houarn.
Eur prenestrig a zigoras en nor vras, hag e oe gwelet eur penn heuzus kerniel warnan. Heman a c’houlennas :
— Piou a zo aze ?
— Mao Kergarreg ! a lavaras an hini a yoa o tigouezout.
— Mao Kergarreg ! Ya, aze ema ho kador ouz ho kortoz, e-kichen hini ho mab, mestr al laeron. Kredi reamp ho pije gedet ac’han da varc’hoaz.
— It da lavaret d’ho mestr em eus ezom da gomz outan.
Ar porzier a yeas raktal da gemenn da Zatan oa goulen d’ezan e-tal an nor, ha Satan a deuas kerkent.
— Penaos ’ta, va mignoun Mao, te eo a zo aze, ken abred-se ? N’edon ket war c’hed ac’hanout ac’han da varc’hoaz ; mes p’eo gwir out deuet, deus ebars, ha ra vezi deuet mat !
Ar porzier a zigoras an nor, ha Mao a yeas en ifern.
— Lakit anezan war e gador, a lavaras Satan.
Pevar diaoul a dosteas da gregi e Mao. Hogen, a-walc’h e oe d’ezan steki outo e wialen wenn evit ober d’ezo mont war o c’hiz buhan ha buhan o leuskel blejadennou spontus. Pevar-all a deuas war e dro, kaset gant Satan ; hogen, kerkent ha ma oe stoket outo ar wialen wenn ez ejont ive war o c’hiz oc’h ober kement a ardou ha pa vije kroget an tan en o bouzellou.
— Petra c’hoarvez gant ar re-ma ? a lavaras Satan ; ha setu hen e-unan da dostaat evit lakaat e grabanou war Mao. Santout a reas ive ar wialen, ha kerkent e tec’has oc’h eonenni gant ar gounnar.
— Er meaz !… Er meaz ! eme an diaoulou a bep tu ; er meaz ! an hini a zo deuet ama a-raok e boent ! E rank beza eur relegou santel bennak gantan !…
Den avad na grede mui tostat outan.
Chom a rea eno e kreiz an dachen, dispont kaer.
— N’ez in ac’halen, emezan, nemet pa ’m bezo bet digant Satan ar paper em eus sinet gant va goad !
— Ne ’z pezo ket anezan ! Kers kuit buhan, ha varc’hoaz e tizroi, da vat neuze, evit chom atao.
— N’in ket ac’halen a lavaran d’it, ken em bezo bet va faper, pe da ler a zamanto.
— Ne ’z pezo ket : kers, ki !
Ha Mao gant e wialen o skei a-gleiz hag a-zeou war an diaoulou ha traou-all a yoa da dosta d’ezan.
An drouk-sperejou a youc’he :
— A-walc’h ! a-walc’h ! roit d’ezan e baper, ha ra ’z ai prim ac’halen !
Satan a daolas e baper-marc’had da Vao, en eur lavaret :
— Dal, setu aze da baper, kers alese prim… Dizrei a ri, ha neuze e kousto d’it.
Mao a gemeras e baper, hen lakaas en e c’hodel ; edo o vont da lavaret kenavo d’al leac’h milliget pa deuas sonj d’ezan eus goulen e vab laer, da lavaret eo teuler eur zell war ar c’hougn a viret d’ezan en ifern.
— A-raok mont kuit, emezan, me fell d’in gwelet c’hoaz al leac’h a virit d’in ha d’am mab fall.
An Diaoul-Kamm a ziskouezas d’ezan diou gador houarn e kreiz an tan, o diou tomm betek beza gwenn. Hag e lavaras :
— Sell, aze emaint !
Mao a skrijas gant heuz, hag a jachas buhan gantan e c’haravellou, gant ar paper klozet mat en e c’hodel.
Dizrei a eure da gaout e vab laer da rei d’ezan kelou eus an ifern.
— Ac’hanta, va zad, emezan pa her gwelas, gellet ho peus eta dont a-benn eus ho taol, pa ho kwelan dirak va daoulagad ?
— Ya, va mab, deuet oun a enn, dre c’hras Doue hag ar Werc’hez santel, dre c’hras ar vialen wenn ive roet d’in gant ho preur. Skoazellet he deus ac’hanon.
— Hag oc’h ket en ifern ? Ar paper-marc’had a zo ganeoc’h ? — Bet oun en ifern, ha setu ama ar paper-marc’had sinet gant va goad !
Hag e tiskouezas d’ezan ar paper.
— Ha goulennet hoc’h eus ive gwelet ar plas a virer d’in du-ze ?
— Ya, va mab, her gwelet am eus.
— Ac’hanta, va zad ?
— A paotr paour !… Eur gador houarn tommet betek ar gwenn, e kreiz eul lennad tan, setu petra eo da blas en ifern tostik-tost d’ezan ema va hini ; spountet oun c’hoaz pa zonjan er pez am eus gwelet.
— Setu c’houi ’ta, va zad, deuet eus tre skilfou Satan
hag er meaz a riskl hiviziken ; mes, me ?… Epad ma ’z
oc’h bet oc’h ober ho tro du-ze em eus great eur zell war
va doare ; kaset em eus da vale diwar va zro an holl
ganfarted fall eveldon a rea an droug ganen ; bet oun o
kovez gant person ar barrez tosta hag en deus lavaret
d’in n’ez eus pec’hed ebet ha n’hellfe ket kaout pardon
digant Doue, ez eo bras evel ar mor trugarez an aotrou
Doue, hag e c’hellen c’hoaz o kaout keuz d’am fec’hejou
hag oc’h ober pinijen galet evito beza pardonet ha salvet.
Kredi a ran kement-se, p’eo gwir hoc’h bet pardonet
c’houi, ha fizianz am eus e madelez Doue. Ne gilin dirak
pinijen ebet, daoust pegen kalet bennak e c’hellfe beza.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
Ne zalein ket da gonta d’eoc’h ar pinijennou spontus a reas al laer bras a-c’houdevez poulzet gant gras Doue evit miret da goueza en ifern el leac’h a yoa dija en e hano ; mervel a reas lazet gant e binijennou. Hag evel ne c’houiet ket e pe stad edo e ene, an tad a reas ar pez a yoa merket en testamant en doa roet d’ezan e vab abaoue m’oa en em roet d’ar binijen.
Lavaret en doa : Da hanter-noz, oc’h sklerijen al loar c’houi a lakaio va arched a-dreuz war voger ar vered, en hevelep doare na skoio ket muioc’h en diabarz eget en diaveaz ; goude-ze c’houi en em denno er porched evit gwelet petra dremeno. Gwelet a reot dizale eur goulm hag eur vran o tont unan eus tu ar sav-heol eben eus tu ar c’huz-heol. En em ganna raint war va arched. en em beilha zoken betek ar goad. Ar vran a boanio da lakaat an arched da goueza er meaz eus ar vered ; ar goulm, eus he zu, a glasko hen lakaat da goueza ebarz. Ma vez treac’h ar vran, me a vezo kollet da viken ; mes ma chom an treac’h gant ar goulmig wenn, kement-se a ziskouezo d’eoc’h oun salvet, rak kerkent va ene a nijo d’ar Baradoz, el leac’h ma teuot d’am c’haout.
Da hanter-noz eta ez eas Mao da lakaat arched e vab a-dreuz war voger ar vered, hag ec’h en em guzas er porched. Prestik goude e welas o tont, pep hini eus hê zu, eur goulm hag eur vran. Ar vran da genta, a yeas evel dre ruzou penn-da-benn an arched, hag a reaz d’ezan kostezia kalz en diavez gant eun taol askel nerzus. Ar goulmig wenn a reas memez tra d’he zro, ha gant eun taol askel a lakaas kompez an arched. Gant eun eil taol askel ar vran a oe darbet d’ezi ober d’ezan koueza er meaz ; mes ar goulmig a reas kaeroc’h : ober a reas d’an arched kostezia war an diabarz. Ar brezel a badas evel-se epad tost d’eun hanter-heur, an treac’h gwech gant unan, gwech gant eben. Mao a grene gant an enkrez en e borched… An treac’h diveza a jomas gant ar goulmig wenn : an arched a gouezas er vered, hag en eur goueza e tigoras, hag e teuas anezan eun eil koulmig wenn hag a yeas da gaout an hini he doa stourmet ken kalonek oc’h ar vran zu. O welet kement-se, Mao a varvas gant e levenez, war an heur, hag el leac’h diou goulmig e oe gwelet teir o sevel d’an nenv.
An teir goulmig-se oa eneou neteat an tad, ar mab
hag ar vamm. Doue en doa aotreet d’ezi dont er stum-ze
da rei skoazel d’he mab.
- Skrivet e galleg gant Luzel.