Bruchedig a oa eur pôtrig bihan eus a Zant-Brieg. Er gêr-ze edo o tiski ar vicher a geginer, ha pevarek vloaz a c’helle da gaout.
Ar c’hrennard a oa lard, lard-toaz, ha, koulskoude. a-wel d’an dud, ne zebre ket nemeur. An aotrou C’houiltouz, e vestr, a lavare d’ezan alïes dihan da zibri kig, da eva gwin, pe e vije mez e welet a-benn nebeut amzer. Ar pôtr a zente ouz e vestr, na zebre, koulz lavaret, tamm.
Mevelien ha mitizien an « hôtel », o welet pegen nebeut a voued a zebre ar pôtr ouz taol, a oa sebezet, hag a c’houlenne an eil ouz egile anezo penaos e c’helle o c’henseurt kaout dichod ken ruz, kaout kement a gig dindan e c’hronch ha divorzed ken teo, pa oant, int-i o-unan, ken treut ha spesou.
— « Koulskoude, eme ar c’heginer koz, me ne welan morse va mevel o chibra (o skrapa, o tui) ar geusteuren. N’eo ket laer ar paotr. Ne ve ket aes beza kennebeut, rak ar C’houiltouz a vez bepred e lagad o para warnomp, pa vezomp oc’h aoza boued. » —
Hag, ouspenn, bemdez, goude koan, ar C’houiltouz koz a lake kempennik en eun armel, er c’hao, kement tamm kig a chome e dilerc’h an dud a vije bet war an deiz o tibri en e di. Ar paotr koz a oa piz ha kempen, hag, evel-se, en doa dastumet kalz madou evit e vugale vihan.
Koulskoude, perc’hen an « hôtel », eur pennad a oa, a wele bemdez diouz ar beure, an tammou gwella lipet eus e armel goz. Hen e-unan bemdez a gase d’ar gegin en eur c’hrosmolat an tammou kig a chome « e dilerc’h al logod hag ar razed », evel ma lavare.
— « Ya, ya, aotrou C’houiltouz, a lavare ar c’heginer koz, a dra zur, al logod hag ar razed eo a vez bemnoz oc’h ober al lez d’an tammou mat en ho kao. Ne c’hell beza nemeto kablus eus an droug a zigouez ganec’h. »
« Deuit ganen d’ar c’hao, ma welimp hon daou petra a ve mat da ober evit herzel ouz eur c’holl ken bras, eme an tad C’houiltouz. »
E keit ma oa an daou gêz er c’hao, Bruchedig a c’hoarze ken e teuje an dour en e zaoulagad, hag ar vatez vihan ne rea ket nebeutoc’h, o welet pegen nec’het e oa laket mestr an ti.
Antronoz vintin, ar mansoner a zeuas da stanka an toullou a yoa er c’hao gant pri ha raz, hag eus a di an apotiker tosta e teuas diou vuredad louzou da laza razed ha logod. Bruchedig eo a oa bet o lakaat al louzou war dammou bara tro-dro d’an armel goz.
Ar paotr koz, en nozvez-se, a gouskas c’houek, hag, antronoz, kenta tra a reas, pa zihunas, e oa mont da welet e armel.
— « Tanfloeltr ! adarre eo bet al logod o c’hoari vaz ! Lipet divorzed teir yar, lipet eur podad koaven ! Mil tonnerre de Brest ! » —
Hag ar paotr koz a bignas d’ar gegin, an daerou en e zaoulagad, o tiskouez d’ar c’heginer koz divesker ar yer krignet betek an askourn, hag e bod koaven goullo.
— « Ma ! petra ’fell d’ec’h, mestr ? N’oufen petra ’rafen ! Koulskoude, ar mansoner en deus stanket mat ! »
— « Ya, hag ar bara louzaouet a zo lipet ive. »
— « O neuze, bezit dinec’h ! Al logod hag ar razed a zo graet an traou d’ezo m’o deus lipet al louzou. Deomp da welet. »
E koulz m’edo an daou goz er c’hao o tabac’hat, Bruchedig ha Bonedig, ar vatez, a reas adarre eun aridennad c’hoarzin er gegin. C’hoarzin a rejont c’hoaz muioc’h, pa weljont lost eur raz etre bizied C’houiltouz o pignat er gegin, lost eur raz laket en armel goz gant Bruchedig daou pe dri dervez a-raok.
Perc’hen an « hôtel » ne ouie da be seurt sant en em ouestla. ken diês e kave gwelet e draou o vont bemnoz gant ar razed hag al logod. Mont ha dont a rae dre an ti. Goulenn a rae ali heman hag hen-hont. Unan bennak a deuas hag a lavaras d’ezan e vije red d’ezan tremen eun nozvez en e gao, gant eur fuzul karget a holen, ha traou d’ar razed pa deujent !
Ar paotr koz a garie re e wele evit tremen eun nozvez hep kousket. Gervel a reas Bruchedig ha goulenn outan ha chom a raje er c’hao e-doug an noz evit pevar real.
— « Ya, chom a rin, mestr ; hag ar razed a c’hello en em zelc'her en o zoullou, pe ez ay holen en o bouzellou. »
En nozvez-se grik ebet gant al logod. Brasa hini ’oa er c’hao ’oa Bruchedig war va fe !
Antronoz d’ar beure, C’houiltouz a c’houlennas ouz Bruchedig petra en doa gwelet er c’hao.
— « Klevet em eus razed ha logod o wikal ! Tennet em eus warno, met en denvalijen e oan, ha n’em eus tapet hini anezo. Ar razed hag al logod a zo traou dibikous. »
— « N’eus ket da varc’hata, razed ha logod a zo er c’hao ha, ken na vezint holl en teil, ne gouskin ket aes ! »
— « Ma ! me ’m eus kollet eun nozveziad kousket. Skuis oun hag, em-berr, e kouskin em gwele, eme Vruchedig. »
— « Te a yelo, Marmiton koz, a c’houlennas C’hrouiltouz ouz e vestr-keginer. Eiz real a roin d’it ! »
— « Evit ober plijadur d’ec’h, mestr, e tremenin eun nozvez er c’hao, met aon am eus da veza taget gant ar c’housket… Gouzout a rit pegen bras diroc’her oun ! »
— « Kea bepred ! Gwelet e vo pe me pe al logod a vezo mestr. »
Setu an oromer koz, azezet en eur gador vlod, damdost d’an armel darempredet gant ar razed.
Bruchedig, ar filouter fin, war-dro div eur noz, a lakeas e lavreg, ha, gouestadik, war e vizied treid, e tiskennas betek dor ar c’hao. Lakat a reas e skouarn e toull an alc’houez hag, eur pennadig, e chomas da zelaou. Klevet a reas eun diroc'hadeg spontus er c’hao, ar paotr koz a oa kousket-mik.
Heb ober trouz, e tigoras an nor ha, gouestadik, ez eas betek an armel. Eur vinuten goude, e oa etre e zaouarn eur pladad kig leue rostet a zoare, hag eur pladad viou fritet eus ar gwella. N’oa ket bet daleetoc’h evit mont d’e gambr gant an traou-ze, o c’huzat, ha kas d’an armel goz ar plad hag ar pod.
- (Da heuilh)
