Pajenn:Mordiern - Notennou diwar-benn ar Gelted Koz, 1944.djvu/71

Adlennet eo bet ar bajenn-mañ
71
ar brezel


Prizonerien, dibourc’h. — Lazet pe kaset da sklaved e veze ar brizonerien. An dibourc’h, eur wech savet lodenn an doueed, a veze rannet etre an drec’hourien. Peurvuia ar Gelted a renk uhel, a-walc’h d’ezo gant ar brud ha pennou an enebourien o doa lazet, a leze dibourc’h gwadek ar re varo gant o mevelien.


Ar vrec’h zehou en noaz. — Eun arouez a-beoc’h e oa se e Galia hag er Spagn. E Galia, en emgann Gergovia, e oa an Aedued, kevredidi ar Romaned, o brec’h zehou en noaz. Er Spagn, tud Oringis, aon ganto na vije o c’hêr distrujet gant ar Romaned, a ya war arbenn d’ar re-mañ ; en em guzat a reont gant o skouedou ouz an daredou stlapet eus a bell hag holl ec’h astennont o brec’h zehou en noaz da ziskouez emaint dizarm.

Ar brezelour trec’het, en em rente d’e enebour, a yae war e zaoulin, a astenne e zivrec’h hag a groaze e zaouarn. Er c’hiz-se e reas Verkingetorix dirak Kaesar, hervez Diôn Kassios. Hennez eo ivez stumm ar brezeliad kelt skeudennet war ar gevrenn izela eus kameen Vienna. E Galia hag en Iwerzon, ar merc’hed, da c’houlenn truez, a zizoloe o askre. E-touez ar C’hermaned, er c’hontrol, edo er c’hiz-se ec’h atize ar merc’hed o difennourien a-raok an emgann.


Gopr-soudarded kelt. — E broiou an Henved, el lec’hiou ma n’eas ket ar Gelted evel trec’hourien, ez ejont evel gopr-soudarded. Er bloaz 368 eo e weler, evit an dro genta, ar soudarded kelt gouestlaouet gant ar C’hresianed ; a-benn nemeur avat ez eus anezo dre-holl. Kêriou gresian Europa hag Azia, roueed an Azi-Vihana, Armenia, Siria, an Ejipt ha Numidia, Karthadiz, Ibered, Tartesed, Romaned, Etrusked ha Yuzevien, o devoe peb a strollad soudarded kelt. « Sellet a-bann e veze », eme eur skrivagner gresian eus ar c’henta kantved goude H. S., « ouz o ment uhel, o herder, o ampartiz e kement c’hoari-ouesk, o fiñvou ken iskiz ha ken sebezus. » — « Kement e oa », eme eun istorier roman eus an IIet kantved, « an aon rak o ano hag an eurvad a heulie o armou dalc’hmat ma n’en em sante nep roue, e dron war sav, e surentez d’e zerc’hel, nep roue diskaret e hini, e spi d’e adsevel, nemet e vije a-du ganto brec’h ar Gelted. »

Peurliesa ar c’hopr-soudarded-se a oa ganto o gwragez hag o bugale ; mirout a raent o armou hag o doare-brezeli hag e vezent renet ez voas gant pennou a-ouenn ganto. Meur