oeiz a oa ganet en Poissy, d’ar 25 a viz ebrel 1215. Da zaouzek vla, e kollas e dad, hag e vamm, ar rouanez Wenn, a c’houarnas ar vro da c’hortoz ma vije deut en oad.
Ober a reas eus he mab ar zantelan hag ar gwellan den a zougas biskoaz kurunen war an douar-man. Lavaret a rê d’ezan alïes : « Ho karet a ran, hep mar ebet, kement ha ma c’hell eur vamm karet he mab ; koulskoude, gwell e vefe ganin mil gwech ho kwelet o kouezan, en harz ma zreid, maro-mik, eget ho kwelet o kouezan en eur pec’hed marvel. »
Da naontek vla, e timezas da Vac’harit Provanz, hag adalek e eured e tougas bepred war e viz eur walen aour, gant an tri ger-man warni : « Doue, Frans, Mac’harit », hag ouz he diskouez e lavare a-wechou : « Ne garan netra nemet ar pez a zo er walen-ze. »
Er bla 1239, Baudoin II, impalaer Konstantinopl, a roas d’ezan kurunen spern Hon Zalver. He dougen a reas diarc’hen da iliz Itron-Varia-Bariz, ha goude e savas, en he enor, ar Chapel-Zantel, kaeran pez labour men a oufed gwelet, hag a zo c’hoaz en e zav en hon amzer.
O vezan kouezet klan, e reas le da vont d’an douar-Santel, ma roje Doue d’ezan ar yec’hed, da ziframman Jeruzalem eus adre daouarn an Turked divade.
Parean a reas ha raktal e kemeras baniel sant Denez eus adre daou-
