Ar sacramant a Briedelez a so instituet gant J. C. evit sanctifiàn ar priejo, o c’hobligeàn da vevàn ep separation, hac a ro deze ar c’hraço necesser evit en em acquitàn eus a devero ar Briedelez.
Ar Briedelez ne voa nemet ur c’hontrat naturel quent donediguez on Salver, peini en deus-an elevet hac instituet sacramant, hac henoret dre e bresanç en heured Cana en Galilee. Sant Paul a lavar eo ur sacramant bras, hac ar C’honcil a Drant penaus ar graço eus ar sacramant a Briedelez a ra d’ar priejo en em garet dre ur garantez chast ha christen, hac en em sanctifiàn en creis an ambaras eus ar menaich. Consantamant ar partio a so necesser evit contracti ar Briedelez ; ret eo e ve libr ha gant anaoudeguez. Ret eo receo ar sacramant en presanç e Bastor legitim, ur Belec habituel, hac approuvet memes evit ar Govezion, na ell quet eureugi ep consantamant ar Person pe an Escop. Chetu aman al lezen voar ar poënt-se : « Ar Briedelez contractet autramant nemet en presanç ar pasteur legitim, pe ur Belec autoriset gantàn pe gant an Escop, ha daou pe dri zest, a so nul, ha ne dal netra. » Ar goulen hac ar respont voar guement-se a so er C’hatechis ancien eus an Escopti-màn.
Ar sacramant a Briedelez a represent union J. C. gant an Ilis e briet. Quitaat en deus e Dad celestiel evit en em unissàn gant an Ilis ; an den a guita tad ha mam evit en em unissàn gant e briet. An Ilis a so bet formet a J. С., ar plac’h a gosten an den. Jesus-Christ eo ar Chef eus e Ilis, an den hini e briet. An Ilis ha J. C. na reont nemet unan, ar priejo a dle bezàn erguísse. Jesus-Christ en deus carantez evit an Ilis, bac an Ilis a gaar J. C. ; santimancho ar priejo a dle bezàn hanval. Jesus-Christ a so unisset d’e Ilis ha n’e c’huitao jamæs ; evel-se netra na dle troubli union, fidelite, na separi ar priejo nemet ar maro epquen.
Evit receo sacramant ar Briedelez eo ret d’an den cavet pevarzec vloas achu, d’ar plac’h daouzec vloas ive achu. Bezàn so ampechamancho pere a rent nul ar Briedelez ; re-all pere a ampech d’en contracti. Ar re en rent nul, eo.
1. An erreur voar ar personaich. 2. Ar gondition, evel ma ve esclav an hini a gredomp libr. 3. Ar Vœuyo solem a chastete hac a religion. 4 Mar bezer querent bete ar bevare degre comprenet. 5. Bezàn alliet 1°. Dre ar briedelez, en hevelep fæçon na ell an den quemeret evit priet querent e vroecq, na homàn querent he friet bete ar bevare degre comprenet. 2°. An allianç peini a deu a grim, bete an eil degre ; en hevelep fæçon na ell ar pec’her pe bec’heres impur quemeret evit priet dindan an drede degre querent an hini gant peini en deus pec’het. 3°. An allianç spirituel peini so entre an hini en deus badezet, an hini badezet, e dad hac e Vam, ar paëron hac ar vaërones, en hevelep fæçon na ell bezàn eureud entre an hini en deus badezet hac ar buguel, e dad hac e vam, entre paëron ha maërones hac ar buguel evel tad ha mam ar buguel. 6. Ar c’hrim, da c’houzout eo, ar muntr hac an avoultriach ; mar deo possubl bezàn coupabl, en em instruet. 7. An differanç a religion ; ur c’hristen na ell quet eureugi ur payen. 8. Bezàn forcet a rent ar briedelez nul ; ret eo bezàn libr. 9. An Urzio sacr. 10. Cavet deja ur priet. 11. An honestis public eus an dimei bete an eil degre. 12. An impuissanç. 13. ar briedelez en coaich pe clandestin, da laret eo, an eurejo n’en dint quet groet en presanç ar person legitim hac an testo ordrenet gant an Ilis a so nul. 14. Al læronci eus ur personaich a rent nul ar briedelez contractet gant al laër pe al laëres.
N’en deo quet permetet contracti ar sacramant a briedelez.
1°. En amser difennet, peini eo aboe ar Sul quentàn eus an Avent bete Goël ar Rouane, hac aboe an deiz quentàn eus ar C’hoaraïs bete lun ar C’hasimodo. Difennet eo ive contracti ar briedelez gant an heretiquet, ar schismatiquet hac an dud excumunuguet.
2°. Difennet eo contracti ar briedelez gant un all pa vezer dimezet da unan-all benac ; rаc ar guer roet en faç an Ilis a, die bezàn delc’het.
3°. Difennet eo contracti ar briedelez a-enep ar vœu simpl a chastete hac a religion.
Anfin ret eo cavet consantamant tad ha mam, curateur, etc. Ret eo bezàn o chom, pe bezàn domiciliet enpad c’huec’h miz en ur barous eus an Escopti, pe enpad ur bloas en ur barous eus an Escopti-all, bezàn imbannet teir gueich. Ar briedelez na ell bezàn toret, ur veich contractet mad, nemet dre ar maro. An divorç eta a so ul libertinaich. An den na ell quet separi ar pez so unisset gant Doue ; ar ræson hac al lezen naturel a souten amàn an Aviel. An deverio eus ar briedelez a so bras ; guelet re an tado hac ar mamo. Mar songet eta antren er stad eus ar briedelez, pedet, en em humiliet, goulennet graç ha sicour digant Doue ; question eo eus о repos er bed-màn, hac eus o silvidiguez memes.
Goude en em vezan preparet evel m’en dle pep guir gristen, quemeret evit model tad ha mam S. Yan Vadezour. Ar Scritur a lavar e voant o daou just dirac Doue, a beini e c’hobservent ar gourc’hemeno hac an oll urzio, ha ne voa netra da repren en o buez. Pliget gant Doue e ve gallet laret ar memes tra eus a guement a antre er briedelez.
Tobi dall, evel m’on deus-àn laret, paour, affliget, o credi e voa arru fin e vuez, a c’halvas e vap evit rei dezàn e avizio divezàn. Recommandi a ra dezàn caret ha respeti e vam non-obstant ma voa paour, cavet dougeanç Doue ep jamæs en offansi ; ober bepret an aluson hervez e c’hallout, bezàn humbl, ep ober james netra nemet dre avis un den fur, ha cavet en tout recours d’ar beden. Neuse e lavaras dezàn penaus pa voa en captivite, en defoa præstet dec talant da C’habelus, hac en defoa c’hoant e c’haje d’o c’hlasq. Tobi yaouanc a selaouas gant cals a respet oll avisio e dad. Ar pez en gene e voa ne anavee na Gabelus, nac ar guær a Ragès en peini e chome. E dad a lavaras dezàn clasq unan benac evit en condui. Sortial a ra : cavet a ra un den brao ha yaouanc prest da ober hent. Tobi ep en anaveout a c’houlennas digantàn e hano, e vro ; ha pa respontas dezàn e c’hanavee Gabelus, en pedas da dont da gavet e dad peini en pedas da gondui e vap hac en dige recompanç. Partiàn a eure. An eil deiz Tobi o voelc’hi e dreid voar vord an Tygr, a velas ur pesq bras evel ur monstr, peini a deue evit en devori. Crial a ra d’e gonducteur, peini a lavaras dezàn crigui ennàn hac en tennàn voar ar sablen. Ar pesq a varvas querquent. Ar c’honducteur a lavaras da Dobi laquaat a goste ar galon, ar væstl hac avu ar pesq ; rostàn a regeont ar rest peini a servigeas deze enpad an hent. Un neubeut dezio d’ar goude ar c’honducteur a la varas da Dobi penaus e tosteent d’ar guær a Rages en Medii, hac e tlefoant mont da gousquet da dy e eont Raguel peini en defoa ur benneres hac a voa dleet dezàn evit priet. Tobi a grenas, raс gouzout a re penaus ar seiz priet e defoa bet ar plac’h-se, a voa bet mouguet en noz quentàn eus o c’heureud gant an diaoul. E gonducteur en assuras hac a lavaras dezàn penaus an diaoul n’en defoa bet pouar voar an dud-se nemet abalamour ma voant antreet brutalamant er briedelez. Laret a reas dezàn penaus e vige eureuget, ha petra en dige da ober. Antren a reont en ty Raguel peini pa glevas e voa map da Dobi, a scuillas daëlo a joa, hac a eure prepari ur banquet evitàn. Tobi a brotestas penaus ne azeje quet ous tol ma ne accordje quet dezàn e verc’h Sara evit priet. Raguel a changeas a liou, mæs ar c’honducteur a assuras penaus e voa evit Tobi en defoa reservet Doue ar feumelen-se. Digasset e voe Sara, eureuget e voent gant mil benediction. Antreet er gambr, Tobi en defoe sonch penaus en defoa laret dezàn e gonducteur dêvi avu ar pesq evit chasseal an diaoul, ha tremen an teir noz quentàn er beden ep commerç gant e briet. Pa voe laret en deiz voarlerc’h da Raguel penaus e voa beo Tobi, en em dransportas a joa, hac e eure stoufàn an toul peini en devoa groet da ober er sonch da enterri Tobi. Goude cals a bedenno, Raguel a lezas an daou briet da bartiàn, a roas deze an hanter eus e vado, a recommandas da Sara henori e zad caër, e mam-gaër, caret e friet, regli e zieguez, ha bezàn ep reproch enpad e buez.
Mam Tobi a sortie bemdeiz voar an huel evit gouzout hac èn a arrue e map ; un deiz er guelas, hac e redas d’en laret d’e dad. Tobi en ur antren a lavaras d’abord e beden, a bocas d’e dad ha d’e vam, hac a gontas deze ar servich vad en defoa rentet deze e gonducteur, bete mont e-unan da glasq an arc’hant da dy Gabelus. Tobi a frotas daoulagat e dad gant ar væstl eus ar pesq ; receo a eure ar guelet. Neuse e lavaras d’e dad proposi d’ar c’honducteur mad-se an hanter eus an treo a voa deut gantàn eus a dy Raguel. Ar c’honducteur santel a lavaras neuse deze : Mên eo Raphaël, unan eus ar seiz Æl a so bepret en presanç Doue. Coezàn a regeont d’an douar ; an Æl o c’hassuras eus oс’h aon, hac a disparissas enpad ma voant prosternet d’an douar.
FIN.