Ar C’hy hac ar Bley.

Oberennoù damheñvel pe handelvoù all zo ivez, gwelout Ar Bleiz hag ar c’hi.

◄   Ar Forest hac ar Paysant. Ar C’hy hac ar Bley. Ar C’hoff hac an Izily.   ►



FABL 45.


Ar C’hy hac ar Bley.


Dre avantur eur vech ar bley
(Ne voa qet c’hoas de aney),

Eur c’hy er c’hoad a rancontras,
Ha manific en saludas ;
Ha da enori e brezanç
E ra dezàn rejouissanç.
Finalamant e c’houlenne
En pe gis en em gomporte ;
En cave ned he poli bras.
Ar c’hy dezàn a respontas :
Ar soign en deus ma mest ouzin,
Em andret cals a vignoni,
Dre ma tisquean ontàn joa,
E ve fournisset din pep tra
Divar an dol a gement so,
Na ne gousqan qet dizolo ;
Na ne ouffe da zaou-lagat
Pegement e zon agreabl
Da gement den a so en ty.
O ! ma c’hamallat, eme’r bley,
Te a so placet evurus
Gant eur mest so qen gratius.
Ma c’harufe ma bolonte
Da gavet mado evel-ze,
Ha galloud beva ha mervel
Gant eur mest a so qen fidel,
Ne gredan qet e ve er bed
Evrussoc’h evidon cavet.
Pa voelas ar c’hy e c’hoante
Caout eur gondition neve,
E promettas dre vouir gomso
Caout moyen en tal e otro
D’ober dezàn caout an etat :
Mevel a gamp e vije mad,

Gant condition ne vije qet
Ennàn qement a gruëldet,
Ha ma teuje gant dilijanç
Da serviji a gonseqanç.
An accord gred evel-ze scler
Neuse e tistrojont en qêr.
O vont gant an ent qen joaus
E larent meur a dra farcus.
Pa voa an de eun tam sclerêd,
E voelas goug ar c’hy uzet,
Ma c’houlennas outàn neuse :
Perac out peillet er gis-ze ?
Arzal, eme ar c’hy, a ren
Atao eus an estranjourien :
Alies ar re anveet
A voa guenen intordiet ;
A voijo-all memeus cregi,
Pa ne blije ho fesson dìn.
Ar mest ne voa qet qement-ze
Avoalc’h demeus e volonte,
A deue neuse d’am pilat
Gant tolio bizier a dro vad,
Hac e re ouzin eun difen
N’em bije da lammat gant den,
Nemet seulamant d’al laëron
Ha d’ar bleizi a voir galon.
Dre ar voyenze gouneet,
E on douçoc’h en em gavet,
Hac ar sign-ze demeus ma foug
Eo en deus razet ma goug.
Ar bley, pa glevas qement-màn :
O ! ne brenin qet, emezàn,

Qen qer ze an amourourdet
Evit plijout da zen ebet.
Adieu eta, ma c’hompagnon,
Pa giri da condition :
Cals guelloc’h e zeo ganèn-mèn
Chom ordinal em liberte.

Sans moral.


Beza mest en eun ty bian
A so guelloc’h ep lacât doan,
Ha dibri bara var ar mæs
Evit fricojo ar pales ;
Rac eno e voar o veva
Gant aon ha doetanç a bep tra :
Al liberte so bannizet
Demeus ar pales, assuret,
Ha dissimuli a so red
An injurio ve recevet.


————