Bilzig ac’h a d’an ti-nean
Goude gouel Mikêl ec’h a merenn er bern plouz hag e teu an nean noz d’ar gêr.
Da ouel ar Chandelour, |
E-pad ar goanv, Madelen, Yannig ha Katellig, tomm d’ê,
kousket mat en o gwele, Izabel ha Bilzig ac’h ê d’an ti-nean.
An ti a oa tostik da hini Izabel, e-harz eur garreg vras. Eno en em unane an darnvuia eus merc’hed ha gwrage ar bourk, ar re, da vihana, o devoa eun ober bennak war ar stern. Darn a rê stamm, ar re-man a chome e-kichen ar goulou-lutig, en-dro d’an oaled, gant ar wazed koz hag ar bôtred yaouank ; darn all a nee gloan pe lin, pe ganab ; hag ar re all, en traon an ti, o kribina, oc’h enkardi, o vreat pe o paluc’hat. Pep-hini a zigase gantan e skaon, ha pep-hini d’e dro e c’houlaouenn-rousin hag e horzenn lann pe geuneud.
Eno ho pije klevet ar c’heloiou, an neventiou : heman pe honnez an nevoa grêt an dra-man-dra, Yannig a rê al lez da Varc’harid, ha Jaketa a oa darempredet gant Per ar C’hamm ; bag ar C’habon he devoa pesketet diou dousenn ziliou ; ha karabasenn an ôtrou person, al Leonardez divalo-ze, a oa deut da vea lorc’h ral enni, abaoe eur pennadig…
— Fê ganti !…
— Abalamour da betra ?
— Ha panevert, a lavare unan all… met peoc’h…
— Ya, ya, peoc’h !…
— Ac’hanta ! merc’hed, echu eo ho ragach ?…
— Kontet d’emp eur gôz bennak, Jarlig koz.
— Ya, ya !… Kontet, Jarlig koz, a lavare d’ean Bilzig, azeet war an oaled, en e gichen. Kontet, Jarlig, kontet, mar plich.
Jarlig a dennas e gorn eus e c’hinou, skei a rês anean war ivin biz-meud e zorn klei.
— Eur wech a oa, eur wech ’oa ket…
— Aet ar gôz en e roll, eme Bilzig a vouez uhel.
— Ah ! ah ! Kaout a ra ze d’it-te, pôtr… ’M eus aon te a zo eur c’hanfart…
Hag e lakaas e zorn war penn ar bugel.
Jarlig a oa eur martolod koz, bihan a vent, krommet gant an oad, atao eur boned bechennek [1] gantan war e benn (moal a oa), eur c’haban mezer dreset war e gein ; eur c’hornig berr o krena etre e zent uzet gant an duellenn. Chacha a rê war ar c’horn-ze e-pad an de, ha kaer an nije chacha, tamm moged ebet ne deue : butun karot a implije Jarlig, butun troc’het a-skol-pennadou, moest an treujennou, diês meurbed da dana. Ha Jarlig a chache, chache, a grainche, moged tamm ne deue.
Leshanvet a oa an Turluter-ôd, atao o turmuch [2] er gourlenn pe er gerigi, o punseal e-touez ar bezin dizol [3]. Karet gant an holl, gant ar valtouterien ’lavaran ket… Beva a rê Jarlig koz, an Turluter-ôd, gant e verc’h henvel eus he zad ha Jobig ar marc’h-pôtr, en eun ti bihan, eus tu Porz-Biliek.
Pa deue Jarlig d’an ti-nean, e ouie ervad penôs e vije goulennet digantan konta eur gôz. Furchal a rê en e evor, hag ac’hane e tispege tra pe dra : eur gôz, eun divinadell, eun ouidell. Pôtr fin ha goaper eun tammig.
E gorn, klenket gantan en godell guz e borpant, Jarlig a grainchas eur wech pe diou el ludu.
— Peoc’h ! peoc’h !…
— Pini a gontin-me d’ec’h ?… Pôtr e vaz-houarn ; Tignanennig ; Roul-boul ; Yann hep aon ; Ar zilienn goz ; Ar marc’h bihan, Oui c’hac’han demei a rankan [4] ?…
— Ket ! ket ! anaveout a rêr anê !…
— Unan neve, unan vrao ! a c’hourgomzas Bilzig.
— Ma ! hirio ’ta ec’h an da gonta d’ec’h penôs eur pôtrig a skiant, Jan Glaudadig, leshanvet Bilzig, a drec’has war ar blei.
Bilzig ?… Souezet an holl. Bilzig ?… Den biskoaz n’an nevoa klevet hano eus ar Bilzig-ze.
Goaper ar pôtr koz, am eus lavaret d’ec’h.
— N’eo ket me, Jarlig ?
— Oh ! nann !… Tad-koz da dad-koz-iou… marteze.
« Jan Glaudadig, pe Bilzig — hanvet anean evel ma karfet — c’hoant d’ean da vont da vale bro. D’ar c’houlz-ze ’ta, pell, pell, pell a zo abaoe (daou vlâ tremenet hag eun draïg ouspenn), ar blei a bretante d’ean kousket e-unan e-barz an ti, al loened all er-mêz. Ar re-man droug enne. En piou ne vije ? Droug ive en Jan Glaudadig, eeun ne gave ket an doare-ze. Hag hen en hent, da glask ar blei. O chom a oa d’ar c’houlz-ze, Jan Glaudadig ha nann ar blei, e-kichen ti Izabel. »
— E-kichen ti Izabel ? eme unan bennak.
— Ya, pôtr.
— Oh ! n’eo ket gwir, Jarlig koz !
— Penôs n’eo ket gwir ? Tad-koz va zad-kunv an nevoa anaveet mat anean, eur c’hamarad bras da Jan Glaudadig, hag hennez eo an hini a gontas d’in ar gôz.
Den na zislavaras ar pôtr koz. Daoust petra a rê d’ar re a oa en ti-nean, en petore amzer e veve Jan Glaudadig ? Beo e oa bet, ha gwir penn-da-benn an oberou burzudus ac’h ê Jarlig koz da zisplega dirake.
— « Setu, eme Jarlig, Jan Glaudadig aet en e hent, savet gantan ar c’hra ; en tal kichen kra Pennenez, eur c’hi a firloste en toull dor Lellig an Touz. »
Ar bôtred hag ar merc’hed, dever enne, a zigore o ginou ledan, ken ledan ha reor forn ar poazer.
— En toull dor Lellig an Touz ?…
— Lellig an Touz a zo aman !
— Ma n’am c’hredit, it da welet.
— Met marteze ive, eme Bilzig, pini ne oa ket eun diod, pell ac’hane, marteze Lellig an Touz a oa ive tad-koz tad-koz-iou Lellig.
— Siket ec’h eus da viz en toull : Lellig an Touz, eme Jarlig a oa tad-koz tad-koz-iou Lellig.
« Ar c’hi — Job e hano — anaoudegez vras da Jan Glaudadig, a deuas d’e gaout, hag a c’houlennas digantan — d’ar c’houlz-ze an anevaled a gôzee, abaoe mud int deut da vea :
« — Da belec’h ec’h ez-te, Jan Glaudadig ?
« Jan Glaudadig a respontas :
Da foar, ar foar ar bichibonig, |
« — Mar kerez, me ’c’h aio ive ganit ?
« — Ma ! deus ’ta.
« Ha setu int o-daou o vont, war o fouez, war hent Pont-Menou. Brao an amzer, tomm an heol. En diskenn gra ar C’horve, a-rôk erruout gant ar pont, e weljont eur c’haz du, du-pod, astennet en disheol war ar c’hleun, dindan eur bod lann. Heman a hanter-zigoras e valvennou : eun tôl-lagad a gorn da Jan Glaudadig ha da Job.
« — Miaou ! miaou !… Pôtred, da belec’h ec’h et-hu evel-se ?
« — Ni ac’h a, pôtr kêz, eme Jan Glaudadig,
Da foar, ar foar ar bichibonig,… |
« — Miaou !… a lavaras ar c’haz, en eur vlinka etrezeg ar c’hi. Mar keret, me a yelo ive ganec’h ?
« — Ma ! deus ’ta.
« Ar c’haz a zo disfius meurbed ; goustadik, e lagad melen digor war ar c’hi, e tiskennas a-ziwar e gleun, en eur astenn e izili, gwevn e gorf evel hini eun aer.
« — Arabad eo d’it kaout aon, eme Jan Glaudadig : Job ne raio ket a zroug d’it.
« Hag evelkent en em lakaas en tu klei da Jan Glaudadig.
« Erruout a rejont war-dro dek eur en Plistin, savet gante gra Lanskolva, skuiz an tri beajour. Jan Glaudadig a azeas, harp e gein en eur c’hleun, en penn ar c’hra, ar c’hi en e gichen, ar c’haz war e varlenn. Tenna a eure e gorn, e voest tont hag e zirenn eus e c’hodell, hag hen da fumi eur c’horniad. »
— Keit ha m’emaint oc’h ober eun diskuizadenn, eme Jarlig, me ac’h a da ober evel Jan Glaudadig.
Gant e wask e tapas eur c’hlaouenn-dan, ha tan war e c’horn. Ha Jarlig da chacha war an duellenn.
Bilzig, war korn an oaled, digor gantan e c’hinou, a rê pitouilhez tre ma c’halle.
— Karet am mije ive, Jarlig koz, bea bet gante, gant tad-koz va zad-koz-iou.
— Pa vi brasoc’h, kosoc’h, da dro a deuio, hag evelte ec’h i da redek da reuz.
E-pad an diskuizadenn, unan eus an neanerezed a lavaras :
— Eun divinadell : Divin d’it an divinadell :
Kamm, jilgamm, da belec’h ’c’h ez-te ?… |
Ha pep-hini da glask, da skrabat e evor. Bilzig a grafe e
benn. Jarlig koz a c’houezas d’ean :
— Ar prad ar reor touzet, ar waz ar jilgamm.
— Ar prad hag ar waz ! eme Bilzig gonidek.
— « Divin d’it a ziskouez e zent da gement hini a deu en ti ? »
— An drezenn-bod ! a lavaras tri pe bevar.
— « Divin d’it a zo bet beo, hag a zo maro, hag a vale war an dud varo. » Piou a zibuno ?
Den na respontas.
— Ar votez-ler, pa vale war eur be.
— Divin d’it — homan a zo diêsoc’h, eme eur plac’h koz azeet war ar fornigell :
Brazez ar verc’h diwar he mamm ?
Tapet berr ar vugale, hag ive ar re vras.
— Ma setu : Brazez ar vamm : ar varaz leun a zour ; brazez ar verc’h : he anaf leun a zour ; diwar he mamm : leuniet gant dour ar varaz.
— Unan all c’hoaz, mammig koz ?
— Divin d’it :
Daou o toulla, |
Den na zivinas an divinadell.
— Ar penn-moc’h, ginaouien a zo ac’hanoc’h ! pa ve o turnial : Daou droad o toulla, daou lagad o sellet toulla, diou skouarn o selaou toulla, hag al lost o skei war toull e reor.
Ha c’hoarzadeg !
Keit ha ma oa ar re yaouank o divinout an divinadellou, ar gwrage a brezege entree.
— Klev ’ta, Nana, na gwir e vefe ar pez a lavarer : Herve Yann n’an neus ket goneet an tenzor kuzet en feunteun sant Haran ?… Ar re goz a lavar penôs an Dukez Anna a zo eno koachet dindan « gazul gè », hag an hini he zizoloio hag he tenno ac’hane, a deuio d’ar gêr pinvidik-mor. Herve Yann a zo krenv, met, herve m’am eus klevet, n’an eo ket bet krenv a-walc’h, n’an eo ket bet evit dougen an Dukez nag evit ganti sevel pazennou ar feunteun.
— Da biou an tenzor ? eme Jarlig. En yalc’h piou e koueo ?…
— C’houi n’oc’h ket bet betek feunteun Sant-Haran, Jarlig koz ?… N’oc’h ket bet o c’hervel an Dukez ?
— Nann, va fôtr, nann ! Ne oan ket marvad krenv a-walc’h.
— Lavaret a rêr ive penôs e ver spontet entre ar chapel hag ar feunteun.
— Eno, el lec’h all, spontet e ver dre-holl gant an Teuskou-noz, ar wrac’hed, ar gornandoned, ha karigell an Ankou. Met n’eo ket bet roet d’an holl dud o gwelet pe o c’hlevet. Ar galloud-ze n’an eo het roet — eur Ro Doue marvad — nemet d’ar gaezed pe d’an dud bajanek, d’an dud diweat.
— Ah bah ! eme Bilzig souezet.
— Selaou ’ta, pôtr, selaou, ha serr da c’hinou.
— « Ar Manac’h an neus kontet d’in, d’in va-unan, ya, ha meur a wech, eme Sentig ar Glas, penôs e oa bet spontet war Mezou-Boc’h, o tont d’ar gêr, noz anei, e-tro nao ha dek eur, d’ar c’houlz ma oa oc’h ober al lez da verc’h miliner Menguy. Noz tenval pell a oa, pa ’n em gavas en kreiz ar Mezou. Hag hen o klevet eur youc’hadenn. N’oa ket spontik, c’houi a oar, ar Manac’h d’ar c’houlz-ze, yaouank a oa ha n’an nevoa ket aon rag e skeud. Hag hen da respont : Ho ! ho ! hooop !… N’oa ket gantan peurechu e hopadenn, an hoper en e gichen. Salver Jezuz ! Santez-Anna-Wened ! Piou ne vije ket bet spontet ? Ha kaer an nevoa sellet en-dro d’ean, den ne wele ; ne wele nemet skeudenn hirr-hirr an hoper. Bale, kerzet a rê ar Manac’h, ha buan, m’en assur d’eoc’h, an Teusk en e gichen. Hag hen da redek, an hoper atao war e zeuliou. Ha trouz ne gleve. Ar galon an nevoa bet da zevel e zaoulagad, ha, dirakan, euzus, euzus eun den — n’oa ket eun den evel just — e benn gantan hanter guzet en eur valkenn du. Hag eur youc’hadenn ! eur youc’hadenn ken euzus, ken spontus, ken a seblantas d’ar Manac’h e strake e holl izili, e frailhe an douar dre e greiz… N’eo ket bet chomet ar Manac’h da glask mannou war an hent : skanv e droad, flêr en e vragou, en eur redadenn ec’h erruas er gêr. Hag abaoe n’eo ket bet tapet o vont d’ober al lez da verc’h miliner Menguy… »
— Oh ! bemde e ve gwelet tra pe dra burzudus evel-se. Ha gant ped a zo bet c’hoarveet…
— Ganen-me biskoaz, eme Jarlig koz, ha koulskoude, koulskoude…
— Ma ! an de all, Anton ar Saoz, o vont d’an ôd, abret eus ar beure a zenwelas, eur gornandonez o kribat he bleo, en eur bod lann, entre ar bourk ha Pennenez. Tremen a eure en he c’hichen, ha, gant eun tôl krib, he deus faoutet d’ean biz bihan e zorn dehou. E viz n’eo ket peur-yac’h c’hoaz.
— Ha Pôtr-Lotig ’ta, a lavaras unan all, ya, ya ! pemzek de a vo warc’hoaz, en eur vont da Doull-ar-C’hirri, entre diou ha teir eur eus ar beure, a zo bet heuliet, adalek Troallenn betek gra Mespant, gant eun Teusk-noz. Gwelet mat an neus bet anean, sklêr al loar evel an de ; n’ouzon ket penôs n’eo ket bet diodet ar pôtr.
— Oh ! diod eo a bell zo, eme Jarlig koz.
— Aman, aman en-dro d’an ti-nean, daoust hag-en ne ve ket alïes gwelet a skoueriou. N’ho peus-hu ket a zonj — pegoulz ? teir pe beder c’hoanvez a zo abaoe — e vije, bemnoz, dindan sklerijenn al loar, eul linsel wenn o lammet eus an eil bod lann d’egile. Hag alïes, ha gant kalz a dud eo bet klevet ha mat ha sklêr, o wigourat, dre wenojennou lann Pennenez, karigell an Ankou. Hag ar c’hannerezed-noz ?… Hag ar c’hole briz ?… Hag ar c’hornandoned ?…
— Alo ! alo ! eme Jarlig koz, dilezomp ar c’hôjou goullo-ze, pere n’int mat nemet da sponta an dioded, ha demp da welet hag-en eo diskuiz Jan Glaudadig. Mall eo gantan, marvad, mont en e hent, n’eo ket erru c’hoaz en Koat-an-Noz, du-ze pell, en tu all d’ar meneiou.
« Ar c’hi, ar c’haz ha Jan Glaudadig a zavas en o zav. Kaer an amzer, plên an hent, eun dudi bale. War Lanndevrest, dirak Koat-Tronalc’h, eun danvad, eun troc’had maout-saoz korniek a oa o peuri. Trouz boutou Jan Glaudadig a spontas ar maout, sevel a eure e henn.
« — Debonjour d’it, maout ! eme Jan Glaudadig.
« — Bê ê ê hê !… da belec’h ec’h et-hu evel-se, pôtred ?… Darbet eo bet d’ec’h bea spontet ac’hanon… Petra ar foeltr a c’hoarve ganec’h ? Fonnus-ral ec’h et gant hoc’h hent.
« — Ni ac’h a, pôtr kêz, eme Job ar c’hi, evel-hen, war hon fouez,
Da foar, ar foar ar bichibonig… |
« Na padal ma klevas komz eus ar blei, bê ! bê ! ê ê, bisteod
eo deut ar maout da vea… Eur stotadennig an neus grêt, ha
pemp pe c’houec’h bilienn eus a-zindan e lost. Bê ê ê ê !…
« — Arabad eo d’it kaout aon, eme ar c’hi, ni a deuio a-benn eus ar blei.
« — Deus ganemp ! eme ar c’haz.
« — Deus, eme Jan Glaudadig, deus !
« Goneet ar maout gante. Hag en hent ar pevar belerin, reut gante o fenn, evel ar wazed p’o deve evet eur werennad mat a jigodenn. Hag e kôzeent, hag e prezegent, dever enne.
« — P’eo gwir, eme ar c’haz, penôs ar velfedenn a drec’has war ar blei, evelkent pôtred diskuiz eveldomp-ni n’o devo ket kalz a boan evit teuler eur c’habon evel hennez er-mêz e di.
« — Hê ! hê ! a rês ar maout.
« — Hron ! hron ! a rês ar c’hi.
« — Gwazed eveldomp-ni, eme Jan Glaudadig, krenv ha kalonek !
« Tremenet gante Tremel, Lann ar Manac’h, o pignal gra sounn Plounerin, hag int o welet, e-touez ar vein, ar brug hag al lann orodet [5], eur boc’h, eur boc’h barvek ha korniek. Heman a ziframme tamm yeot ac’han, tamm yeot alese, hag a zave e benn eur wech an amzer da zellet en-dro d’ean. Inouet ar boc’h e-unan ; eun drouz bennak, marvad, an neus klevet, hag e benn a ziflukas eus a-dreg eur garreg.
« — Ho ! ho ! ho ! emean. Ho ! ho ! ho !
« Hag hen o tostaat eus an hent.
« — Da belec’h an diaoul ec’h et-hu evel-se, pôtred ?
« — Ni ac’h a, eme Jan Glaudadig,
« — Oh ! oh ! me ’c’h a ganec’h ive.
« — Deus ’ta !
« Evurus ar boc’h da vont da vale bro, d’an emgann : rak n’oc’h ket hep goût, marvad, penôs ar boc’h a zo brezeller, atao e gerniel gantan bantet, prest da dourta amezeg, estren pe divrôad.
« En tu all da Blounerin, eur c’hilhog, eun toullad yer ha polezi d’e heul, sounn e benn, ru e gribenn, plun e lost gwer-c’hlas, lugernus, o vransigellat war e gein, a henche e verc’hed etrezeg eur bern teil.
« — Rog ! rog ! ko ! ko !… deut, va dousigou koant, deut !
« Hag e skrabe.
« — Rog ! rog !
« A-bell, war an hent, en eur welet Jan Glaudadig hag e genseurted :
« — Ko ! ko ! kog ! rog ! rog !
« Hag hen dirag e zimezelled, ha da c’houlenn — pôtr reut, mar plich, ar c’hilhog ! — digant hon baleerien :
« — Da belec’h ec’h et-hu, pôtred ?
« Pa glevas gant Jan Glaudadig e oant o vont da Goat-an-Noz da glask ar blei evit hen teuler er-mêz e di :
« — Oh ! me a oar mat pelec’h eman o chom. Anaveout mat a ran ar blei, diês e vo d’ec’h hen paka : krenv eo, ha, ’m eus aon…
« — Deus ganemp, deus, hag e vleini ac’hanomp beteg an ti.
« Mall n’an nevoa ket ar c’hilhog da guitaat e yer.
« — Eh ! eh ! aon an neus ! a viaouas ar c’haz.
« — Eur brabanser ! a vêas ar maout.
« — Lorc’h ennan dirag ar re vihan : ar yer, ar filiped, ar polued [6], ar pinterien, al laouenaned ! a harzas ar c’hi.
« — Eur foerer, eur c’houizigell ! a vegelias ar boc’h.
« Droug er c’hilhog. Blinka an neus, grêt eus e yer, evit rei d’ê da c’hoût penôs e oa red d’ean mont gant ar re all, dindan boan da vea disprizet gant an holl, ha da gouea en dismegans.
« — Alo ! alo ! eme Jan Glaudadig, gwaz eo ar c’hilhog, kerse eo gantan dilezel e vestrezed… Met, pôtr, kred ac’hanon, emean d’ar c’hilhog, karantezusoc’h e vefont ez kever, en distro, gonidek ; pep-hini anê a raio d’it ar pecherou ar re domma… Deus, pôtr, deus !…
« Kimiadi a rês goustadik, goustadik eus e wrage :
« — Kenavo ! kenavo ar c’henta !…
« Bleinet gant ar c’hilhog, Jan Glaudadig hag e gompagnunez a erruas er c’hoad, goude an abardae, da zerr-noz.
« — Setu ti ar blei, eme ar c’hilhog, en eur diskouel d’ê eur c’hoz ti-soul.
« Goullo ; int e-barz. Goût mat a rênt penôs ar blei na deue d’ar gêr nemet evit mont d’e wele.
« — Pep-hini en e lec’h, eme Jan Glaudadig : ar c’haz war an oaled, ar c’hi dindan an dôl, ar boc’h en harz ar skeul, ar maout war ar c’hrignol, Jan Glaudadig a-dreg an nor, hag ar c’hilhog war e glud.
« Noz tenval anei, ar blei a deuas d’ar gêr, goullo e gof.
En toull an nor :
« — Oh ! oh ! emean, c’houez ar maout !…
« Heman ha padal m’hen klevas ha da vêal :
« — Bê, bê, ê ê !…
« — Daonet ’vin ! eme ar blei. Eur maout em zi… em zi !…
« Eun tôl bout war an nor, hag e-barz, ha d’an oaled da c’houeza e c’houlaouenn-lutig.
« Petra ’zo aze ?…
« Paon ! paon ! fout ! fout !… Hag eur friad d’ar blei. Kant mil ellenenn a strinkas en e zaoulagad ; dre e spont e lammas dindan an dol. Hagn ! hagn ! eur grogadenn en e vorzed ; eur yudadenn hag hen da esa mont er-mêz. En troad ar skeul petra e oa eno ? Diaoul ar rod ! Petra ? n’eus ket bet amzer da zigeri e zaoulagad, tapet eo bet gant piou ? gant petra ? Houp ! hag hen en êr… N’oa ket erruet mat war ar c’hrignol, ar maout — flêria a rê gant an aon — a zistagas gantan gwella tôl tourt an nevoa biskoaz roet en e vuhe… Hag ar blei d’an traon, buanoc’h eget ma oa savet. D’an traon, Jan Glaudadig a roas d’ean eun tôl troad en e reor ken reut, ken a gavas, ar pôtr kêz, a dra zur, e oa savet d’ean diouaskell. Ruilha an neus grêt ouspenn ugent troatad eus toull e zor. Pa deuas ennan e-unan, e klevas ar c’hilhog o kana : Kokorikoko ! kokorikoko !… Kanaouenn an emgann, kanaouenn ar gonid !
« — Malloz Doue a zo koueet war va zi. Birviken troad, m’en tou ! ne dôlin ennan !
« Dalc’het mat an neus ar blei e le : abaoe an anevaled all a zo chomet en ti dilezet gantan ! »
— Paour kêz blei ! eme Bilzig.
Echu ar gôz, darn eus ar merc’hed a c’houlenne ma vije kanet eur zon, eur werz, eun ouidell bennak. A-wechou ive e vije lennet en levr Bue ar Zent, pe en hini Ar pevar mab Emon. Goude e vije lavaret gras, ha pep-hini d’e wele.
- ↑ Boned bechennek, bonnet à pompon (bechenn).
- ↑ Turmuch, chercher en fouillant (les tas de goémon, les débris, etc).
- ↑ Bezin dizol, goémon tiré du fond de la mer, que celle-ci apporte sur la grève, et qu’elle laisse en se retirant.
- ↑ Koz ar marc’h bihan, n’est pas autre chose que le conte de Psyché. Quand le petit cheval vient dans la prairie, il hennit : Ouic’hal a ran, Demei a rankan (je hennis, il faut que je me marie) ; et que les conteurs ont transformé en Oui c’hac’han, demei a rankan.
- ↑ Orodet, rabougri.
- ↑ Polu, rouge-gorge.