Bilzig dirag ar barner
Trouz hag enkrez er bourk ; petra ec’h êr d’ober d’ar vugale ? Hag ar vugale hag o c’herent d’ar presbital.
Evel just, Bilzig a zo bet galvet ar c’henta dirag ar barner. Heman a oa azeet eus tôl ar zal vras, en e gichen, a-zehou, ar person, a-glei, ar c’hure, an daou archer, hag ar zakrist en toull an nor, hag er-mêz, el liorz, ar vugale hag o zud, war an dôl, dirag ar barner, diou wialenn ozil.
Bilzig a zellas a gorn eus ar barner, hag a-dreuz eus an diou wialenn.
— Lavar d’in, mabig, ha te ’zo bet er weenn ber an ôtrou person ?
— N’on ket, ôtrou.
— Ma, n’eo ket te, mabig, a zo bet tapet gant ar zakrist o tibri per ?
— Geo !
— Ar per-ze, marteze, a oa koueet o-unan ez kinou ?
Gir ebet.
— Respont, mabig, ne vo ket grêt a zroug d’it, ma vez fur… Lavar ar wirione. N’out ket bet er weenn ?
— Nann, ôtrou.
— Goût a ran, met bugale all a oa eno, ne oas-te ket, marvad, da-unan, hag anaveout mat a rez-te ar re all. Lavar piou int ?
Bilzig gir ne rannas.
— Me ’oar ervad ec’h anaveez anê, lavar piou a oa ganit, hag e vi laosket da vont, ha dustu ! Piou a oa ganit ?
— Madelen, Yannig, Katellig, ôtrou, a oa ganen.
— Digasit anê aman ! eme ar barner d’an archerien.
An tri vugelig a oa el liorz o c’hortoz o breur. An archer
a dapas krog enne hag o boutas er zal.
Ar person, ar c’hure, ar zakrist, an archerien nan int ket bet evit en em viret da c’hoarzin. Ha da c’hoarzin ive ar re a oa e-barz an antre hag ar re a oa en diavêz. Ar barner ne c’hoarze ket, droug ennan, bronduet e ziouchod, fuc’hal a rê !
Eun tôl lagad a gorn d’an archer :
— Kroget ennan !… C’hoarzin goap eus ar varn, eus ar barner ! Kroget ennan !… ar wialenn !…
— N’am skoït ket, ôtrou, n’eo ket me !
— Ober goap ! goap !… Lavar piou ?
Gir na respontas ar pôtr.
Eun archer a dapas krog er wialenn.
— Piou ?… lavar piou.
— ’Lavarin ket.
— Ah ! ah ! ’lavari ket ?…
Poan a zo bet gant ar pôtr, gwevn e gorf evel eur silienn ; kroget an neus gant e zent en dorn eun archer. Setu hen war an dôl, liammet troad ha dorn.
— Lavaret a ri ?…
Gir.
Eun tôl !
En êr ar wialenn a c’houiban. Eur skrijadenn !
— ’Lavarin ket ! ’lavarin ket !
Ar wialenn a bege eus kroc’hen e bensou : unan ! daou ! tri ! pevar ! pemp !
Semplet ar pôtr… Pa deuas ennan e-unan, en-dro d’ean e vreur hag e c’hoarezed o ouela, dirakan ar barner hag ar person.
— Pennek out, mabig, pennek ; imor fall a zo ennout, ijin fall, ’m eus aon. Diwall, mab, diwall, ha dalc’h mat, dindan evor, ar c’homzou fur ac’h an da ziski d’it :
|
Nep na zent ket eus ar stur |
— N’eo ket me ! n’eo ket me ! a advousgomze ar pôtr, en
eur valbouzenni, n’eo ket me !
— Prenn da vragou, hag er-mêz !
Bilzig a grogas en dorn Katellig, an daou all d’e heul, liou ar maro en e gerc’hen. Ankeniet, e galon a lamme en e greiz, poan gantan o tenna e alan, an daerou o ruilha war e ziouchod.
War e lerc’h, pemp pe c’houec’h pôtr all o deus tafeet blaz ar wialenn ; hini anê ne zalc’has penn eus ar barner. Hag hen hag ar person o deus klevet penn-da-benn an doare, klevet ive penôs Bilzig n’an nevoa bet nep peurz el laeronsi ; debret an nevoa bet eur berenn, gwir eo, met skanv a oa e bec’hed, kri ar binijenn.
— N’eus forz ! eme ar barner ; ken gwaz an hini a zalc’h ar zac’h hag an hini a lakaa e-barz.
Met an ôtrou person n’oa ket ken skanv e vennoz, ha meur a wech, ha pell goude, pa wele ar pôtr, a rê eun distro war an arvest c’hoariet en e zal, hag e gonsians d’ean a rebeche gwialenn ar barner. Holl bugale ar bourk an nevoa gallet donvaat, Bilzig biskoaz. Bilzig, pa wele an ôtrou person, a lakae e zorn war e bensou, ha da redek : kaout a rê d’ean, seblantout a rê d’ean e c’houzanve ar wialenn war e groc’hen.
Evit ar barner ar wialenn a oa e lezenn en kenver ar bôtred, ha na Bilzig nag e binijenn n’o devoa war daolenn e evor kleuzet o aroudenn. Dir e galon enep an drue ; e-pad e vuhe a varner, gwelet an nevoa gwaz, pegen gwaz, ha gwasoc’h c’hoaz, hag e gonsians, pell amzer a oa abaoe, ne finve ken en e greiz ; maro e oa ar prenvig bihan-ze dirak pinijennou ken dister : eun tôl gwialenn !…
Pa erruas Bilzig er gêr, Izabel a oa o ficha lein.
— Jezuz ! petra ’zo c’hoarveet ganec’h-hu ?
Hag ar vugale da ouela.
Izabel n’oa ket bet beteg ar presbital, goût mat a rê penôs Bilzig n’an nevoa ket laeret, ha n’oa ket deut en he c’hredenn e vije bet skourjezet. Poan galon d’ei dirak daërou he fôtr.
— Na ouelet ket, bugaligou, na ouelet ket, paour kêz pôtr !… Plega, va bugelig, pe derri !…
— N’eo ket me, mamm Izabel, n’eo ket me !…
Ha ne oad ket evit tenna netra all deus e benn. Skourjezet e oa bet hep abeg, n’an nevoa ket laeret. Debret an nevoa eur berenn, laeret n’an nevoa ket.