En divroedigeh
Er hlenùed e hra er muian droug ér vro, hiniù en dé, a drest pep tra d’en dud iouank, e zou en divroedigeh, en diléz ag er mézeu eit monet d’er hérieu bras.
Ne gonzan ket ag er goased e ia pelloh, un herrad amzér, de hounid ur blank muioh eit donet éndro, de bep kours, devat ou zud de zegas dehé ou gounideu. Nann ! Deustou dehé neoah bout liés hoèh bras ag en droiadeu-sé, kenklous a zivout er relijion él a zivout er iehed. É héli tud galouz é cherrér gal, él é héli tud hemb fé é kollér er fé. Nag é véhent tud a gonportemant mat, iahoh é bout ar er mézeu, en ér bras, eit er hérieu-sé é lonkein huan fal ha lous, ha kousket d’en noz en un toul enk ha tioél benak (ré gir e vehé réral), émen kant ha kant én ou rauk en des cherret er hlenùed-séh (poitrinaire), hag émen é mant sur d’er cherrein eùé d’ou zro ; eurus hoah ma ne gousiant ket arlerh ou zud ér vro, pe zant éndro. Eit en dud iouank hag e guita eit mat, é ma hoah goah en treu, rak en darn muian ag er ré-zé ne saùou ket tiegèh erbet, de laret é, ne ziméein ket. Keneveit-sé me larehé: « Mat e hrant monet kuit, frankoh e vou d’er ré e chom drémen, hag er Vretoned e stankou ér léh aral. » Doh en tu aral kement-sé e chervijehé de huennat er vro mar dehé er ré fallan kuit, mes allas ! get er ré fal é ha er ré vat, tud hag en dehé groeit menajeu mat drémen ha ne hreint nitra meit hum gol ér hérieu bras-sé.
Kalz a barrézieu, en darn muian, eit nepas laret en ol, e zou skoeit d’er hlenùed-sé : en divroedigeh, ha parréz Guern muioh hoah eit han̄ni ; chetu perak ér barréz-sé, guéharal kent mat ha ken kristén, é ma bremen goanneit mat er fé ha kreskeit en dirol. Ur barréz neùé eit en dianvézour.
Dam ! ne gleùet ket laret bamdé : « Fondet é er vro ; er Halleùed e hounid ar er Vretoned é kement léh e zou ; en tachenneu, er plaseu e ia get en dianvézourion ; tuchant d’er Breton é ma kollet é vro ». — Penaus ne vehé ket en treu elsé pen dé guir ni ia kuit eit rein léh d’en dud-sé hag e gav é ma kerklous er vro-men él ou hani ; keneveit-sé nen dehent ket dehi.
Ia, fondet é er vro sur, ha fondet e vou hoah muioh mui, mar zalh en dud iouank d’hé dilézein, er vistr de rein ou homenanteu de dud a léh aral, a véz bro ; en ol, pé en nivér brasan ataù en ur seùel get en dianvézourion, él ma er groant hiniù en dé é kement boéhereh e zou él léh gobér get tud ou bro.
Bremen, cheleùet me istoer :
« Iann Iehann, deùéhour labourér-doar, é chom en tu-men a vorh Guern, rak nen dé ket hoah marù, en des seih a vugalé, pedér merh ha tri mab, hag ou seih é Paris. En devéhan, ur plah a nandek vlé, en des groeit él er réral a houdé tri blé zou, hag él er réral eùé, ne zegas ket d’er gér doéré erbet, pas muioh de getan dé er blé eit en déieu aral.
Iann Iehann en des tourmant get kement-sé. Bout keméret poén de zesaù un tiad mat a vugalé ha bout dilézet geté bremen pen dé koh, pen des er muian dobér a sekour…
Ne laren ket d’oh tuchant : er ré e guita e zilez ar un dro, er liésan ataù, bro, kerent, onestis ha relijion, ha marsé open hoah…
É ganderú, Salaùen lehann, é chom étal ton, doh er guélet ken chifet, e lar un dé dré é chonj : koustelé me zégasou bugalé Iann Iehann d’er guélet, mar ou des hoah un tam karanté benag eit ou zud ataù, rak er boufam, moéz Iann Iehann, e zou hoah biù mat ha ken glaharet él hé goaz pé muioh a zivout digasteh hé bugalé. Un dé, é Pondi, ean gas dehé dré er post ur lihér preset, deit e oé pen a hout ou chomléh. — « Tad marù. Interramant kentéh ma véhet arriù. »
Chetu ind ou seih é tonet d’er gér, geté kouronenneu, boketeu él mé vé eit er ré varù. Arriù én ti, nen des ket meit er boufam.
« É men é ma hun tad, e laran int, marsé é ma interret ? Perak nen des ket gorteit ma vehemb bet arriù ?… »
Er boufam, souéhet, e chonjé e oé deit hé bugalé devout fol.
« Chetu perak, emé hi, ne skriùent ket d’er gér ; en dud-men e zou fol brein. »
« Hou tad, emé er vam, nen dé ket marù, é ma é labourat get hur handerù Salaùen. »
Salaùen, get ur min-hoarh, e ansaùas e oé ean en doé hoariet de vugalé é ganderù en dro kam-sé « eit rein dehé, e laré ean, ur gentél (leçon) vat ».
Mat é doé groeit, rak a houdéveh bugalé Iann Iehann e skriù d’er gér rekis én ur gas, guéhavé, meur a beh guen ha memb rẻ vélen.
Guel ou dehé groeit hoah pe véhent bet chomet ér vro. Konfortaploh e vehé d’en eil hag égilé, dehé ha d’ou zud.
Kar-é-Vro.