Eur Barz :
Petra zo ’n ez komzou ? lavar, spi pe arvar ?
Petra oa dirakoud, ar joa pe ar glac’har ?
Perak kaout aoun e vijez ankoueet ?
Na c’heuz ket entanet kalon ar Vretoned ?
Aboue ec’h ouzomp lenn, oud hor gwella mignon,
Bugale omp ni d’id dre spered ha kalon.
Hon mammou luskellaz hor yaouankiz tener
O kana da werziou ken brao trec’h d’an amzer.
Ha dindan ar glazur, hor mestrou kaloneuk
A veske ’n o c’homzou Breiz-Izel ha Brizeuk.
’Vit dihuni ennomp karantez ar Vamm-Vro
I a zisklaerie d’imp da spered ’n ez levro.
⁂
Brizeuk, ene zantel, kalon garantezuz,
Kali leun a evach ken c’houek ha ken nerzuz !
Pegemen ’m euz dleet d’id-te, me, ar bugel,
O vesa ma loened war ar maeziou uhel,
Ma zreid er gliz-beure skuilhet war ar yeot glaz
En c’houez ar vamm-gamilh hag ar munudik-braz !
’Touez ar bariou gwenan, er bannou o franval,
Da rimou a nije ive endro d’am zâl.
Da levr « Mari » em dorn, ha ma zell en nenvo,
Me wele Daniel ha Pierrik Elo.
Da rei ma c’halonik, p’arruaz d’in an oad,
O Brizeuk ! te neuze roaz d’in da skouer vad.
Karout ’riz eveldoud an douar, ar c’hoajou,
An oabl hag an avel, an dour, ar gwabrennou.
Gwelet ’ren ar re-man o vond trezek an aer
’Vel listri strolladed war lano an oabl sklaer.
Ma spered ye warnê d’ober an dro d’ar bed ;
Gwelet e ren broiou kaer pe gaeroc’h bepred ;
Bale ’ren uz d’ar mor hag uz d’ar c’hoajou doun ;
Ar C’hanadur a bez ’n efoa lec’h ’n em c’haloun.
War eur vro vurzuduz, ganin neve grouet,
O Brizeuk, te skuilhe sklaerijen da spered.
Eveldoud e roïz ma c’halon d’eur baourez,
Ha koantoc’h he c’hafen eget eur rouanez.
⁂
Pa zeu, d’abardaez-noz, ar C’huz-Heol da ruzia,
Pa weler ar balan hag ar brug o krena,
Pa zeu an hinchou kleuz da veza tewaloc’h,
Pa zisken war ar bed, o vond da hun, ar peoc’h,
Pa ya d’ar gaer ar zaout en o fenn an ejenn,
’N eur loskel awechou, spountuz, eur vlenjaden,
Neuze ’kreder klevout, raktal trouz dizoare :
Kezek o c’haloupad, ha trompilhou-arme,
Lez-Breiz a zo er Vro, gand e varc’heien vad :
Setu-int en oabl ruz, o tremen uz d’ar c’hoad ;
Set’ ar Roue Arzur, setu Zent an Arvor :
War an nenv e weler displeget hon Histor.
⁂
Dleout ’ran d’id, Brizeuk, bea eur gwir Vreton :
Te ’c’h euz, pa oan bugel, stumet d’in ma c’halon.
Savet ’veldoud ive pell deus trouz ar c’haeriou,
Gwella blaz a gaven gant da zorc’hennadou !
Da guzuilhou ken fur ’renaz ma c’henta noad ;
Biskoaz ’n euz dislivet warnoun an Ermeziad.
’N ez levr « Ar Vretoned », ken beo ! pebez burzud !
Me am euz anvezet ha karet ma gouenn-dud.
’N ez fealidigez me zo ’n em anvezet
An hent lec’h e kerzan, te ’c’h euz han diskouezet.
’Vel eur walen dister, e kreiz eur chaden vraz,
A dro hag a zistro, m’hen gra ive hep gloaz ;
’N em blega ran ive ’vel m’eo d’in-me dleet,
Mez birviken na vin gant bec’h ebed torret.
O ma breur hen Brizeuk, abostol didamall,
Ra vo meulet d’hano aman hag er bed-all !
Lec’h vevez brema, er Gwenved lugernuz,
Pa zellez ouzimp-ni, ha te zo eüruz ?
Petra lar Taliezin hag an holl Varzed vad
Pa zigouez d’ê distrei war Vreiz o daoulagad ?
Spered Brizeuk :
Ni a vo en ho touez, eur an emgann zonet,
O Bretoned kez harluet,
Biskoaz tostoc’h ho trec’h na oa bet c’hoaz gwelet.
Pa lak’ an Ankou ar ziel
War hor bez, hor spered a zav, a denn-askel,
Lec’h man anaoun Breiz-Izel.
Dimeus kelc’h ar Gwenved, lec’h ma ine ’zavaz,
Davedoc’h pleget gand ar gloaz,
Evit mesaat an tan, me zo diskennet c’hoaz.
Deus ar C’helc’h stouvet d’an Ankouez
An amzer dremenet ’n em zisplegaz a bez
D’am spered leun a levenez.
Ma labour, ganin-me barnet ken marc’had-mad,
A ziwane, ’vel ar greun mad,
Etouez ar minerez, hag en dounder ar c’hoad.
Telen ar Barz Taliezin,
— Ma lec’h zo ’n e gichen hag e kichen Marzin, —
A grene a joa ouz ma glin.
En Lez Arzur, dirak marc’heien didrec’huz,
Gwiskel en dir ha lugernuz,
E kaniz Breiz, ma bro, gand eur vouez kalonuz.
An daoulagadou oa gleb-dour,
Daoulagad ar Varzed, ha re peb brezelour
Estlammet gand an Delen Aour.
Emaint o tond : klevet ar mammou o skrija
En ti pinvik, en ti paoura :
Hennez ’vezo eun drud, zo bugel o oela.
⁂
Prezeget ’m euz an dud dister,
’Vit ma vo dastumet an ed war bep solier,
War-benn m’ arruo an amzer.
War an telennou koz ’m euz troc’het ar c’herden,
Kerden dir zo war bep telen :
An dir gwenv ha krenuz na dorro birviken.
Er yez komzet gand ho kouenn-dud,
O c’houi pere a zav herie deus an argud,
Kanet evit sevel ho prud.
Kalon ! war zao ! Breiziz ! trewalc’h skuilha daero !…
Pa zeuio an amzer c’haro,
O Telen Dir, lugern etouez dir an Armo !
An Awen Geltiek :
Ar re zo tremenet er Bed, n’int ket maro :
Kavout ’refet anê pa « dremenfet » d’ho tro.
Kemeret skouer warnê, war o doareou-mad,
Diwallet da veza biken trubard d’ho kwad.
D’ho tadiou marvet pe dister pe brudet,
Taolet pled da rei lec’h da veza kounaret.
Ra vezo evidoc’h ar Glâd ’vel eun harnez.
Choumet war hent ho rumm evit heuilh ar Furnez.
Mar kollet an hent-se, divez d’ar blijadur !
’N hoc’h unan e choumfet dindan an Tonkadur.
Sal vuioc’h endro d’ac’h e welfet berniou tud,
Sal vuioc’h ’n em gavfet, c’houi hag ho re, munud.
An hini e kredec’h ’oa ho kwella mignon
A skoio e gountel, joaüz, en ho kalon
Endro d’ho taol, sioaz ! ’vel pe nac’hfent o gwad,
Ho pugale vo mud dirag ho kalonad.
En amzer dremenet, nag en amzer da zont,
Mar eo maro ar C’houn, netra ken na welont.
Mez mar heuillet an hent ken plen ha ken ledan,
Ho pec’h a vo skanvoc’h, bianoc’h vo ho poan.
Spered an Tadiou, heb ho kwitaat nepred,
Diouzoc’h ’bellao bemdeiz an Drouk-Spered.
Pa vefet glac’haret ’teuio ineou mad,
Hag eun dornik tener ’zec’ho ho taoulagad.
Ar c’houlz a zo arru evit Breiz bet gwasket :
Tud varo a zistro en korf hag en spered.
Meur ’hini, c’hoaz dister, e-touez ar bobl bemde
En euz hadet enni ha nerz ha feiz neve.
Ar Barz n’en euz biskoaz dilezet e valc’hder,
’N eur gana Breiz, e vro, gant kement a zouster,
An hini ’n euz brudet gouenn-dud ar Vretoned,
Hag hadet ar gwiniz a zo brema medet,
Brizeuk zo distroet ’n ho touez, pebez dudi !
Hogen e vouez, garvoc’h, a ra d’ar gwad birvi.
Eur an dihun a sko herie en Breiz-Izel ;
Spered an Tadiou a gomz war beb muzel,
Hen a c’houez ’n ho kalon an nerz hag an domder
Evit ma vo zavet Breiz-Izel ’n he brazder.
|
