Levr Quenta - Chap. XIII.

Rouville, Alexandre-Joseph de (peotramant: Abbé d'Hérouville)
troet gant G*** L*** (Guillaume Le Lez).
Victor Guilmer, 1836  (p. 53-58)


CHABIST XIII.

Ar guir c’hloar en em gav particulieramant en humilite gristen.


Ar c’homsou a implijas an Eal, о parlant oc’h Mari, n’en em accordent qet, e speret ar Verc’hes, gant ar santimanchou e devoa anezi e-unan.

He ene a oue sæziet eus a un droublien santel, hac e seblantas caout aon na vige tromplet e diouscouarn o clevet ar pez a bassee en he phresanç, pe autramant na vige un art bennac eus ar speret tentatour.

An Eal a lavare dezi e zoa benniguet dreist an oll groagues. Oc’h en em gredi an disterra hac an diveza eus an oll grouadurien, ne gomprene qet penaus un hevelep meuleudi a elle beza roët dezi.

An Arc’hæl a annonce memes dezi penaus he devoa cavet qement a c’hraç dirac an Autrou-Doue, ma zoa aoualc’h reï he c’honsantamant evit dont da veza mam da Zoue, hac er guël eus an huelder infinit da behini e fell da Zoue he zevel, Mari en em humili hac en em gred re eürus da zouguen ar galite eus he servicheres.

O c’hui pere ne songit nemet er c’hloar hac en henor ! Mari a zesq deoc’h e pelec’h o c’hafot.

Ar guir c’hloar, ar c’hloar ferm ha solid a gonsist oc’h en em renta bian ha dister ; evelse eo er barn Doue e-unan, e aviel Sant Lucas : An hini,[1] eme hor Salver d’e zisqibien, a so ar bianna hac an disterra en e santimant e-unan en ho toues, hennes eo ar brassa hac an henorapla dirac Doue.

Ar c’hrandeur-se a zo non pas eb qen solid, mæs assur ; car den n’e lamo diganeoc’h ha ne sonjo he lamel.

O tont da veza ar bianna, e teuot da veza ar brassa, abalamour, o credi ferm penaus ac’hanoc’h oc’h-unan nen doc’h netra ha ne allit netra, ho pezo recours da Zoue, pehini ho c’huellayo, hac an hini a ves huelleat gant Doue, hennes eo ar brassa.

Neuze e c’hallot caout fizianç e Doue ha conta sulvui var e c’hallout hac e sicour, ma en em blich mai o creaat ar re sempl hac ar re dister dirac ho daoulagad ho-unan.

An Autrou-Doue, eme ar Verc’hes er magnificat, en deus disquezet ar c’hallout eus e vrec’h. Discaret en deus ar re a voue leun a ourgouil. E interieur ho c’halon, en em savet e zoant evel tud puissant var an trôn furmet en ho ene gant an ourgouil : Doue en deus ho izeleat ha savet an dud humbl.

An humilite oc’h-pen ho telivro dioc’h an œuvrou indign da here e condu an ambition bac an ourgouill. Ac èn so un ene disprigeaploc’h eguet un den trec’het dre ar bassion eus an ourgouill, dre an desir divoder eus an henoriou, ar c’hargou ?

Piou a gonsider hac a istim, piou qentoc’h ne zisprich qet an dud a glasq atao an henor, au ezanç eus ar c’hloar væn ?

An humilite ho rento trec’h da bep respet humen ha da ideou væn an dud, hac e lavarrot gant Sant Paul : Evidom-me[2] ne ran forç pe em barnot pe ne reot qet. An hini am barno eo an Autrou Doue.

An humilite a rai deoc’h consideri gant fea henoriou ar bed-ma, abalamour peguen brillant benac ma c’halfent beza, e velot n’en dint nemet tromplerez.

An humilite a rai deoc’h non pas en em egali d’ar re-all, mæs o henori, hac o guelet gant plijadur dreistoc’h e peb feçon.

An humilite a zeblant d’an dud un dra disprijabl hac izel, abalamour ma varnont peb tra dioc’h an dianveas, ha n’o deus istim nemet evit madou an douar. Gouscoude an humilite a rent an den ar brassa hac an nopla possubl, pa zeo guir e rent e galon demeuranç un Doue, mignon un Doue, dign da jouissa eus ar brassa mad, a c’hraç Doue.

Entre an oll vertuziou, an humilite eo an hini a zesques ar muya fermete er speret hac en ene.

Mæs dreist peb tra an humilite a royo ar mercou ar re gaëra a hevelidigues gant Jesus, den ha Doue, sourcen eus ar grandeur hac ar c’hloar veritabl.

Jamæs an den nen deo brassoc’h ha gloriussoc’h, eguet pa en em appliq da imita ar melezour divin-se.

Ne dostaomp jamæs mui ous Jesus eguet pa vezomp humbl ha pa garomp beza humiliet ha disprijet.

Jesus a yoa humbl, a garie an humiliation, abalamour ma ouie peguement, dre eno, e c’hlorifie e Dad eternel.

En effet, en amser e pehini Jesus en em humilie ar muya, pa en em laqea e renq ar bec’herien, evel ma reas pa antreas en dour a rivier Jourden evit receo badiziant Sant Yan Vadezour, neuse eo e voue clêvet eur voues eus an èn, o lavaret : Hema eo va mab muia-caret, e pehini em beus laqeat va brassa complæsanç.

Pa en em izellea Jesus betec guenel en eur c’hraou, eo e tigassas Doue Æles eus an èn da gana ha da bublia eo neuze e rente Jesus incarnet mui a c’hloar da Zoue, en huella eus an evou.

Mar doc’h humbl evel Jesus, Doue a vezo glorifiet dreizoc’h. Hoguen, men er goulen ouzoc’h, hac en a so netra henoraploc’h eguet procuri gloar Doue ?

Netra eta ne rent an den consideraploc’h dirac Doue ha dirac an dud eguet ar guir humilite, herves ar proverb : An humilite a bign betec en èn ; ar superhite a chom adrèn.

Rouanes an èn, ar parfæta imach eus a Jesus humbl a galon, enno-c’hui eo accomplisset er feçon ar bursudussa, ar viriones-ma eus an aviel. An nep en devezo en em humiliet, a vezo huelleat.

Seul humploc’h e zoc’h bet, ô Guerc’hes ! seulvui e zoc’h bet henoret.

Va desir ar brassa eo oc’h imita er poënt-ma pehini eo ar principalla hac ar c’henta moyen evit beza guir gristen, veritablamant santel, evit beza bras e guiriones.

Ho c’humilite a zo ar guir melezour e pehini e velin sclear ar galiteou, ar c’honditionou necesser eus ar guir humilite.

O Mari ! obtenit din eta commanç a hirio pignat er bazen guenta eus an humilite. Laqit em ene an ad divin, ar fondamant eus ar guir c’hloar hac ar guir c’hrandeur, eur guir humilite, evit ma rapportin tout da Zoue, ma c’hortozin tout digant Doue, ma varvin din va va-unan, ma vezo ennon bues Jesus, ma vezin guisqet hac ornet eus e oll vertuziou, mæs ispicial eus e humilite.

O Jesus ! douç hac humbl a galon, chelaouit an hini oc’h eus bet ar vadeles da reï din evit mam hac evit squêr, ha dre he pheden distrujit em ene ar fond-se a ourgouill, ha neuze etablissit evit jamæs enni an humilite evel eur rouanes var he zrôn.

Courach, va ene, neuze e vezi rouanes veritabl e servich Doue,

  1. Luc. 9. 48.
  2. Cor. 34.