Pedennou diouz an nôz gant litaniou ar Verc’hes

L. Prud'homme, 1849  (p. 59-71)


----


AR PEDENNOU DIOUZ AN NOZ.

N dleomp jamæs, eme sant Frances da Sales, lesel an exerciç-mâ diouz an nôz heb he ober, quen nebeut hac an hini diouz ar mintin ; hac e rencomp, ema ar sant-mâ, sonjal penaus, evel ma teuomp dre ar beden dious ar mintin da zigueri hon daoulagat d’ar sclerijen eus an eê, e teuomp ive dre ar beden diouz an nôz da serra hon daoulagat ouz an devalijen eus an ifern. Ar beden-mâ a zle beza great en commun, mar d’ê possubl, assambies gant oll dud an ti, abars en em separi da vont da gousquet, evit tenna mui a se benediction Doue var an oll famil ha var an tieguez. Nep a raï an actou eus ar beden a dle ho frononç gant ur vouez sclear, devot ha poset, evit ma c’hallo an asistantet ho lavaret ivez assambles, da viana en ho c’halon ; rac a galon principalamant eo e renquer pidi Doue, ha non pas hepquen a c’henou ; ar pedennou a c’henou na servijont da netra nemet en quement ha ma hon eus intantion d’ho ober ivez a galon ; ar pen eta eus an ti, pe un all bennac eus ar compaignunez, a gommanço evellen ar pedennou diouz an nôz.

† En hano an Tad, hac ar Map, hac ar Speret Santel. Pe autramant :

† In nomine Patris, et Filii, et Spiritûs Sancti. Amen.

Goulennomp assistanç ar Speret Santel. Var an ear gallec : Si vous êtes prudent.

NI ho supli, Speret Santel,
Entrezomp christenien fidel,
Da zont qant hs tonæsonou
Da ramplissa hor c’halonou.
Elumit en bor volontez.

VEni, Sancte Spiritus, reple tuorum corda fidelium, et tui amoris in eis ignem accende.

V/. Emitte Spirituum [sic] tuum et creabuntur ; R/. Et renovabis faciem terræ.

Oremus.

DEus, qui corda fidelium Sancti Spiritûs illustratione docuisti, da nobis in eodem Spiritu recta sapere, et de ejus semper consolatione gaudere. Per Christum Dominum nostrum.

Amen.

An tân deveus ho carantez
Evit ho caret da viquen,
O senti ouzoc’h epmuiquen.
Va Doue, roït deomp ho Speret,
Da sclerrat hon eneou bepret,
Evit m’hor c’hrouet a nevez,
Oc’h ober deomp cheinj a vuez.
Va Doue, c’houi hoc’h eos desquet
Hoc’h oll guirionezou secret
Da galonou ar re fidel
Dre voyen ho Speret Santel.
Grit d’omp dre ar memes Speret
Desqui ar mad, hac he garet,
Ha gant he gonsolation
Caout joa bepret en hor c’halon.
Quement-mâ dre ar meritou
Eus ho map Jesus hon Autrou,
A c’houlennomp, o va Doue!
Belet grêt eta evelse.

CANTIC VAR AR PEMP POENT
Eus an examen a gonsianç diouz an noz. Var an ear gallec : Prosterné d’esprit et de cœur.

An actou-mâ eus ar beden diouz an nôz a ell servijout ivez evit ar beden diouz ar mintin, o lesel emeas au drede poent eus an examen.

d’ar c’henta poent.

En em lequeomp en presanç Doue, adoromp-hen gant feiz, esperangç ha carantez en he andret , ha trugarecaomp-en eus a guement mad hon eus recevet digan-

VA Doue, me gred fermamant
Penaus emoc’h amâ presant,
E sellit ouzin, em c’hlevit,
Hac em c’halon piz e lennit.
M’hoc’h ador,c’houi Tad eternel,
C’houi Map, ha c’houi Speret Santel,
Tri ferson en un Doue epquen,

Gloar deoc’h a vrema da viquen.
M’hoc’h ador ive va Salver,
Er sacramant eus an Auter ;
Me gred hac a esper enoc’h,
M’ho car hac ho caro pelloc’h.
M’ho trugareca, va Doue,
Hac ho meul a greis va ene,
D’am beza crouet, conservet,
Prenet, en Ilis recevet.
Da veza er sacramanchou
Roet remed ouz va fec’hejou,
Hac a guement graç ha faver,
Hoc’h eus biscoas grêt em c’hever.

tan , particulieramant en deiz hirio.
d’an eil poent.

Roït d’in, va Doue, sclerijen
Hac ar speret a binijen,
Evit anaout gant guir regret
Penaus am eus hoc’h offancet.

Goulennomp ar c’hraç da anaout ha da regreti hor pec’hejou.

d’an drede poent.

Guelomp penaus, o va ene,
Hon eus hirio offancet Doue,
Dre sonj, dre goms, dre action,
P’autramant dre omission.
Ha ni hon eus expres guelet,
Clevet na souflret drouc ebet
Control da Zoue da guenta,
Deomp hon-unan ha d’hon nessa ?
Evit anaout guell hor pec’het,
Consideromp peleac’h omp bet,
Gant piou, p’en occasion,
P’eur ha p’en occupation.

Examinomp amâ hor c’honsianc evit clasq ar pec’hejou pere hon eus grêt epad an deiz, oc’h en em arreti particulieramant var ar re ma’z omp muia sujet dezo, ha var ar mancamanchou d’en em acquita eus hon dever.

d’ar pevare poent.

Me am eus regret em ene
D’ho peza offancet, va Doue,
Rac ma’z oc’h mad ha dîn meurbet
Da veza dreist peb tra caret.
Gant ho craç m’en em diouallo

Greomp hor possubl da gaout ur guir regret da veza offancet Doue, ha goulennomp pardon outan oc’h ober ur

propos ferm d’en em amanti moyenant he c’hraç, hac o nevezi ar bromessaou eus hor badiziant.

En peb leac’h diouz pec’het ato,
Ha diouz peb goall occasion
Da goueza en dentation.
Renonç a ran d’ar c’hic, d’ar bed
Ha d’an drouc speret milliguet,
D’he bompou ha d’he oll œuvrou,
Evit ho servij, va Aotrou.

Act a ofranç eus an devez da Zoue, mar grêt ar beden-mâ diouz ar mintin.

Me ofr d’ho cloar hirio ive,
Dre zorn ho Mam, o va Doue,
Va sonjesonou, va c’homsou,
Va œuvrou ha va souffrançou.

Pedomp Doue d’hon asista gant he c’hraç, ha d’hon laquat dindan he brotection epad an nôz, oc’h hon diouall diouz peb seurt droug ; ha greomp un act a resination da volontez Doue.

d’ar pempet poent.

Va Doue, c’houi eo va souten,
Heb-z hoc’h nep mad n’allan biquen
Me ho supli d’am asista,
Ma talc’hin mad d’am promessa.
Va Doue, bemnoz ha bemdez
Ma mirit en ho carantez,
Diouz pec’het, diouz an erouant
Ha diouz peb seurt goall acc-dant.
Soumeti a ran va c’halon
D’ho volontez en peb fæçon,
Evit beza contant bepret
A guement a roet em andret.
Evelse bezet grêt.

Greomp breman ur gonfession spirituel ouz Doue, ouz ar Verc’hes hac ouz ar sænt : ha pedomp-hi da intercedi evidomp, o lavaret ar Gonfiteor gant ar pedennou all eus an Ilis erfin.


CANTIC VAR AR GONFITEOR,
Misereatur, Indulgentiam, etc. Var ton guers sant Caourintin, pe an Itron Varia a druez.

OUz Doue hac ouz Mari a so guerc’hes bepret,
Ouz sant Mikel an arc’hel, ouz sant Jan benniguet,

Ouz Per ha Paul ebestel, ouz an oll sænt eûrus,
Hag ouzoc’h, va Æl santel (er gonfession e leverrot),
Hac ouzoc’h, va zad santel, e teuan d’en em accus.
Me a ansao em eus pec’het cals enep va Autrou
Dre va goall sonjesonou, goall gomsou,goall œuvrou,
Hac eo em faut va-hunan em eus [e]n [1] offancet ;
Em faut hac em faut brassa, siouaz ! em eus pec’het.
Rac-se me bed ar Verc’hes, sant Mikel an arc’hæl,
Sant Ian-Vadezour, sant Per ha sant Paul, ebestel,
An oll sænr ha va Æl mad {er gonfession livirit)
An oll sænt, ha c’houi, va zad, da bidi evidon,
Ma ellin digant Doue obteni guir pardon. Amen.


Var ar memes ton.

VA Doue oll-galloudec,
Ho pêt ouzomp truez,
Hon dilivrit a bec’het
Hac a bep droug ivez ;
Roït deomp dre ho trugarez
Induljanç, absolven,
Hâc hor c’hunduit d’ar vuez
A bado da viquen.
Plijet gueneoc’h en nôz-man,
Autrou, hor preservi
Diouz peb pec’het ha diouz Satan,
Ha diouz peb seurt anvi ;
Va Doue, ho pêt truez,
Ho pêt truez ouzomp ;
Grit d’hon eneou trugarez,
Enoc’h pa esperomp.
Va Doue, plijet gueneoc’h
Receo va oræson,
Grit ma’z aï betec enoc’h
Ar c’hri eus va c’halon :
Ni ho pet, bisitaït
Hon demeuranç bepret,
Hac anezi pellaït
Laçou an drouc-speret.

MIsereatur nostrî, omnipotens Deus, et dimissis paccatis nostris , perducat nos ad vitam æternam.

Amen.

Indulgentiam, absolutionem et remissionem peccatorum nostrorum, tribuat nobis omnipotens et misericors Dominus.

Amen.

Dignare, Domine, nocte istâ, sine peccato nos custodire.

Miserere nostrî, Domine, miserere nostrî.

Fiat misericordia tua, Domine, super nos.

Quemadmodum speravimus in te.

Domine, exaudi orationem meam.

Et clamor meus ad te veniat.

Oremus.

VIsita, quæsumus, Domine, habitationem istam, et omnes insidias inimici ab eâ longè repelle, Angeli tui sancti habitent in eâ, qui nos in pace custodiant, et benedictio tua sit super nos semper.

Dalc’hit hoc’h Ælez santel
Gueneomp epad an nôz
D’hon diouall, Tad eternel,
En peoc’h hac en repos ;
Hac ho penediction
Bezet gueneomp bepret,
Dre Jesus ho map guirion,
Hon Antrou benniguet,
Sellit a druez ouzomp,
Va Doue, ni ho ped,
Pa en deveus eviaomp
Ho Map, Salver ar bed,
Etre daouarn tud cruel
En em roet libramant,
Da c’housanvi bete mervel
Eus ar groas an tourmant.
Evelen bezet grêt.

Respice, quæsumus, Domine, super hanc familiam tuam pro quâ Dominus noster Jesus-Christus non dubitavit manibus tradi nocentium et crucis subire tormentum. Qui tecum vivit et regnat in sæcula sæculorum. Amen.


Cantic var Litaniou ar Verc’hes,

Pere a ve mad da lavaret diouz an noz hac en fin he Gousperou, var ar memes ton gant Litaniou Jesus, pere so tu-mâ diarauc [2].

KYrie, eleïson.

Christe, eleïson.

Kyrie, eleïson.

Christe, audi nos.

Christe, exaudi nos.

AUtrou Doue, oll-galloudus,
Hac hep mesur trugarezus,
C’houi a vel peguen infirm omp,
Ho pêt compassion ouzomp :
Jesus-Christ, redemptor ar bed,
Distroit ouzomp, ni ho ped,
Selaouit ouz hor pedennou,

Hac exaucit hor goulennou.
Ni ho ped, c’houi Tad etemel,
C’houi Map, ha c’houi, Speret Santel,
Tri ferson en un Doue epquen,
Galvet an Dreindet souveren,
Da sellet ouzomp a druez,
Pa regretomp hor goall vuez,
Enoc’h epguen ec’h esperomp,
Rac-se ho pet truez ouzomp.
Santes Mari, mam da Zoue,
C’houi eo a bedomp-ni goude,
Guerc’hes santel ar guerc’heset,
Pa’zomp deoc’h en em adresset,
Pa’z oc’h da Jesus ar vam dîn,
Hac ar vam eus ar c’hraç divin,
Pedit evidomp deiz ha nôz,
Evit ma’z aïmp d’ar barados.
Mam bur ha neat bep pec’het,
Mam chast ha mam divlam chomet,
Ur vam dîn da veza caret
Ha da veza cals admiret,
C’houi a so guir vam d’hor C’hrouer,
C’houi a so guir vam d’hor Salver,
Pedit, etc.
Guerc’hes prudant ha venerabl,
Guerc’hes a so meurbet meulabl,
Guerc’hesaso quer galloudus,
Quen douç ha quen trugarezus,
Guerc’hes a so fidel bepret,
Mellezour a justiç parfet,
Pedit, etc.
C’houi eo demeuranç ar furnez,
C’houi so quiriec d’hon levenez,
Hac ur vessel spirituel,
Dîn da un enor eternel,

Pater de cælis, Deus, miserere nobis.
   Fili, Redemptor mundi, Deus, mis.
   Spiritus Sancte, Deus, miserere nob.
   Sancta Trinitas, unus Deus, miser.
   Sancta Maria, ora pro nobis.
   Sancta Dei Genitrix, ora pro nobis.
   Sancta Virgo Virginum, ora pro n.
   Mater Christi, ora.
   Mater divinæ gratiæ, ora pro nob.
   Mater purissima,
   Mater castissima,
   Mater inviolata,
   Mater intemerata, ora pro nobis.
   Mater amabilis, ora.
   Mater admirabilis,
   Mater Creatoris,
   Mater Salvatoris,
   Virgo prudentissima, ora pro nob.
   Virgo veneranda,
   Virgo prædicanda, ora pro nobis.
   Virgo potens, ora.
   Virgo clemens, ora.
   Virgo fidelis, ora.
   Speculum justitiæ,
   Sedes sapientiæ, ora pro nobis.

Causa nostræ lætitiæ, ora pro nobis.
   Vas spirituale, ora.
   Vas honorabile, or.
   Vas insigne devotionis, ora pro n.
   Rosa mystica, ora.
   Turris Davidica, or.
   Turris eburnea, or.
   Domus aurea, ora.
   Fœderis arca, ora.
   Janua cœli, ora.
   Stella matutina, or.
   Salus infirmorum,
   Refugium peccatorum, ora pro n.
   Consolatrix afflictorum ora.
   Auxilium Christianorum, ora.
   Regina angelorum, ora pro nobis.
   Regina patriarcharum, ora.
   Regina prophetarum, ora.
   Regina apostolorum, ora.
   Regina martyrum, ora pro nobis.
   Regina confessorum, ora.
   Regina virginum,
   Regina sanctorum omnium, ora.
   Agnus Dei, qui tollis peccata

Ur vessel a zevotion,
Dra da consideration. Pedit, etc.
C’houi a so un tensor precius,
Hac ur rosen mysterius,
Tour David, tour a olifan,
Palæs aour-fin hac exceliant,
Arc’h a alianç benniguet,
Dor an ee so digorbepret. Pedit.
Gouerelaouen so scler meurbet,
D’ar re infirm guir remed,
C’houi eo ar gonsolation
D’ar re so en affliction ;
C’houi eo refuj ar bec’herien,
C’houi ê sicour ar gristenien. Ped.
Rouanez oc’h d’an oll ælez,
Ha d’ar batriarchet ivez,
D’ar brophetet, an ebestel,
Ha d’an oll verzerien santel,
D’ar gonfessoret, guerc’heset,
Ha d’an oll sænt ha sænteset,
Pedit evidomp deiz ha nôz,
Evid ma’z aïmp d’ar barados.
Oan Doue crucifiet,
A effaç pec’hejou ar bed,
Dre ho madelez infinit,
Autrou Jesus, hor pardonit.
Oan Doue crucifiet,
A effaç pec’hejou ar bed,
Dre ho madelez infinit,
Autrou Jesus, hon ezaucit.
Oan Doue crucifiet,
A effaç pec’hejou ar bed,
Enoc’h, Autrou, ec’h esperomp,
Rac-se ho pê[t] truez ouzomp,
Grit ma’z aïmp gueneoch da repos
Er c’hloar eveus ho parados.
O va Jesus-Christ, hor selaouit !

O Jesus-Christ, hon exaucit. Am.
recommandation d’ar verc’hes.

D’Ec’h-hu, Mam santel da Zoue, hon eus recours, hac en em lequeomp dindan ho protection : na zisprijit quet hor pedennou en hon necessite hac en hon izom : quent-se, Guerc’hes glorius ha benniguet, hon dilivrit ato diouz peb seurt danjerou.

V/. Pedit evidomp, Mam santel da Zone. R/. Evit ma vezimp rentet dîn eus a bromessaou J.-C.

mundi, parce nobis, Domine.

Agnus Dei, qui tollis peccata mundi, exaudi nos, Domine.

Agnus Dei, qui tollis peccata mundi, miserere nobis.

Christe, audi nos.

Christe, exaudi nos.

Pedomp Doue.

VA Doue, hon Autrou, ni ho supli, accordit deomp etrezomp no servijerien ar c’hraç hac ar joa da veza bepret iac’h a gorf hac a ene, ha da veza, dre intercession ar Verc’hes glorius Vari, dilivret diouz an dristidiguez presant ha pourveat eus ar joausdet eternel. Ar pez a c houlennomp dre verit ho Map J.-C. hon Autrou. Evelse beset grêt.


Sub tuum præsidium confugimus, sancta Dei Genitrix ; nostras deprecationes ne despicias in necessitatibus nostris ; sed à periculis cunctis libera nos semper, Virgo gloriosa et benedicta.

V/. Ora pro nobis, sancta Dei Genitrix.

R/. Ut digni efficiamur promissionibus Christi.

Oremus.

COncede nos famulos tuos, qnæsumus, Domine Deus, perpetuâ mentis et corporis sanitate ga-dere , et gloriosâ beatæ Mariæ semper Virginis intercessione à præsenti liberari tristitiâ et æternâ perfrui laetitiâ. Per Christum, etc.

Hervez ar c’hustum meulabl a so en cals a diez honest eleac’h ma zeus un zevotion particulier d’ar Ver’c’hes, e ve mad goude he Litaniou, lavaret ur cha pelet eus he rosera, mar be amser, ha goude ar chapelet-se, lavaret evit an Anaon eus ar purcator un De profundis, pehini a gafer er seiz-salm e fin an heuriou-mâ ; hoguen eleac’h ar Gloria Patri, etc., pe gant hini e finisset eno an De profundis, e vezo lararet amâ Requiem æternam, hac Oremus Fidelium.


Cantic ha Peden evit a Anaon vad.
Var an ear gallec : Réveillez-vous.

DE profundis, clamavi ad te Domine, etc.

Requiem æternam dona eis, Domine : et lux perpetua luceat eis.

Requiescant in pace, Amen.

Domine, exaudi orationem meam.

Et clamor ad te veniat.

Oremus.

FIdelium Deus omnium conditor et redemptor, animabus famulorum famularumque tuarum remissionem cunctorum tribue peccatorum, ut indulgentiam quam semper optaverunt, piis supplicationibus consequantur. Qui vivis et regnas, Deus, in sæcula sæculorum. Amen.

O Va Doue, ouzoc’h e crian
Eus a vouelet an abimou, etc.
Grit ma’z aï an anaon da repos,
Va Doue, d’ar c’hloar eternel,
Ha roït dezo en ho parados
Ar sclerijen perpetuel.
Dilivrit-hi, Autrou souveren,
Evit ma reposint en peoc’h :
Va Doue, selaouit va feden,
Ha grit ma’z aï betec enoc’h.
O Doue ar gristenien fidel,
D’an oll crouer ha redemptor,
Considerit ar poaniou cruel
Eus an anaon purgator.
Pa’z int eneou ho servijerien,
Ha re ho servijereset,
Accordit dezo hiviziquen
Remission a bep pechet.
Evit, dre voyen ar pedennou
A reomp evito gant respet,
Ma obtenint an induljançou
Ho deveus ato desiret.
Ni er goulen ouzoc’h, va Doue,
Pehini a vev hac a ren
Queit ha ma pad an eternite
Eus a viscoas da virviquen. Amen.

Goude al lectur spirituel pehini a ve mad da ober en andret-mâ en ul levr mad bennac, evit servijout da instruction dud an ti, ec’h aller finissa ar P-dennou dre ar recommandatiomou-mâ.
Cantic var certen Recommandationou

Devot a ve mad da oher en fin ar Pedennou diouz an nôz. Var an ear gallec : Venez, venez, Esprit-Saint dans nos cœurs.

JEsus, Mari, Joseph, Joakim, Anna,
Sant Mikel, sapt Ian, santes Barba,
Sant Per, aant Paul, ha c’houi sant Caourintin,
Ma sicourit breman ha var ma fin.
Va sant paëron, va santes maëronez,
Ælez eûrus hac oll sænt assambles,
Grit va illin savetei va ene,
Da vont gueneoc’h da velet va Doue.

EN em recommandomp d’ar famill santel ha d’an oll sænt, ispicial d’hor paëron ha d’hor maërones eûrus, ha d’ar sænt all pe da re e tleomp caout un zevotion particulier, ha d’hon Æl-mad.

O va Æl-mad, pa oc’h d’in deputet,
Ha pa oun deoc’h ive recommandet
Gant va Doue dre he vadelez divin,
Bezit ato gardien fidel d’in.
Roït en peb poent sclerijen d’am speret,
Ha diouz peb drouc va diouallit bepret,
Ma c’hunduit en hent ar baradoz,
Oc’h va goarn en stad vad deiz ha nôz.

Angele Dei, qui custos es meî, me tibi commissum pietate supernâ, hâc nocte illumina, custodi, rege et guberna. Amen.

En union, va Doue, d’ar c’housquet,

Offromp hor c’housqu«t da Zoue, hac

en em lequeomp er memes stad ma carremp beza caffet en heur ar maro.

En deveus grêt hor Salver benniguet,
Queit ha m’e bet o veva er bed-mâ ;
Me ofr ive va c’housquet d’hoc’h bremâ.

Ne unquàm obdormiam in morte.

Ho pet truez ouzin, o va Doue!
Plijet gueneoc’h beilla var va ene;
Me ho supli, n’am list quet da gousquet
Biquen jamæs en maro ar pec’het.
Pa na d’oun sur da veza beo varc’hoaz,
D’hoc’h, va Jesus, en em adressan c’hoaz,
Oc’h en em ofr eus a greis va c’halon,
D’ho volontez da zispos ac’hanon.

In manus tuas, Domine, commendo spiritum meum. Redemisti me, Domine, Deus veritatis.

Me recommand va ene paour bepret
En ho taouarn, Autrou, Salver ar bed,
Pa’z ê guenôc’h oun bet prenet ivez
Dre ho coat sacr, Doue a virionez.

Maria, mater gratiæ, mater misericordiæ, tu nos ab hoste protege, et horâ mortis suscipe.

Santes Mari, so leun a garantez,
O mam a c’hraç, o mam a drugarez !
An adversour chasseit divar hon tro,
Hon recevit en heur eus ho maro.

Gloria tibi, Domine, qui natus es de Virgine, cum Patre et Sancto Spiritu in sempiterna sæcula. Amen.

Gloar d’hoc’h, Autrou, eil ferson a Dreindet,
Pehini so gant ar Verc’hes ganet ;
Bezet d’ho Tad ha d’ar Speret Santel
Ar memes gloar bac ur gloar eternel.

O Jesus-Christ, map unic da Zoue,
O Jesus-Christ, map d’ar Verc’hes ive !
Guerc’hes Vari, d’ar Jesus mam guirion ,
Roït d’omp, m’ar [sic] plij, ho penediction.

Nos cum prole piâ benedicat Virga Maria.

R[a] [3] zisqueno ha ra chomo bepret
Benediction Doue oll-galloudec,
An Tad, ar Map hac ar Speret Santel,
Varnomp, d’hor c’haç d’ar repos eternel.
Evellen bezet grêt

Benedictio Dei omnipotentis, Patris, et Filii, et Spiritûs Sancti descendat super nos, et maneat semper. Amen.


  1. Moullet : an.
  2. Gw. p. 36.
  3. Moullet: ro.