C’huec’hved Sul goude ar Rouaned

Ar. de Kerangal, 1898  (p. 83-90)






AR
C’HUEC’HVED SUL GOUDE AR ROUANED
(Sant Vaze, Chab. xiii.)


————


Jezuz a gomsaz c’hoaz ouz ar bobl dre ar barabolenn-ma. Rouantelez ann env a zo henvel ouz eur c’hreunen sezo kemeret gant eun den hag hadet ganthan enn he bark. Euz ann holl hadou n’euz ket unan ker bihan hag hou-ma ; ha koulzgoude pa vez savet e teu brasoc’h eged ann holl louzaou, evel eur vezenn, ken na ziskenn laboused ann env da jomm var he skourrou. Eur barabolenn-all a lavaraz d’ezho c’hoaz. Henvel eo rouantelez ann env ouz ar goell a gemer eur vaouez da lakaat e touez tri muzulat bleud hag a ra d’ann toaz holl gôi. Ann iraou-ma holl, Jezuz ho displegaz d’ar bobl e parabolennou evit ma teuje da wir komz ar prophet a lavare : Me zigoro va genou da goms outho dre barabolennou, me a embanno traou a ioa kuzet abaoue ar penn kenta euz ar bed.


Ar c’hreunen sezo. — Kenteliou ann Aviel.


Eur barabolenn a zo eur gentel great enn eur gemeret evel skuer eunn dra anavezet mad, evit skolia var draou ne veler ket pe n’int ket eaz da goumpren dreizho ho-unan. Eun doare-ze ar virionez a ia buhanoc’h er spered hag a jomm guelloc’h skrivet ennhan. Setu perak, pa c’hoantea kelenn ann dud, Hor Zalver a glaske peurvuia eunn henveledigez bennag enn ho labouriou pe e kement a dremene enn dro d’ezho.

Enn Aviel hirio e kavomp diou barabolenn lakeat, ann eil hag eben, evit diskuez d’eomp ar feiz oc’h en em astenn dre bevar c’horn ar bed, hag oc’h ober ennhan eur jenchamant souezuz. Al lezenn gristenn, eleal, eo a zesk d’eomp anaout evit hor mestr hag hon Aotrou, ann Doue Holl-c’halloudeg a zeu neuze, e guirionez, da veza roue hor c’haloun hag hor spered. Hogen, ar rouantelez-ze, eme Jezuz, a zo henvel ouz eur c’hreunen sezo, n’euz ket etouez ann holl hadou eun all ker bihan hag hi.

Ann hini, o vont da lakaat ann hadennik-ze enn he liorz, a lavarfe d’ehoc’h e sonj kaout eno eur blantenn gaer, hennez a rafe dehoc’h c’hoarzin ma ne anavezit ket c’hoaz ar sezo ; rak ne gredfec’h biken e teufe netra a zoare var eur c’hreunen ken dister. Ma taol koulzgoude he had enn douar, heb ober van e rit goab anezhan, n’o pezo nemed tremen adarre goude eur pennad amzer, hag e kafot eur vezenn, laboused ann env o tiskuiza var he brankou. Ha pa c’hoarvez kement-ze hervez ma lavar ann Aviel, ar vezenn a dle beza kre hag huel peuzvad, rak al laboused ne zeuont ket da jomm var eur skour a blegfe dindanho, pe a ve izel aoualc’h evit beza tizet gant dourn ann dud.

Guelomp e pe c'hiz e c^hell al lezenn gristen beza henvel ouz ar c’hreunen sezo. Houma, diouz m’on euz lennet, a zo bihanik tre. Dister ha dister meurbet oa ive al lezenn gristen er pen kenta. Petra oa d'ar mare ma komse Hor Zalver anezhi ? Eur gelennadurez embannet ganthan enn eur c’hornik douar hebken, dirak eun nebeut tud ne reant ket peurvuia digemer kaer d’he genteliou daoust ma’z oa eur prezeger dispar ha ma rea burzudou evit diskuez e lavare ar virionez. Pell dioc’h her selaou gant doujans, he genvroiz ho-unan a rea fae varnhan : ha n’eo ket hema, emezho, mab Joseph ar micherour paour ? A be leac’h en deuz eta kement a spered ma teu d’ober skol d’eomp-ni ?

Evit guir, mysteriou ar feiz hag ar reizou a vuez roet gant Hor Zalver ne dlient ket plijout da dud a felle d’ezho koumpren pep tra, da dud hag a heulie a viskoaz giziou kountrol a grenn d’al lezenn nevez-ze. Easoc’h oa, a dra zur, d’ann hadennik sezo sevel braz egiz eur vezenn, eged d’ar gelennadurez-ma en em astenn dre ar bed holl. Ha koulzgoude hennez eo mennoz ar mestr hervez m’en deuz he ziskleriet meur a vech.

Ma vije, da vihana, chommet he unan e penn d’al labour gant he holl skiant hag he holl furnez ! Mes, nann, hel lakaat a ra e karg daouzek den a ioa eur c’halz anezho pesketourien heb deskadurez. Souez eo e teufe meur a hini d’ober goab euz ar re-ma ha da lavaret eo eur follentez embann traou evel-se ? Mad, petra bennag a vezo great enn ho eneb, ann ebestel a gendalc’h da brezeg, hag ar c’hreunennik hadet gantho a zeu da veza eur vezenn gaer, hirr aoualc’h he brankou evit tizout ar penn pella euz ann douar. Ia, c’hoarvezet eo ar pez a lavare ar Roue Prophet : In omnem terram exivit sonus eorum, etc., Ho mouez a zo eat dre bevar c’horn ar bed. Mes, evit d’ar vezenn beza ledan aleiz da zisheolia ann holl, laboused ann env, da c’houzout eo ar sperejou braz, ne vijent ket diskennet var he skourrou paneved m’eo savet huel. Hogen, koulz hag ann dud dister a gave gras kaout skoazel ann Iliz santel, ann doktoret brudeta a zo deuet ive d’en em harpa gant fizianz var he c’henteliou, ha seul mac’h anavezont ar gelennadurez-ze seul gaeroc’h he c’havont. Ne oufemp ket niveri ar re o deuz, e peb amzer, great, dre ho guiziegez, gloar hag henor al lezenn gristen. Henvel eo eta ouz ar c’hreunen sezo.

Evit kelenn ar re ne vent ket boazet dioc’h labouriou ha gounidegez ann douar setu eunn eil parabolenn. Henvel eo c’hoaz rouantelez ann env ouz ar goell a ra d’ann toaz gôi. Pa velit, evit ar vech kenta, lakaat eur meudadik goell e mesk eur bern bleud, buhan aoualc’h e kredfec’h emaor o koll amzer. Ober a ra koulzgoude d’ann toaz holl c’hoeza ha kemeret blaz vad ; e peb leac’h ha bemdez e kavimp testeni a gement-ze.

Kenteliou Hor Zalver o veza ive ken disterik, evit eur guel, ne grede ket ann dud e c’heljent biken chench doare ar bed oc’h ober kristenien ha sent euz ar re a ioa ken douget da bep fallagriez. Mad, c’hoarvezet eo ar burzud-ze, hag enn deiz hirio, all lezenn gristen a zo anavezet hag heuliet e pep korn euz ann douar. Dirak merkou ker sklear euz holl-c’halloud hag holl furnez ann Aotrou Doue, piou en defe c’hoaz difizianz euz komzou ann Aviel ? Evidomp-ni, greomp bepred digemer vad d’ezho enn hor c’haloun. Evel-se-bezet-great.