R. Prud’homme, 1903  (p. 42-44)



XIV


Bonifasio. — ’Læc’h en em gollaz ar « Semillante ».


Ze ’lakan ’n em spered, ha hepdale e c’houzon ec’h eo gwir. C’hwel du-hont, pignet war veg ar rec’hel, tier hir hag a zeblant bean uhel iskiz : raz emeint da ribl ar mor, ha laret a rafe an nen e servijfe ar rec’hel d’ê da vogerio. Estlammet e choman o sellet kement-se pa glevan laret endro d’in : « Bonifasio, Bonifasio ! » Ha kenkent e teuan da c’hout ec’h eo eur c’hazern ar regennad tier a welan aze, hag ec’h eo risklet da gouean er mor, ’vel ma zo c’hoarveet, siouaz ! gant meur a di euz ar gær-ze. Kouac’het ’n euz an douar dindane, eun de bennag, hag e traou !

Euz an tu-man ne c’hall Bonifasio nemet bihanaat : mes na welomp nemet he c’hein ; sellet a ra etrezek an douar ha ’n em astenn a ra, ’n eur ziskenn, beteg he forz-mor, ec’h eo sioul an dour ennan evel ’barz eul lenn, goasket ha diriskl ar batimancho.

War-dro pevar mil den he deuz hag ober ’ra kalz a gonverz gant enezen italian ar Sardegn a zo en he c’hichen.

Na zo etreze nemet eur oazien dour n’he deuz ket en tu-hont da ziou leo a ledander. Ha c’hoaz eo moanoc’h an hent a dle al listri heuilh evit tremen ; eul leo hepken.

Ma c’houe warne ar mistral, eun avel konnaret a deu euz an hanter-noz, o de poan o tapout an toull : meur a hini o deuz en em gollet aman, bet stlapet war ar c’herrek a zav o fri hag a diskoe o dent a bep tu.

Goasan darvoud a zo c’hoarveet aman er stum-ze eo hini ar Semillante. Evit delc’hen envor anean, e zo bet savet war eur roc’hel a dremenomp diraki, eur min sonn, ledan euz traou hag a ya war voanaat. Skritur ’zo war e bevar goste ha tro-ha-zro d’ean eur voger izel.

Ar Semillante ’oa eul lestr braz a gase eiz kant soudard da Zebastopol er blavez triouæc’h kant pemp ha hanter-kant. Ar bemzekved a viz c’houevrer e oa warnan da dremen dre doull Bonifasio, pa deuaz, dre oall-amzer, da vean taulet war ar c’herrek, drailhet ha lonket chouk gant ar mor. Den e-bed, na martolod na soudard, na deuaz a-benn d’en em zavetei. Esaet, koulskoude, o devoa, rag, pac’h eo bet kavet o c’horfo, e oant e-noaz, ’pez a diskoe o devoa diwisket o dilhad evit nanvial æzetoc’h.

Daou, koulskoude, a oa dilhad warne : ar c’hommandant, a douge c’hoaz e wiskamant a vestr, hag an aluzenner a douge war e zoutanen eur sourpilis hag eur stolen, kemeret emichans evit rei an absolven d’an dud paour a wele endro d’ean en pred ar maro.

Ar c’hommandant a oa kazi en gortoz a gement-man. Pa oa d’ean da gwitât porz Toulon, na c’houle ket, dre ma oa re rust ar mor, mes dont a reaz d’ean euz a Bariz urz da zevel dioustu an heor, Hag heñ da zenti ha da gemer ar mor, daoust d’ean da vean konnaret. Graet an euz heñ e zever : ar gouarnamant, avad, na laran ket.

Peadra a zo aze da spontan neb a fell d’ean tremen dre oazien Bonifasio.

A drugare Doue, an amzer a zo brao breman hag ar mor sioul. Mont a ra hon lestr ’barz ar raz ken æzet ’vel ma ya eun ibilh en eun toull a ve dioutan.


————