Guirionéeu ag er Religion/Chapistr 53

◄   Ag er fal livreu. Ag el livreu mad. Ag er garanté doh en nessan.   ►
CHAPISTR TRI HA HANTÉR-HAND.
ag er livreu mad.

Red-é lein livreu mad eid hum instrugein ar er religion, ha derhel chonge ag er péh e houyér a huerço. Red-é hoah ou lein eit mâguein en inean a chongeu hag a santimanteu mad. Mæs eit parrat doh droug ha rantein pourfitabl el lectur, red-é bout fur hag aviset eit gout choége el livreu.

I. En hani, emé sant Jerôm, ne hanau quet un Doué, hum laca é rang el lonnèd. Sant Bernard el laca hoah izelloh. Neoah cavein e hrér un dihouyegueah er sort-cé liessoh eit ne chongér. Sant Paul e rebreiché quement-cé de var-a-grechén ag é amzér. Gout e hrér, gùir-é, é hès un Doué : hà guellet e vehé cavouèt tud hag e nahehé er huirioné-cé a galon ? Mæs guet a dud péré n’ou dès a Zoué nameit un hanàuedigueah faus ! Péguement e zishanàu é vajesté, é buissance infini, e zisinour é avistèd péhani ne hellamb quet comprenein, e refus a gredein ér Brovidance dré béhani é ma conduyet er bed, e zispris é justice hag é visericord péré e splan ar en ol dreu crouéet ! Hà n’en dé dishanàouèt Doué-é, larèt penaus ne guemér quet er boén d’hum sourciein ag en treu ag en doar ? Penaus er bed-men n’en dé conduyet meit dré en avantur hag er chanche ? Penaus n’hum laca quet calz é poén hag ean e vou câret pé casseit guet mab-dén ; hag ean e vou mêlet pé blaslemet, cherviget pé disinouret ; hag ean e vou héliet en hent ag er vince pé en hani ag er vertu ? Hag ean e zou hanàouèt Doué é credein penaus en en dès laqueit é mar-a-spered ur vertu diazéet ar chanche en dud ér vuhé-men ; én hunéeu, mercheu a vonheur pé a valeur ; penaus en en dès groeit déieu mad ha ré fal é péré ne vehé quet tu de zonnèt de ben ag un affær benac ? De béguement a grechénion é vehé guellet larèt guet en Apostol, penaus é mant dihouyêc, é tishanàuant hag é tisprisant en Eutru Doué dré er chongeu divalàu ou dès a nehou ?

Gùélèt e hrér hoah tud, hemb en dout en difauteu-cé, e gouéh é réral quen dangerus. Quer bras-é ou dihouyegueah a zivout er religion que n’hanàuant quet penaus é hès un Doué é tri person distinguet ; penaus é ma en eil Person en dès hum hroeit dén ; penaus é ma Mab Doué deit de vout dén, en dès souffret, e zou bet crucefiet, e zou marhue eid hun tennein a sclavage er péhèd, a boénieu en ihuern ha méritein d’emb er vuhé éternel. N’hanàuant quet calz gùel penaus hun inean ne varhuou quet, penaus un éternité a vonheur e vou recompance en dud just, hag un éternité a valeur e vou punition er béherion. A zivout er sacremanteu, a boén ma hanàuant pet sacremant zou, ha pihue en dès-ind instituet. Mar goulennet guet-hai en explication a bep sacremant é particuliér, ou nerh hag ou vertu, guet péh dispositioneu é teliér tostat dehai, n’en dint quet eit rescond nitra ; n’en dint quet instrugettoh ar hourheméneu Douè nag ar ré en Ilis. Ind e bèd hemb hanàuedigueah erbet ag en dispositioneu necessær eit pedein, nac ag en avantageu e ra er beden d’ur hrechén. Ind e assist én overen hemb gout petra-é, e dosta d’en daul santel hemb guellèt larèt petra e receuér doh-t-hi : gùélèt e zou bet tud péré e gredé penaus én Hosti santel en hum gavé Simbol en Apostolèd.

Crechénion quen dihouyèc, hçg ind ou dès fé erhoalh eid adorein Doué a sperèd hag é gùirioné ? hag ind e zou ér stad de bourfitein ag er moyandeu e guenig d’emb er religion eid hur secour én affær dangerus ag hur salvedigueah ? hàg ind e zou ér stad de receu sacremant erbet ? ha memb, hàg ean e hellér é cousciance ou receu de zerhel bugalé de vadéein ar er fonce santel ?

Ha penaus en hum aqùittant-ind ag en devérieu principallan a grechéneah, querclous èl ag en obligationeu ag ou stad ? Mar dint tadeu a fameil, ind e zessàu ou bugalé èl lonnèd.

O hui péré en dès quer bihan a hanàuedigueah a Zoué hag ag é barfætioneu infini, poéniet, clasquet er moyandeu d’en hanàouèt gùel ! Ean en dès hun instruget ean-memb ; disquet él livreu mad er péh en dès pliget guet-hou rein d’emb d’hanàouèt. Ha hui péré e zisinour Tad en dud dré hou chongeu distér ha carguet a superstition, studiet ehué el livreu mad ag er religion santel péhani ne zisq nameit gùirionéeu caër ag un Doué ol-buissant, ag é brovidance sourcius de gondui er bed, ag é vadeleah, ag é justice hag ag é visericord é quevér en dud. N’en dès moyand erbet crihuoh na prontoh eit dismantein en tihoeldæt ag en dihouyegueah eid el lecturieu splan, choéget mad, groeit guet dispositioneu santel. Er ré ne houyant quet lein e zeli assistein én instructioneu e hra ou bugulion spirituel pé gobér hum instrugein a costé ; n’ou dès quin moyand ha nitra ne hel ou mirèt ag en devér-cé.

II. Mar dé bras en droug e hra er fal livreu ar spered hag ar galon el lod muihan ag er ré e zou diavis erhoalh eid ou lein, bras-é ehué er fréh hag er pourfit e den ag el livreu mad er ré ou lein guet dispositioneu santel.

Doué hum chervigeas gùéharal ag er moyand-cé eit digueor deulegad idolâtrèd, eid ou zennein ag en dihoeldæt bras é péhani é vihuent a houdé on gannedigueah, eit gobér dehai hanàouèt er vràuitè ag el lézen a grechéneah, lacat én ou halon caranté doh-t-hi, hag ou doug de héli ur religion péhani e gonz jaugeabl a Zoué, péhani e ziscoa de vab-dén é fin dehuéhan, er vamen gùir ag é béhèd hag ag é visér, péhani er honsol én é boénieu, er secour én é hoannedigueah, en accourage d’er vertu dré er promesseu caër ag er vuhé éternel. Paud a nehai e hanàuas dré guement-cé penaus hur religion santel en doé hé gourien én nean, ha penaus é oé un donæzon en doé reit en Eutru Doué d’en dud én é visericord. Guet a hérétiquèd en dès ehué, dré er memb moyand, digueoret ou deulegad d’er splandér ag er fé, hag en dès distroeit a zevri d’el lézen catholiq goudé ou devout troeit cain d’ou fal greden ! Guet a dud amoêdet épad pêl amzér, é creis vanitéeu er bed, en dès anfin hanàuet péh quer væn ha quen trompus e oent, en dès hum zistaguet doh-t-hai eit chervige Doué, pêl doh en dangérieu, guet muyoh a æzemant hag a liberté ! N’en dé bras en nivér a scùirieu a gonversion en dès reit péherion bras péré, goudé ou devout gùélet é livreu mad ur gùir limage a stad eahus ou inean, hag en dangérieu a béré é oent gronnet a bep tu, hag er maleurieu blaouahus de béré en ou dougué aveid un éternité en disordreu ag ou buhé tremeinet, en dès hum gonvertisset, en dès hum reit a zevri de Zoué hag en dès dalhet guet courage bet en ær dehuéhan ér bénigen hag ér vertuyeu a grechéneah ? N’en dé hoah el lectur ag el livreu mad en dès dalhet calz a ineaneu santel én hent ag er justice, en dès mirèt doh-t-hai a héli er goal scùir hag a goutantein ou inclinationeu diréglet ?

Hàg ean e zou léh de vout souéhet a guement-cé, a pe sellér erhat penaus ul livr mad e zou èl ur mæstr aviset a béhani en hum chervige en Eutru Doué eid hun instrugein hag hul lacat én hent a salvedigueah ?

É gùirioné, amen ean e zisq d’emb er péh e zeliamb credein eid hur bout un hanàuedigueah splan ag hor brassan mistérieu ; azé, ean e ziscoa d’emb er mad péhani e zou commandet t’emb, hag hun doug d’en aquittein ér memb amzér ma fournis d’emb moyandeu ha fæçon d’er gobér ; pêlloh ean e hra d’emb ur portelet eahus ag er vince eit diazéein én hur spered caz doh-t-hou ; nezé, én ur zischen bet en dondæt ag hur halon, ean e examén ol er plégueu a nehi, ha mar cav én-hi ur seblant benac ag er vince-zé, ean e verche demb quentéh petra e zeliamb gobér eid en distrugein én-amb ; mar d’omb dibéh, ean e verche d’emb er moyandeu requis eid hum virèt eit jamæs doh-t-hou ; ha commance e hramb-ni scùéhein, hum ziscouragein ha casi hum zisespérein, ean hur honsol, hur honfort hag hun accourage ; ha ni hun nès ur gonfiance fol é misericord en Eutru Doué, ha ni hum fi rai ar hun nerh propr hag ar victoërieu deja douguet ar en anemis ag er salvedigueah, ean e ziscoa d’emb nezé, guet nerh er vrastèd ag hun goannedigueah, en nivér bras a zangérieu a béré é omb gronnet, er rustoni a jugemanteu en Eutru Doué, en arvar é péhani é omb a zivout er stad ag hur housciance, rac ne houyamb quet ha ni e vérit bout càret pé casseit guet Doué ; anfin Doué ean-memb e gonz doh-emb dré el livr mad-cé, e lar sant Augustin.

Laramb enta penaus é teliamb consultein liès er Mæstr aviset cé ; rac ni e zoug én-amb hun hunan ur vamen a inclinationeu maleurus péré hur hass guet nerh d’en droug ; a zianvès, ni e vihue é creis ur bed é péhani é hès perpet dangér ; en diaul e hra ehué brézel d’emb hemb arsàu, én ur glasq el léhieu goan dré béré é hellou lacat en tantation én hur spered ; ean e vir doh-emb a spial ar-n-amb quement èl m’en dé deliet. Neoah, hemb en attantioneu-zé ar-n-amb hun hunan, ni hun nès tout de zougein. Èl-cé, a nebedigueu, er résolutioneu mad e zou deit t’emb dré en instructioneu hun nès cleuet, e hoanna ; er chongeu mad, en tuemdér eid en devotion, péré e zou bet er fréh ag en instructioneu-zé, n’ou santér quet mui quel liès, ha manquein e hramb ér fin d’hun ol résolutioneu mad. U1 livr mad, leinet liès guet attantion, e vehé ur secour bras aveid omb. Gùélein e hrér artisantèd, artisantésèd, péré e zalh livreu fal digueor dirac ou deulegad, hag ar béré é taulant ou sèl de bep termén, allas ! eit petra ? Perac ne hrehemb-ni èl-cé eid hum armein énep d’en dangérieu a béré é omb gronnet a bep tu, hag aveid hun zouguein de labourat guet courage aveid hur salvedigueah ? Ahoel, héliamb er fameilleu crechén-hont é péré é hrér bamnoz ul lectur spirituel quént monnèt de gousquèt.

III. Mæs, mar dé avantajus lein eid hum instrugein hag hum grihuat, requis-è ehué bout aviset mad é choége el livreu péré e zeliamb lein. Bout-zou hilleih péré, idan hanhueu hag apparanceu trompus, e guh un doctrin ampouisonnet hag e zou carguet a dreu faus condannet dré en Ilis.

Er moyand d’hum hoarantein doh en dangér n’en dé quet diæz. Ne brenet, ne leinet nameit el livreu e gonseillou d’oh ur bugul instruget, aviset hag hanàuet eid un dén berhuidant eid er fé catholiq. Neoah, quement livr mad e zou ne jauge quet ur sort doh en ol. Mad-é, liès memb requis-é quemér avis é govézour quênt commance leinein livr erbet, a zivout en treu spirituel.

IV. Mæs, a pe fautou d’oh lein, goulennet é raug er secour a ziar-hlué dré ur beden vèr trema Doué. Hemb græce Doué, péhani e douche er galon, ne dennehet pourfit a lectur erbet. Leinet erhoalh eit santein ha comprenein er péh e jauge doh-oh hag e hel hou ç’instrugein. Ne zouget quet lein istroh eid ur huéh er chapistr péhani e blige t’oh. A pe hoès achihuet lein el livr, hum arrestet un herrad de dremein én hou chonge er péh e hoès leinet. Deit liès ar er memb tra ; queméret perpet résolutioneu revé hou tobérieu, ha péré e laquehet aben é pratiq. Mad-é commance hou lecturieu dré er préface ag el livr, hag en héli guet attantion bet en achimant, el leinein memb un eil hag un dairvèd gùéh.

résolutioneu.

1° A p’en dé el lectur ag el livreu mad quen avantajus, ha memb quer requis, me glasquou tu eit m’em bou recour bamdé doh er moyand-cé a salvedigueah. — 2° Ne leinein quet livr erbet, deustou péh quer mad é tiscoa bout, hemb n’em bou queméret avis ur bugul abil hag aviset mad. — 3° Anfin me guemérou er moyandeu merchet ihuelloh aveit tennein a me lecturieu ur fréh salvus ha padus. — Men Doué, assistet-mé ém ol lecturieu dré er secour ag hou cræce, acelfin ma chervigeint t’ein aveid hou ç’hanaouèt, hou cârein, hum hanàouèt mé-memb, ha me secour én affær a me salvedigueah éternel.