| ◄ Ar en orgueil. | Ar en humilité. | Ar er vertu a bénigen. ► |
1. N’en dès chet calz a dud hag e sant en dobér a vout humbl. Er vertu-cé e zou neoah quer requis que ne hellér bout salvet hemb d’hi. Hi e zou, revé sant Bernard, fondæzon ha goarnourès en ol vertuyeu aral. Ma n’en da en humilité én ou raug, ma n’hum gav guet-hai hag ar ou lerh, en orgueil e hra dehai col ou mérit, e lar sant Augustin. Er vertu-cé e zou quer caër ha quer bras, m’en dès Mab Doué dischennet ag en nean eid hi disquein d’en dud ; disquet guet-n-ein, e lar-ean, nepas gobér miracleu, mæs disquet guet-n-ein é on douce hag humbl a galon. Chetui quetan quentel er Mæstr bras-cé ; ean en dès hum reit ean-memb eit scùir a nehi ; ean en dès hum izelleit beta quemér seblant ur sclav ; ean en dès hum gaiget é misq er béherion hag er ré dihouyèc ; deustou m’en dé nehou splandér er bed ha mamen en ol santeleah, jamæs n’en dès queméret pligeadur én-hou é hunan. Ean en dès tremeinet é vuhé én dihoeldæt, ha n’en dès hum ziscoeit d’er bed nameit aveit seuel, dré é humiliationeu, gloër é Dad taulet idan en treid dré orgueil mab-dén. Ean en dès choéget aveid é vam er burran ag er Gùérhiésèd ; mæs jamæs n’hi devezé bet en inour-zé, ha pe ne vezé quet bet en humplan ag ol en dud ; ha Jesus-Chrouist e vezé bet gùel guet hou en dout eit mam ur voès ordinær eit gannein ag ur huérhiès orgueillus. O humilité un Doué ! izellèt é tiscarès-té hun orgueil-ni ! Quement e gouéh d’en humilité èl d’er fé ; hemb er fé ne hellér quet pligein de Zoué na monnèt d’en nean. Naren, e lar Jesus-Chrouist, ma n’en det de vout haval doh bugalégueu, ne yehoh quet é ranteleah en nean. Sellet humilité ur hroaidur, n’hum sàu quet ihuelloh eid er réral ; n’hum foënhue quet guet é spered, é noblance, é zanné ; mar er mêlér, ean en dès méh, ean e sant é zihouyedigueah hag é hoannedigueah ; gredus d’hanàouèt un dra-benac, ne ræson na ne chican quet ar er péh e larér dehou ; simpl, aboeissant, ean e hanàu é fauteu hag hum lausq de vout disquet. Ur hroaidur e zou gùir én é gonzeu hag e grèd er réral èl d’hou ; n’en dès caz doh dén ha ne chonge quet hum vangein ; ne gar quet droug d’é nessan ; ne gondan quet hanni ; ean e respet peb-unan. Chetu en hani e guenig Mab Doué aveit scùir ; ean hum blige é tevis guet en ineanneu simpl hag aboeissant ; mæs ean hum sàu énep d’er ré orgueillus, hag e refus dehai é hræceu ; ean ou discar èl er gùé séh péré ne zougant quet fréh. Er gleàu hag er glouéh ne chomant quet ar er mannéieu, mæs ind e rid én dondæt ag en devalenneu ; èl-cé ehué græceu en nean n’hum gavant quet ér haloneu orgueillus, mæs ér haloneu humbl hag izel.
II. N’en dès hanni ha ne gâr en humilité ér réral ; mæs n’en dès chet calz hag hi hâr, hi fratiq eit-hou. Peb-unan eit gounit grad er bed e hoér cuhein é zihouyedigueah, gùennat ha digaréein é sieu eit discoein qualitéeu ha vertuyeu péré n’en dès chet. Ne gredér quet perpet hum vantein, mæs clasquein e hrér troïeu ; gobér e hrér memb seblant ag hum gondannein eit cavouèt gùel en tu de vout mêlet guet er réral. Hennéh e zou un orgueil fin ha bigotage. Cuhet hou sieu guet avistèd, hui e zeli er gobér : en humilité n’en dé quet doh ou discoein d’en ol. Cuhet-ind, nepas eit bout istimet, mæs guet eun a rein goal-scùir. En humilité n’hum gav quet ehué é clasq cuhein ol er vertuyeu hag er halitéeu mad : « Revou gùélet hou ç’œvreu mad, e lar Jesus-Chrouist, eit ma vou gouyet penaus é vihuet èl ur hrechén mad, penaus é hret un implé mad ag hou calitéeu, ag hou madeu ; nepas aveit bout mêlet guet en dud, mæs aveit ma ranteint gloër d’hou Tad péhani e zou én nean. »
En hani en dès ur gùir humilité e hanàu é ma guet Doué en en dès bet er péh a vad en dès. Ne glasq quet nahein é sieu nac é falïanté, ean e houlen bout avertisset ha temallet ; ne souffr nameit guet poén bout istimet ha mêlet, haval doh unan clan péhani e hoér é éma clan, ha ne hel quet souffrein ma vou laret penaus é ma yah ; hag, èl ma laca perpet unan clan é zroug brassoh eit n’en dé, ha ma quemér memb pligeadur é cleuèt larèt quement-cé ; un dén en dès un humilité parfæt en dès ehué pligeadur é cleuèt er péh en humili.
Un dra souéhus é ma n’en dès dén hag e zouge muyoh en disprisance eit n’en dé en hani er mérit muihan, ha m’en dé er ré siussan ha decriettan-é er ré ne ven quet bout avertisset ag ou défauteu. Ur gùir grechén en dès santimanteu aral ; ne zouge quet er méh, ha jamæs ne grèd é hrér gueu doh-t-hou, rac ma crèd méritein mui a zroug eit ne hrér pé ne larér a nehou. Chetu perac peb-unan e hra stad vad a nehou, rac ma istim en ol, ha n’en dès disprisance meit eit-hou é hunan.
III. Er gùir humilité e zou diazéet ar en hanauedigueah a Zoué hag ar en hanàuedigueah a han-omb ni-memb. Chetu sciance er Sænt ; ar en doar, hi-é er gaërran ag er huellan rah. De betra é chervigeou de vab-dén gout penaus é tro er stirèd én amzér, ma n’hum hanàu quet ean-memb, ma ne houér quet petra é ean dirac Doué, nac er poénieu en dès méritet ?
En hani e hanàu ag un tu majesté ha santeleah en Eutru Doué, ag en tural é izeldæt ha misérieu é inean, na distérret, na miseraplet en hum gav-ean ! Un inean touchet é huélèt hé misér hag hé izeldæt ne hra quet mui calz a gas a istim nac a zisprisance en dud ; nezé é gùirioné é vér bres dirac Doué. Sellet en humbl publikén, é léh hum vêlein èl er pharisién, er sam ag é béhedeu en discar doh en doar hag e hra dehou rùein guet méh. Ean e ra de hanàouèt é ma fal ; ean e demal dehou é hunan en droug en dès groeit ; ean hurn laq izel dirac Doué, ha Doué er sàu hag er pardon, hag en orgueillus pharisién hum gav dispriset guet-hou.
1° Me houlennou liès en humilité guet Doué. — 2° Me offrou eid er mêlein ol er vad e zou én-an pé e hellan gobér. — 3° Me gonzou er bihannan ma hellein a han-an hag ag er péh em sel, ha jamæs eid hum foënhuein, pé eit bout mêlet. — 4° Me souffrou guet caranté hag a galon vad en humiliationeu én ur chongeal en e mès-ind méritet dré me féhedeu. — O men Doué ! reit-t’ein en humilité, ha groeit ma pratiquein er vertu-zé ém ol conzeu, œvreu ha poénieu.